Bài 48. Quần thể người

Hội thi xây dựng bài giảng giáo án điện tử
Năm học 2008- 2009
Kiểm tra bài cũ:
Quần thể sinh vật là gì? Những đặc trưng của quần thể sinh vật?
* Quần thể sinh vật bao gồm các cá thể cùng loài, cùng sống trong một khu vực nhất định, ở một thời điểm nhất định và có khả năng sinh sản tạo thành những thế hệ mới.
* Quần thể sinh vật mang những đặc trưng về tỉ lệ giới tính, thành phần nhóm tuổi, mật độ cá thể..Số lượng cá thể trong quần thể biến động theo mùa, theo năm, phụ thuộc vào nguồn thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống của môi trường.
Trong những tập hợp dưới đây, đâu là quần thể sinh vật:
Các cá thể tôm sú sống trong đầm
Các cá thể chim sống trong rừng
Tập hợp cá chép sống trong ao
Một bầy voi sống trong rừng rậm Châu Phi

QUẦN THỂ NGƯỜI
BÀI 48
*Hoạt động 1: Tìm hiểu sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác.
QUẦN THỂ NGƯỜI
BÀI 48
*Hoạt động 1: Tìm hiểu sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác.
Thảo luận nhóm, hoàn thành bảng 48.1(Thời gian: 3 phút)
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Không
Không
Không
Không
Không
I Sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác
Ngoài những đặc điểm chung của một quần thể sinh vật, quần thể người còn có những đặc trưng mà các quần thể sinh vật khác không có. đó là những đặc trưng về kinh tế - xã hội như pháp luật, hôn nhân, giáo dục văn hoá. Sự khác nhau đó là do con người có lao động và có tư duy.
II. Đặc trưng về thành phần nhóm tuổi của mỗi quần thể người
? Trong quần thể người, nhóm tuổi được phân chia như thế nào?
Chia dân số thành ba nhóm tuổi:
+ Nhóm tuổi trước sin sản
+ Nhóm tuổi sinh sản và lao động
+ Nhóm tuổi hết khả năng lao động nặng nhọc
?Tại sao đặc trưng về nhóm tuổi trong quần thể người có vai trò quan trọng
Quần thể người có đặc điểm gì giống và khác với quần thể sinh vật khác?
Vì sao quần thể người lại có những đặc điểm khác với quần thể sinh vật khác?
Nửa bên phải tháp biểu thị các nhóm tuổi của nữ, phần bên trái là các nhóm tuổi của nam. Tháp tuổi a có tỉ lệ nhóm tuổi trẻ cao và nhóm tuổi già thấp: Nhóm tuổi dưới 15 tuổi chiếm trên 30% dân số và nhóm tuổi già chiếm tỉ lệ dưới 10% dân số. Tháp c biểu thị tỉ lệ các nhóm tuổi ngược lại với tháp a: Nhóm tuổi dưới 15 tuổi thấp và nhóm tuổi già cao. Tháp b có dạng gần giống tháp a nhưng số người dưới 15 tuổi nhiều hơn ở a
Thảo luận nhóm: Cho biết trong ba dạng tháp trên, dạng tháp nào có các biểu hiện ở bảng 48.2
Bảng 48.2. Các biểu hiện ở 3 dạng tháp tuổi
X
X
X
X
X
X
X
X
Bài 48: Quần thể người
I.Sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác:
II . Đặc trưng về thành phần nhóm tuổi của mỗi quần thể người:
? Hãy cho biết thế nào là một nước có dạng tháp dân số trẻ? Dạng tháp có dân số già?
- Chia dân số thành ba nhóm tuổi:
+ Nhóm tuổi trước sinh sản
+ Nhóm tuổi sinh sản và lao động
+ Nhóm tuổi hết khả năng lao động nặng nhọc
- Tháp dân số(tháp tuổi): Thể hiện đặc trưng dân số của mỗi nước
III. Sự tăng trưởng dân số và phát triển xã hội
Thảo luận theo cặp, hoàn thành phần bài tập sau:
Em hiểu tăng dân số tự nhiên là gì?
- Tăng dân số tự nhiên là kết quả của số người sinh ra nhiều hơn số người tử vong.
?Những đặc trưng về tỉ lệ giới tính, thành phần nhóm tuổi, sự tăng dân sốcó ảnh hưởng như thế nàođến sự phát triển của mỗi quốc gia?````
Theo em tăng dân số quá nhanh có thể dẫn tới những trường hợp nào trong các trường hợp sau?
a. Thiếu nơi ở
b. Thiếu lương thực
c. Thiếu trường học, bệnh viện
d. Ô nhiễm môi trường
e. Chặt phá rừng
f. Chậm phát triển kinh tế
g. Tắc nghẽn giao thông
h. Năng suất lao động tăng
? Có biện pháp nào để khắc phục hậu quả trên?
X
X
X
X
X
X
X
Bài 48: Quần thể người
III. Sự tăng trưởng dân số và phát triển xã hội
I.Sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác:
II . Đặc trưng về thành phần nhóm tuổi của mỗi quần thể người:
- Để có được sự phát triển bền vững, mỗi quốc gia cần phải phát triển dân số hợp lý. Không để dân số tăng quá nhanh dẫn tới thiếu nơi ở, nguồn thức ăn, nước uống, ô nhiễm môi trường, tàn phá rừng và các tài nguyên khác.
- Tăng dân số tự nhiên là kết quả của số người sinh ra nhiều hơn số người tử vong.
ở Việt Nam đã có những biện pháp gì để giảm gia tăng dân số và nâng cao chất lượng cuộc sống?
?Là học sinh em cần phải làm gì để góp phần giảm gia tăng dân số?
? ở xã Sơn Dương đã thực hiện pháp lệnh dân số như thế nào?
Thực hiện pháp lệnh dân số
Tuyên truyền bằng tờ rơi
Giáo dục sinh sản vị thành niên
Qua bài học em nắm thêm được điều gì?
Trình bày những hiểu biết của mình về quần thể người, dân số và phát triển xã hội?
Quần thể người có những đặc trưng về kinh tế- xã hội như pháp luật, hôn nhân, giáo dục, văn hoá.. Sự khác nhau đó do con người có lao động và tư duy
Những đặc trưng về tỉ lệ giới tính, thành phần nhóm tuổi, sự tăng giảm dân số có ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng cuộc sốngcủa con người và các chính sách kinh tế- xã hội của mỗi quốc gia.
Để có sự phát triển bền vững, mỗi quốc gia cần phải phát triển dân số hợp lí. Không để dân số tăng quá nhanh dẫn tới thiếu nơi ở, nguồn thức ăn, nước uống, ô nhiễm môi trường, tàn phá rừngvà các tài nguyên khác.
Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện pháp lệnh dân số nhằm mục đích đảm bảo chất lượng cuộc sốngcủa mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội. Số con sinh ra phải phù hợp với khả năn nuôi dưỡng, chăm sóc của mỗi gia đình và hài hoà với sự phát triển kinh tế - xã hội, tài nguyên, môi trường của đất nước.
Bài tập trắc nghiệm 1
Theo các em việc tăng dân số quá nhanh có thể dẫn đến những vấn đề nào trong các vấn đề sau:

Thất nghiệp. b) Thiếu nhà ở.
c) Thiếu điều kiện học tập d) Tài nguyên nhanh cạn kiệt.
e) Nghèo khổ, vất vả. f ) Phát triển kinh tế nhanh
g) Tai nạn giao thông tăng. h) Tìm kiếm việc làm dễ.
Bài tập trắc nghiệm 2
*Mỗi quốc gia cần phát triển cơ cấu dân số ......và thực hiện............... để đảm bảo chất lượng cuộc sống của cá nhân, gia đình, xã hội...... sinh ra phải phù hợp với khả năng nuôi dưỡng, chăm sóc của mỗi gia đình và hài hoà với sự phát triển kinh tế - xã hội, tài nguyên, môi trường của đất nước.
Điền vào chỗ trống cho phù hợp với nội dung sau :
hợp lí
pháp lệnh dân số
Số con

Về nhà học bài - Chuẩn bị các câu hỏi của "Quần xã sinh vật"
Thế nào là quần xã sinh vật? Quần xã sinh vật khác với quần thể sinh vật như thế nào?
Hãy nêu những đặc điểm về số lượng và thành phần loài của quần xã sinh vật?
Thế nào là cân bằng sinh học? Hãy lấy ví dụ minh hoạ về cân bằng sinh học?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
Giờ học đến đây là kết thúc
Cảm ơn các thầy cô đã tới thăm lớp dự giờ
Chúc các thầy cô mạnh khoẻ, chúc các em chăm ngoan, học giỏi