Bài 48. Quần thể người

I. Sự khác nhau giữa quần thể người với các quần thể sinh vật khác
Tiết 50 - Bài 48: QUẦN THỂ NGƯỜI
Chăn nuôi
Bảng 48.1.Đặc điểm có ở quần thể người và quần thể sinh vật khác
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Có
Không
Không
Không
Không
Không
Trong những đặc điểm dưới đây(bảng 48.1), những đặc điểm nào có ở quần thể người, ở quần thể sinh vật khác?
Do đâu có sự khác nhau đó? Sự khác nhau đó nói lên điều gì?
Do con người có lao động và tư duy nên có khả năng tự điều chỉnh các đặc điểm sinh thái trong quần thể, đồng thời cải tạo thiên nhiên.Con người là ĐV tiến hoá nhất trong giới động vật.
Ở QUẦN THỂ SINH VẬT HAY CÓ CON ĐẦU ĐÀN VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA BẦY ĐÀN LÀ THEO CON ĐẦU ĐÀN. VẬY CÓ PHẢI LÀ QUẦN THỂ SINH VẬT CÓ LUẬT PHÁP HAY KHÔNG?
Không. Sự cạnh tranh ngôi thứ ở động vật khác với luật pháp và những điều qui định.
- Quần thể người có những đặc điểm sinh học giống quần thể sinh vật khác: Giới tính, mật độ, sinh sản, tử vong...
Quần thể người có những đặc trưng khác với quần thể sinh vật khác: Kinh tế, xã hội, luật pháp, hôn nhân, giáo dục, y tế…
Con người có lao động và tư duy nên có khả năng tự điều chỉnh đặc điểm sinh thái trong quần thể, đồng thời cải tạo thiên nhiên.
Yêu cầu học sinh quan sát H 48.Ba dạng tháp tuổi.
Hoàn thành bảng 48.2
Bảng 48.2: Các biểu hiện ở 3 dạng tháp tuổi
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Em hãy cho biết thế nào là một nước có dạng tháp dân số trẻ và nước có dạng tháp dân số già.
- Tháp dân số trẻ
Đáy tháp rộng, cạnh tháp xiên nhiều, đỉnh tháp nhọn
- Nước cú dạng thỏp dõn số trẻ: là nước cú tỉ lệ trẻ em sinh ra hàng năm nhiềucao,tuổi thọ trung bình , tỉ lệ tử vong ở người trẻ tuổi cao, tỉ lệ tăng trưởng dõn số thấp
- Tháp dân số già
Đáy tháp hẹp,cạnh tháp gần như thẳng đứng,đỉnh tháp không nhọn
- Nước cú dạng thỏp dõn số già: là nước cú tỉ lệ trẻ em sinh ra hàng năm ớt, tỉ lệ người già nhiều,
Việc nghiên cứu tháp tuổi ở quần thể người có ý nghĩa gì?
Có kế hoạch điều chỉnh mức tăng giảm dân số.
Cách xếp các nhóm tuổi cũng như cách biểu diễn tháp tuổi ở quần thể người và quần thể sinh vật có điểm nào giống và khác nhau?
Giống: Gồm 3 nhóm tuổi, 3 dạng hình tháp.
- Khác: Tháp dân số không chỉ dựa trên khả năng sinh sản mà còn dựa trên khả năng lao động. ở người, tháp dân số có 2 nửa: Nửa phải biểu thị các nhóm tuổi của nữ, nửa trái là của nam; vẽ theo tỉ lệ %(không theo số lượng)
Quan sát hình 47. Các dạng tháp tuổi
Quan sát hình 48.Ba dạng tháp tuổi
III. Tăng dân số và phát triển xã hội.
Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin SGK, trả lời câu hỏi
Em hiểu thế nào là tăng dân số tự nhiên?
Theo em, tăng dân số quá nhanh có thể dẫn đến những trường hợp nào dưới đây?
a. Thiếu nơi ở
d. ¤ nhiÔm m«i tr­êng
e. ChÆt phá rừng
b. Thiếu lương thực
f. Chậm phát triển kinh tế
h. Năng suất lao động tăng
c. Thiếu Trường học, Bệnh viện
Tăng dân số tự nhiên là kết quả số người sinh ra nhiều hơn số người tử vong.Tăng dân số thực còn chịu ảnh hưởng của sự di dân.
Ý NGHĨA CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN DÂN SỐ HỢP LÝ CỦA MỖI QUỐC GIA LÀ GÌ?
Tạo sự hài hòa giữa phát triển KT – XH với sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, môi trường của đất nước…
Khụng để dõn số tăng quỏ nhanh dẫn tới thiếu nơi ở, nguồn thức ăn, ụ nhiễm mụi trường, tàn phỏ rừng…….
Ở VIỆT NAM ĐÃ CÓ BIỆN PHÁP GÌ ĐỂ GIẢM SỰ GIA TĂNG DÂN SỐ VÀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG?
Thực hiện pháp lệnh dân số, vận động nam nữ sau khi kết hôn chậm sinh con đầu lòng, mỗi gia đình chỉ nên có 1 – 2 con….
Bản thân em cần phải làm gì để góp phần hạn chế sự gia tăng dân số?
Tăng cường tuyên truyền về hậu quả cảu sự gia tăng dân số, tham gia vào những lớp học giáo dục sinh sản vị thành niên…
III. Tăng dân số và phát triển xã hội.
Phát triển dân số hợp lý đảm bảo chất lượng cuộc sống cho mỗi cá nhân, gia đình và xã hội, tạo được sự hài hoà giữa phát triển kinh tế và xã hội với sử dụng hợp lí tài nguyên, môi trường của đất nước.
TỔNG KẾT
2/Thỏp dõn số trẻ và thỏp dõn số già khỏc nhau như thế nào?
1/ Vì sao quần thể người có những đặc trưng mà quần thể sinh vật khác không có?
Hướng dẫn học tập:
- Đối với bài học ở tiết này:
Vế nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK
-Học ghi nhớ SGK
-Đọc phần “Em có biết”
Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
-Nghiên cứu bài mới: bài 49, tìm hiểu:
+Thế nào là một quần xã sinh vật?
+Những dấu hiệu điển hình của một quần xã?
+Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã như thế nào?
Xin chân thành cảm ơn
các thầy, cô giáo và các em học sinh!