Bài 44. Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Hãy nêu đặc điểm của sinh vật hằng nhiệt và sinh vật biến nhiệt? Cho ví dụ.
Nhiệt độ cơ thể phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường.
Vi sinh vật, Nấm, Thực vật, ĐVKXS, Lưỡng cư,
Cá, Bò sát
Chim, Thú và Con người
Nhiệt độ cơ thể không phụ thuộc vào nhiệt độ của môi trường
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Đáp án:
Khi nào các sinh vật hình thành nhóm cá thể?
Khi có gió bão, thực vật sống thành nhóm có lợi gì so với sống riêng rẽ?
=> Khi cã giã b·o thùc vËt sèng thµnh nhãm cã t¸c dông gi¶m bít søc thæi cña giã lµm c©y kh«ng bÞ ®æ.
§ộng vật sống thành bầy đàn có lợi trong việc tìm kiếm thức ăn, phát hiện kẻ thù nhanh hơn ®Ó tự vệ tốt hơn.
Trong t� nhi�n ��ng v�t s�ng th�nh b�y ��n c� lỵi g�?
Sinh vật cùng loài có mối quan hệ gì? Ý nghĩa ?

Khi gặp điều kiện bất lợi như số lượng cá thể quá cao, thiếu thức ăn, nơi ở,...các cá thể trong nhóm xảy ra hiện tượng gì?
a. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể.
b. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng.
c. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.
Trong ch¨n nu«i vµ trång trät ng­êi ta vËn dông mèi quan hÖ cïng loµi nh­ thÕ nµo?

=> Trong chăn nuôi gia súc, gia cầm ( Vịt, lợn, gà…) ta thường nuôi thành đàn để chúng tranh nhau ăn, từ đó ăn được nhiều hơn sẽ mau lớn. Khi đàn quá đông ta cần tách đàn và cung cấp đầy đủ thức ăn, vệ sinh môi trường sạch sẽ tạo điều kiện cho chúng phát triển…
=> Trong trồng trọt: Cần trồng cây với mật độ thích hợp, kết hợp tỉa thưa cây, sẽ tạo điều kiện cho cây trồng phát triển tốt, năng suất cao…
Ví dụ 1. ë ®i¹ y, c¸c sîi nÊm hót n­íc vµ muèi kho¸ng tõ m«i tr­êng cung cÊp cho t¶o, t¶o hÊp thô n­íc, muèi kho¸ng vµ n¨ng l­îng ¸nh s¸ng mÆt trêi tæng hîp nªn c¸c chÊt h÷u c¬, nÊm vµ t¶o ®Òu sö dông c¸c s¶n phÈm h÷u c¬ do t¶o tæng hîp.
=> Cộng sinh (hỗ trợ)
Lúa
Cỏ dại
Ví dụ 2. Trªn mét c¸nh ®ång lóa, khi cá d¹i ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lóa gi¶m.
=> Cạnh tranh (đối địch)
Ví dụ 3. H­¬u, nai vµ hæ cïng sèng trong mét c¸nh rõng. Sè l­îng h­¬u, nai bÞ khèng chÕ bëi sè l­îng hæ.
=> Sinh vật ăn sinh vật khác (đối địch)
Ví dụ 4. RËn vµ bÐt sèng b¸m trªn da tr©u, bß. Chóng sèng ®­îc nhê hót m¸u cña tr©u, bß.
=> Kí sinh, nửa kí sinh (đối địch)
Thân cây
Địa y
Ví dụ 5. §Þa y sèng b¸m trªn cµnh c©y.
=> Hội sinh (hỗ trợ)
Cá ép
Rùa biển
Ví dụ 6. C¸ Ðp, b¸m vµo rïa biÓn, nhê ®ã c¸ ®­îc ®­a ®i xa.
=> Hội sinh (hỗ trợ)
Ví dụ 7. Dª vµ bß cïng ¨n cá trªn mét c¸nh ®ång
=> Cạnh tranh (đối địch)
Ví dụ 8. Giun ®òa sèng trong ruét ng­êi.
=> Kí sinh (đối địch)
Ví dụ 9. Vi khuÈn sèng trong nèt sÇn ë rÔ c©y hä §Ëu.
=> Cộng sinh (hỗ trợ)
Ví dụ 10. C©y n¾p Êm b¾t c«n trïng
Sinh vật ăn sinh vật khác (Đối địch)
Sự khác nhau chủ yếu giữa quan hệ hỗ trợ và quan hệ đối địch của các sinh vật khác loài là gì?
Là quan hệ mà một bên sinh vật được lợi còn bên kia bị hại hoặc cả 2 bên cùng bị hại.
Là mối quan hệ có lợi (hoặc ít nhất không có hại) cho tất cả các sinh vật.
Trong nông nghiệp người ta vận dụng mối quan hệ giữa cỏc sinh vật khác loài như thế nào?
=> S? d?ng m?t lo�i sinh v?t ( nhu d?ng v?t an th?t ho?c sinh v?t kớ sinh) v�o tiờu di?t nh?ng sinh v?t khỏc cú h?i trong nụng nghi?p, lõm nghi?p . g?i l� bi?n phỏp kh?ng ch? sinh h?c. Vớ d?: Nuụi mốo di?t chu?t, dựng ki?n v?ng tiờu di?t sõu h?i lỏ cõy cam.
Hướng dẫn về nhà
Học bài và làm các bài tập trong vở bài tập.
Đọc mục em có biết.
Vận dụng kiến thức của bài vào thực tế sản xuất.
Sưu tầm tranh ảnh về sinh vật sống ở các môi trường khác nhau cho bài học sau.