Bài 44. Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Đời sống của sinh vật chịu ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái nào?
Nhân tố vô sinh: Ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm...
Nhân tố hữu sinh: Sinh vật, con người.
Trả lời:
Giáo viên: Nguyễn Hoàng Thuỷ
Trường THCS Mạo Khê II
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Tiết 46:
ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
I/ Quan hệ cùng loài.
* Thực vật sống thành nhóm cản bớt sức thổi của gió nên không bị ngã đổ.
? Khi có gió bão thực vật sống thành nhóm có lợi gì so với sống riêng lẻ?
H44.1a- Cây thông mọc gần nhau trong rừng
H44.1b- Cây bạch đàn đứng riêng lẻ bị gió thổi nghiêng về một bên
H44-1c
Trâu rừng sống thành bầy.
Hoạt động kiếm mồi của đàn kiến
Hỗ trợ kiếm mồi
Trong tự nhiên, động vật sống theo bầy đàn có lợi gì?
Tự vệ chống lại kẻ thù.
Bảo vệ con non, con già yếu.....
Tiết 46:
ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
- Các sinh vật cùng loài sống gần nhau và liên hệ với nhau tạo thành nhóm cá thể
Quan hệ giữa các cá thể trong nhóm:
+ Hỗ trợ
I/ Quan hệ cùng loài.
? Qua đoạn phim trên em hãy xác định mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài?
Hãy tìm câu trả lời đúng trong các câu sau:
1. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể.
2. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng.
3. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.
Đúng
Tiết 46:
ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
I/ Quan hệ cùng loài.
- Các sinh vật cùng loài sống gần nhau và liên hệ với nhau tạo thành nhóm cá thể
Quan hệ giữa các cá thể trong nhóm:
+ Hỗ trợ
+ Cạnh tranh
? Khi gặp điều kiện bất lợi sinh vật cùng loài có những mối quan hệ nào
? Trong chăn nuôi người ta đã lợi dụng mối quan hệ cùng loài như thế nào?
Tiết 46:
ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
II/ Quan hệ khác loài.
? Các sinh vật khác loài sống gần nhau có những mối quan hệ nào?
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh
Hội sinh
Cạnh tranh
Kí sinh, nửa kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật khác
I/ Quan hệ cùng loài.
Trong các ví dụ sau đây quan hệ nào là hỗ trợ và đối địch
( Thảo luận nhóm 5 phút).
1- ? địa y các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo, tảo sử dụng nước, muối khoáng , năng lượng mặt trời tổng hợp chất hữu cơ. Nấm và tảo đều sử dụng chất hữu cơ do tảo tổng hợp nên.
2. Trên cánh đồng lúa khi cỏ dại phát triển, năng suất lúa giảm.
3. Hươu nai hổ cùng sống trên một cánh rừng, số lượng hươu nai bị khống chế bởi số lượng hổ.
4. Rận và bét sống bám trên da trâu bò chúng sống được nhờ hút máu của trâu bò.
5. Địa y sống bám trên cành cây.
6- Cá ép bám vào rùa biển nhờ đó cá được đưa đi xa
7. Dê và bò ăn cỏ trên một cánh đồng
8. Giun đũa sống trong ruột người
9. Vi khuẩn sống trong nốt sần rễ cây họ đậu
10. Cây nắp ấm bắt côn trùng.
11. Tầm gửi sống trên nhiều cây khác.
12. Tôm ở nhờ và hải quỳ.
Hỗ trợ (Cộng sinh)
Tảo đơn bào
Sợi nấm
1- ở địa y các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo, tảo sử dụng nước, muối khoáng , năng lượng mặt trời tổng hợp chất hữu cơ. Nấm và tảo đều sử dụng chất hữu cơ do tảo tổng hợp nên.
H44.2- Địa y
Đối địch (Cạnh tranh)
Lúa
Cỏ dại
2. Trên cánh đồng lúa khi cỏ dại phát triển, năng suất lúa giảm.
Đối địch( Sinh vật ăn sinh vật khác)
3. Hươu, nai, hổ cùng sống trên một cánh rừng, số lượng hươu nai bị khống chế bởi số lượng hổ.
4. Rận và bét sống bám trên da trâu bò chúng sống được nhờ hút máu của trâu bò.
Đối địch ( Kí sinh)
5. Địa y sống bám trên cành cây.
Địa y
Thân cây
Hỗ trợ ( Hội sinh)
6- Cá ép bám vào rùa biển nhờ đó cá được đưa đi xa
Hỗ trợ ( Hội sinh)
7. Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh đồng
Đối địch (Cạnh tranh)
8. Giun đũa sống trong ruột người
Đối địch ( Kí sinh)
9. Vi khuẩn sống trong nốt sần rễ cây họ đậu
Hỗ trợ (Cộng sinh)
Đối địch (Sinh vật ăn sinh vật khác)
Đối địch ( Kí sinh)
Hỗ trợ (Cộng sinh)
Cây nắp ấm
BÀI 44. ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Các mối quan hệ khác loài
Bảng 44
Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật.
Sự hợp tác hai loài sinh vật trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi cũng không có hại
Các sinh vật khác loài cạnh tranh nhau thức ăn, chỗ ở và các điều kiện khác của môi trường. Các loài kìm hãm sự phát triển của nhau
Các sinh vật sống nhờ trên cơ thể sinh vật khác lấy chất dinh dưỡng , máu ...từ sinh vật chủ.
Sinh vật ăn sinh vật khác: động vật ăn thịt con mồi, động vật ăn thực vật....
Bài tập:
Dïng c¸c kÝ hiÖu sau ®©y:
+ : Cã lîi.
- : Cã h¹i.
0 : Kh«ng cã h¹i.
®Ó nªu lªn ®Æc ®iÓm cña c¸c mèi quan hÖ:
1. Cộng sinh:
2. Hội sinh:
3. Cạnh tranh:
4. Kí sinh, nửa kí sinh:
5. Sinh vật ăn sinh vật khác
+ +
+ 0
- -
+ -
+ -
Tiết 46:
ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
II/ Quan hệ khác loài.
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh
Hội sinh
Cạnh tranh
Kí sinh, nửa kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật khác
I/ Quan hệ cùng loài.
ức chế cảm nhiễm
Hợp tác
? Người ta nuôi thả ong mắt đỏ để tiêu diệt sâu đục thân lá. Em hãy cho biết mối quan hệ của hai loài này?
? Qua ví dụ đó em có liên hệ gì về việc vận dụng mối quan hệ của các sinh vật khác loài trong sản xuất nông nghiệp và lâm nghiệp? điều đó có ý nghĩa như thế nào
Bài tập
1. Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
2. Sưu tầm tranh ảnh về sinh vật sống ở các môi trường khác nhau.
Bài học kết thúc!
Kính chúc thầy cô và các em
mạnh khoẻ- hạnh phúc.