Bài 44. Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Nhiệt liệt đón chào các thầy cô về dự giờ thăm lớp
Sinh học 9
Câu 1 : Thế nào là nhân tố sinh thái ?
Có những nhóm nhân tố sinh thái nào ? Ví dụ ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trả lời :
-NTST là những yếu tố của môi trường ảnh hưởng lên đời sống sinh vật .
-Có 2 nhóm nhân tố sinh thái :
+ Nhân tố sinh thái vô sinh.VD : ánh sáng , nhiệt độ , độ ẩm .
+ Nhân tố sinh thái hữu sinh.VD : thực vật , động vật , con người .
Khỉ sống trong rừng chịu tác động bởi những nhân tố sinh thái nào?

Câu 2
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Khi nào các sinh vật hình thành nên nhóm cá thể ?
Các sinh vật cùng loài sống gần nhau và liên hệ với nhau tạo thành nhóm cá thể
Đàn voi rừng
Rừng thông
Tiết 46: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
H44-1a: Các cây thông mọc gần nhau trong rừng
H44.1b: Cây bạch đàn đứng riêng lẻ bị gió thổi nghiêng về một bên
1/ Khi có gió bão,thực vật sống thành nhóm có lợi gì so với sống riêng lẻ?
Thực vật sống thành nhóm cản bớt sức gió nên cây ít có khả năng bị ngã đỗ
Đàn trâu rừng
Trong tự nhiên , động vật sống theo bầy đàn có lợi gì?
Động vật sống theo bầy đàn có khả năng tự vệ chống kẻ thù ,tìm kiếm thức ăn…..tốt hơn
Qua phân tích những mặt có lợi theo em các sinh vật sống thành nhóm cá thể,thể hiện mối quan hệ gì?
Các sinh vật sống thành nhóm cá thể,thể hiện mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau
? D?ng v?t sống thành bầy đàn có�l?i gì
* D?ng v?t s?ng thành b?y đàn có l?i trong vi?c tìm ki?m du?c nhi?u th?c an hon, phát hiện s?m k? thù và b?o v? du?c nhau.
BÀI 44 : ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I- QUAN HỆ CÙNG LOÀI :
Khi gặp điều kiện bất lợi ( số lượng cá thể tăng cao,thiếu thức ăn,nơi ở chật chội…..các cá thể trong nhóm đã xảy ra hiện tượng gì?
Các cá thể cạnh tranh gay gắt ,dẫn đến hiện tượng tách nhóm
Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể
2. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng
3. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể,hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng
Hãy tìm câu đúng trong số các câu sau:
Bài tập : Điền vào chỗ trống các từ thích hợp
Các sinh vật cùng loài …………….lẫn nhau trong các nhóm cá thể .Tuy nhiên, khi gặp điều kiện bất lợi các cá thể cùng loài ……………….nhau dẫn tới một số cá thể sống…………………………..
1
hỗ trợ
cạnh tranh
tách ra khỏi nhóm
2
3
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Tiết 46 : ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Các sinh vật cùng loài có mối quan hệ : hỗ trợ và cạnh tranh
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:

+ Hỗ trợ trong điều kiện nguồn sống đầy đủ -> Bảo vệ được nhau
+ Cạnh tranh khi gặp điều kiện bất lợi -> Tránh sự tăng số lượng và cạn kiệt nguồn thức ăn , tăng sức sống và tiến hoá
Quan hệ
Đặc điểm
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh
Hội sinh
Cạnh tranh
Kí sinh, nửa kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật khác
Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh sv
Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại.
Các sv khác loài tranh giành nhau thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống khác của MT. Các loài kìm hãm sự phát triển của nhau .
Sinh vật sống nhờ trên cơ thể của sinh vật khác, lấy các chất dinh dưỡng, máu . . . từ những sinh vật đó.
Gồm các trường hợp:động vật ăn con mồi, bắt sâu động vật ăn thực vật, thực vật bọ...
BÀI 44 : ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
II- QUAN HỆ KHÁC LOÀI :

1/ Ở dịa y, các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo,tảo hấp thụ nước và muối khoáng và năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên các chất hữu cơ,nấm và tảo đều sử dụng các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp ( H 42.2)
H42.2 ĐỊA Y
HỖ TRỢ (Cộng sinh)
ĐỐI ĐỊCH ( cạnh tranh )
2/Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát triển
năng suất lúa giảm
Lúa
Cỏ dại
ĐỐI ĐỊCH (Cạnh tranh)
3/ Hươu,nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng .Số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hỗ
ĐỐI ĐỊCH (Sinh vật ăn sinh vật khác)
4/Rận và bét sống bám trên da trâu,bò.Chúng sống đượcnhờ hút máu của trâu, bò
ĐỐI ĐỊCH (Kí sinh)
5/ Địa y sống bám trên cành cây.
HỖ TRỢ ( Hội sinh)
6/ Cá ép bám vào rùa biển ,nhờ đó cá được đưa đi xa
CÁ ÉP
RÙA BIỂN
HỖ TRỢ ( Hội sinh)
7/ Dê và bò cùng ăn cỏ trên một cánh đồng
ĐỐI ĐỊCH ( Cạnh tranh)
8/ Giun đũa sống trong ruột người
ĐỐI ĐỊCH (Kí sinh)
9/ Vi khuẩn sống trong nốt sần ở rễ cây họ đậu ( H43.3)
HỖ TRỢ (Cộng sinh)
10/ cây nắp ấm bắt côn trùng
ĐỐI ĐỊCH (Sinh vật ăn sinh vật khác)
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Tiết 46: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
( Bảng 44 SGK)
QUAN HỆ KHÁC LOÀI
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh
Hội sinh
Kí sinh,nửa kí sinh
Cạnh tranh
Sinh vật ăn sinh vật khác
Bảng 44: Các mối quan hệ khác loài
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh ( 1)
Cạnh tranh (3)
Hội sinh (2)
Sinh vật ăn sinh vật khác(5)

Kí sinh,nửa kí sinh (4)
+ : CÓ LỢI
0 : KHÔNG HẠI,KHÔNG LỢI
- : CÓ HẠI
+ +
+ 0
- -
+ -
+ -
- Sự khác nhau chủ yếu giữa quan hệ hỗ trợ và quan hệ đối địch của các sinh vật khác loài là gì?
Trong thực tiễn sản xuất,cần phải làm gì để tránh sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể sinh vật ,làm giảm năng suất vật nuôi cây trồng?
Quan hệ ức chế cảm nhiễm: Một số loài tiết ra chất làm ảnh hưởng đến sự hoạt động và phát triển của các sinh vật khác
1/Muỗi chích hút máu người
NỬA KÍ SINH
Ảnh 1
Ảnh 2
Ảnh 3
Ảnh 4
2/Tôm và hải quì.Tôm giúp hải quì di chuyển, tôm được hải quì bảo vệ
CỘNG SINH
SINH VẬT ĂN SINH VẬTKHÁC
3/Nhện chăng tơ bắt mồi
SINH VẬT ĂN SINH VẬTKHÁC
4/Trâu đang ăn cỏ
Bài tập: Xác định mối quan hệ giữa các sinh vật sau:
Ảnh 5
5/Hiện tượng tự tỉa cành ở cây thông
CẠNH TRANH
BÀI 44 : ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
II- QUAN HỆ KHÁC LOÀI :
? Điền đúng hoặc sai vào các câu sau :
1- Thực chất của mối quan hệ cùng loài là quan hệ dinh dưỡng

2- Thực chất của mối quan hệ cùng loài là quan hệ sinh sản
( di truyền )
3- Thực chất của mối quan hệ khác loài là quan hệ dinh dưỡng

4- Thực chất của mối quan hệ khác loài là quan hệ sinh sản
( di truyền )
S
Đ
Đ
S
DẶN DÒ:
Trả lời câu 1,3 SGK trang 134
- Kẻ bảng 45.1; 45.2;45.3 SGK và sọan