Bài 44. Ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật

TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TRỖI Q.2
http://thcs-nguyenvantroi-hochiminh.violet.vn
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY, CÔ
CHÀO CÁC EM HỌC SINH
Giáo viên: Nguyễn Hoàng Sơn
KiỂM TRA BÀI CŨ
2.Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới
đặc điểm hình thái và sinh lí của sinh vật như thế nào?
Cho các động vật sau: Ếch, sư tử, thằn lằn,
cá sấu, giun, lạc đà. Theo em động vật nào
thuộc nhóm động vật ưa ẩm, nhóm ưa khô ?
Động vật ưa ẩm Động vật ưa khô
Ếch, giun, cá sấu Thằn lằn, sư tử, lạc đà
Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm,
hình thái sinh lý của sinh vật.Đa số các loài sống trong
phạm vi nhiệt độ 0 -500C.Tuy nhiên, cũng có một số
sinh vật nhờ khả năng thích nghi cao nên
có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao.
Sinh vật được chia thành 2 nhóm: sinh vật hằng
nhiệt và sinh vật biến nhiệt.
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I.QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Đàn bò tót
Rừng Đước
Các sinh vật cùng loài sống gần nhau và liên hệ với nhau tạo thành nhóm cá thể.
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I.QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Thực vật sống thành nhóm.
Thực vật sống riêng lẻ.
1/ Khi có gió bão, thực vật sống thành nhóm có lợi gì so với sống riêng lẻ?
Thực vật sống thành nhóm cản bớt sức gió nên
cây ít có khả năng bị ngã đỗ.
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I.QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Động vật sống theo bầy đàn có khả năng tự vệ
chống kẻ thù, tìm kiếm thức ăn…..tốt hơn.
2.Trong tự nhiên, động vật sống theo bầy đàn có lợi gì?
I.QUAN HỆ CÙNG LOÀI
Theo em các sinh vật sống thành nhóm cá thể, thể hiện mối quan hệ gì?
- Các sinh vật sống thành nhóm cá thể, thể hiện mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau.
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Khi gặp điều kiện bất lợi, các cá thể trong nhóm đã xảy ra hiện tượng gì?
Các cá thể cạnh tranh gay gắt, dẫn đến hiện tượng tách nhóm.
I/ QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Hãy tìm câu đúng trong số các câu sau:
Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả năng cạnh tranh giữa các cá thể
2. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn thức ăn cạn kiệt nhanh chóng
3. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn thức ăn trong vùng.
I/ QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I/ QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Các sinh vật cùng loài ……………. lẫn nhau trong các nhóm cá thể. Tuy nhiên, khi gặp điều kiện bất lợi các cá thể cùng loài ………………. nhau dẫn tới một số cá thể sống ……………………….
Vậy các nhóm cá thể cùng loài có mối quan hệ như thế nào?
1
2
3
hỗ trợ
cạnh tranh
Sớm tách ra khỏi nhóm
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I/ QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
Các sinh vật cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các nhóm cá thể. Tuy nhiên, khi gặp điều kiện bất lợi các cá thể cùng loài cạnh tranh nhau dẫn tới một số cá thể sống sớm tách ra khỏi nhóm.
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
Bảng 44: Các mối quan hệ khác loài
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh
Cạnh tranh
Hội sinh
Kí sinh nửa kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật
Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài sinh vật
Các sinh vật khác nhau tranh giành thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống khác của môi trường. Các loài kìm hãm sự phát triển của nhau.
Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong đó một bên có lợi còn bên kia không có lợi và cũng không có hại.
Sinh vật sống nhờ trên cơ thể sinh vật khác, lấy các chất dinh dưỡng, máu….. từ sinh vật đó.
Gồm các trường hợp: động vật ăn thịt con mồi, động vật ăn thực vật, thực vật bắt sâu bọ.
THẢO LUẬN NHÓM ( 4 phút )
Nội dung thảo luận:
Trong các ví dụ ở SGK/132.Em hãy cho biết ví dụ nào là quan hệ cộng sinh, quan hệ hội sinh, quan hệ cạnh tranh, quan hệ kí sinh và nửa kí sinh, ví dụ nào là quan hệ sinh vật ăn sinh vật khác?
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
- Ở dịa y, các sợi nấm hút nước và muối khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo, tảo hấp thụ nước và muối khoáng và năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên các chất hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp (H 42.2).
HỖ TRỢ (Cộng sinh)
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
Cỏ
Lúa
Năng suất lúa giảm
Đây là mối quan hệ gì?
Đối địch ( cạnh tranh )
Quan hệ giữa Hươu và Hổ
Hươu tăng
Hổ tăng
Hươu giảm
Hổ giảm
Hổ giảm
Hươu tăng
Đây là mối quan hệ ?
Đối địch ( Sinh vật ăn sinh vật khác )
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Rận
- Rận và bét sống bám trên da trâu, bò. Chúng sống được nhờ hút máu của trâu, bò.
Đối địch (Kí sinh)
Địa y
( Tảo và nấm cộng sinh )
Hỗ trợ (Hội sinh)
Cá ép
Rùa biển
Bám vào
Hỗ trợ ( hội sinh )
Cá ép bám vào rùa biển
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Dê và bò cùng ăn cỏ
trên một cánh đồng
Đối địch (Cạnh tranh)
.Giun đũa sống trong ruột người
Đối địch ( kí sinh )
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Vi khuẩn sống trong nốt sần rễ cây họ đậu
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Hỗ trợ (Cộng sinh)
Cây nắp ấm bắt côn trùng
Đối địch (Sinh vật ăn sinh vật khác)
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
Bảng 44: Các mối quan hệ khác loài
Hỗ trợ
Đối địch
Cộng sinh (1)
Cạnh tranh (3)
Hội sinh (2)
Sinh vật ăn sinh vật khác (5)
Kí sinh, nửa kí sinh (4)
+ : CÓ LỢI
0 : KHÔNG HẠI, KHÔNG LỢI
- : CÓ HẠI
+ +
+ 0
- -
+ -
+ -
- Sự khác nhau chủ yếu giữa quan hệ hỗ trợ và quan hệ đối địch của các sinh vật khác loài là gì?
Quan hệ hỗ trợ là mối quan hệ có lợi (hoặc ít nhất không hại) cho tất cả các sinh vật.
Quan hệ đối địch, một bên sinh vật được lợi còn bên kia bị hại họăc hai bên cùng bị hại.
- Quan hệ hỗ trợ (Cộng sinh và hội sinh): Là mối quan hệ có lợi hoặc ít nhất không có hại cho tất cả các sinh vật.
- Quan hệ đối địch (Cạnh tranh, kí sinh, nửa kí sinh và sinh vật ăn sinh vật khác): Là mối quan hệ một bên sinh vật có lợi còn bên kia có hại hoặc hai bên cùng bị hại.
I/QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
CỦNG CỐ
I/ QUAN HỆ CÙNG LOÀI:
II/ QUAN HỆ KHÁC LOÀI:
Hỗ trợ
Cạnh tranh
Quan hệ hỗ trợ
Quan hệ
đối địch
Cộng sinh
Hội sinh
Cạnh tranh
Kí sinh, nửa kí sinh
Sinh vật ăn sinh vật khác
Bài 44: ẢNH HƯỞNG LẪN NHAU GIỮA CÁC SINH VẬT
DẶN DÒ:
- Học bài 44
- Xem trước bài 45 - 46: Thực hành
tìm hiểu môi trường và ảnh hưởng của một
số nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật
Cảm ơn quý thầy, cô
và các em
THCS NGUYỄN VĂN TRỖI Q.2
http://thcs-nguyenvantroi-hochiminh.violet.vn
Không
Có
Sinh
vật
Nào
Sống
Tách
Biệt
Với
Sinh
Vật
Khác
Vì
Thế
Chúng
Ta
Hãy
Sống
Bằng
Cả
Trái
Tim
Yêu
Thương.