Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

Môn : sinh học lớp 9
Năm học 2008-2009




BÀI 41:
BÀI 41:
I/ Môi trường sống của
sinh vật :
Môi trường sống là gì ?



CÁ CHÉP
Nhiệt độ
Ánh sáng
Không khí
Nước
Thức ăn
Cá dữ
Tất cả những yếu tố đó tạo nên môi trường sống của sinh vật
Môi trường sống là gì ?
-Môi trường sống là :nơi sống của sinh vật , bao gồm những gì bao quanh và có ảnh hưởng đến sinh vật
HS GHI:
BÀI 41: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I/ MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA SINH VẬT





Có mấy loại môi trường sống ?
Có 4 môi trường sống chủ yếu :
- Môi trường nước
- Môi trường trong đất
- Môi trường trên mặt đất và không khí
- Môi trường sinh vật
HS GHI:
Điền nội dung phù hợp vào bảng 41.1 vào vở bài tập
Đất – không khí
Nước
Sinh vật
Mặt đất – không khí
Nước
Sinh vật
Hãy chọn đáp án đúng trong câu sau :
Môi trường sống của vi sinh vật là ?
a. Đất , không khí và cơ thể động vật
b. Đất ,nước ,không khí và cơ thể động vật ,thực vật
c. Đất ,nước và không khí
d. không khí , nước và cơ thể động vật
II/ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI CỦA MÔI TRƯỜNG:
Nhân tố sinh thái là gì ?
Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động đến sinh vật .
HS GHI :
Có mấy nhóm nhân tố sinh thái ?
Có hai nhóm NTST:
Nhân tố vô sinh
Nhân tố hữu sinh
Nhân tố con người
N- tố các s- vật khác
HS GHI :
Hãy điền vào bảng 41.2 tên các nhân tố sinh thái của môi trường tự nhiên , lựa chọn và sắp xếp các NTST theo từng nhóm :
-Ánh sáng
-Nhiệt độ
-Nước
-Độ ẩm
-Thảm mục
-Đất đai
-…..
*Tác động
tích cực :
- Cải tạo ,
- Nuôi dưỡng.
*Tác động
tiêu cực:
- Săn bắn ,
- Đốt phá…

-Vi sinh vật
-Nấm
Thực vật
Động vật
Các em thảo luận nhóm các câu hỏi sau:
Trong một ngày (sáng đến tối) ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào ?
ở nước ta , độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông có gì khác nhau :
sự thay đổi nhiệt độ trong môt năm diễn ra như thế nào ?
Trong một ngày , ánh sáng mặt trời chiếu lên mặt đất tăng dần từ sáng đến trưa và giảm dần vào buổi chiều cho đến tối

- Mùa hè , ngày dài hơn mùa đông.
- nhiệt độ trong năm thay đổi theo mùa , mùa hè nhiệt độ không khí cao , mùa thu mát mẻ , mùa đông nhiệt độ không khí thấp , mùa xuân ấm áp
Bài tập 2:(sgk)
Quan sát trong lớp học và điền thêm những nhân tố sinh thái tác động tới việc học tập và sức khỏe của học sinh vào bảng sau:

Đủ ánh sáng để đọc sách
Chảy mồ hôi, khó chịu, ảnh hưởng đến học tập
Dễ chịu , học tập tốt hơn
Khó tập trung , không tiếp thu bài được
Hình 41.2
III/ giới hạn sinh thái :
HÌNH 41.2 :Ví dụ : Giới hạn sinh thái của cá rô phi ở Việt Nam
III/ giới hạn sinh thái :
Giới hạn sinh thái là gì ?
Giới hạn sinh thái là:
giới hạn chịu đựng của cơ thể đối với nhân tố sinh thái nhất định
HS GHI :
BÀI TẬP 1/121:
Chuột sống trong rừng mưa nhiệt đới có thể chịu ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái sau :Mức độ ngập nước , kiến , độ dốc , nhiệt độ không khí , ánh sáng , độ ẩm không khí , rắn hổ mang , áp suất không khí , cây gỗ , mục gỗ , gió thổi , cây cỏ , thảm lá khô , sâu ăn lá cây , độ tơi xốp của đất , lượng mưa …Hãy sắp xếp các nhân tố đó vào từng nhóm nhân tố sinh thái.
ĐÁP ÁN
Về nhà : - Học bài và trả lời các câu hỏi,bài tập cuối bài (SGK).
- Xem trước bài 42 .
Xin kính chào quý thầy cô về dự giờ thăm lớp . Chúc các em khỏe , học tập tốt