Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

Những loài sinh vật dưới đây có môi trường sống ở đâu?
Sinh vật
Môi trường
Và
Chương I
Sinh vật và môi trường

Tiết 43 : Môi trường và các nhân tố sinh thái
I. Môi trường sống của sinh vật
Trong môi trường tự nhiên thỏ rừng chịu ảnh hưởng của những điều kiện sống nào ?
Nhiệt độ
ánh sáng
Độ ẩm
Mưa
Môi trường sống của sinh vật là gì?
Là nơi sinh sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì
bao quanh chúng có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp
lên sự sống, phát triển, sinh sản của sinh vật
Quan sát tranh kết hợp SGK
Trong tự nhiên sinh vật có những loại môi trường sống nào?
Các loại môi trường:
Môi trường nước,
Môi trường trên mặt đất, không khí
Môi trường trong lòng đất
Môi trường sinh vật
Điền nội dung thích hợp vào bảng 41.1 sau khi quan sát
các bức tranh kết hợp với quan sát trong tự nhiên?
Bảng 41.1. Môi trường sống của sinh vật
Nhân tố sinh thái là gì?
Nhân tố sinh thái được chia thành mấy loại là những loại nào?
- Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động tới sinh vật.
- Nhân tố sinh thái được chia thành 2 loại
+ Nhóm nhân tố sinh thái vô sinh
+ Nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh
?
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường:
Bài tập : Cho các nhân tố sinh thái sau:
Hãy lựa chọn và sắp xếp các nhân tố sinh thái theo từng nhóm ?
ánh sáng
Núi đá vôi
Không khí
Nước ngọt
Săn bắt cá
Bão


Nước chảy
Phá rừng
Trồng lúa
Trùng biến hình
Cá sấu
Rêu
Trồng rừng
Rác thải sinh hoạt
Căn cứ vào đâu mà người ta tách con người thành nhóm nhân tố sinh thái riêng biệt ?
Tràn dầu gây ô nhiễm nguồn nước và môi trường sống
Ô nhiễm không khí, cháy rừng
Chặt, đốt rừng
Vớt dầu tràn , rác thải trả lại môi trường sống cho sinh vật
Đắp đập ngăn lũ, tạo năng lượng sạch
Trồng cây gây rừng
Thông qua quan sát các bức tranh em hãy nêu những hoạt động của con người tác động gì vào môi trường sống ?
+ Hoạt động của con người khác với hoạt động của các động vật khác .
- Tác động tích cực: cải tạo nuôi dưỡng lai ghép, trồng cây gây rừng, bảo vệ môi trường ...
- Tác động tiêu cực: săn bắt, đốt phá, gây ô nhiễm môi trường sống.
Trong một ngày (từ sáng tới tối), ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào?
Sự thay đổi nhiệt độ trong một năm diễn ra như thế nào?
- Trong một ngày cường độ ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất tăng dần từ sáng tới trưa và sau đó giảm dần vào buổi chiều cho đến tối.
Trong một năm nhiệt độ thay đổi theo mùa:
+ Mùa xuân: ấm áp + Mùa hè: nóng
+ Mùa thu: mát mẻ + Mùa đông : lạnh
ở nước ta, độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông có gì khác nhau ?
+ Độ dài ngày thay đổi theo mùa : mùa hè có ngày dài hơn
mùa đông .

Qua bài tập em có nhận xét gì về sự thay đổi của các nhân tố sinh thái trên?

+ Các nhân tố sinh thái tác động lên sinh vật thay đổi theo từng môi trường và thời gian.

- Cá rô phi ở Việt Nam sống và phát triển ở nhiệt độ nào ?
- Nhiệt độ nào cá rô phi sinh trưởng và phát triển thuận lợi nhất ?
- Tại sao dưới 5oC và trên 42oC thì cá rô phi sẽ chết ?
50 C
Điểm gây chết
420 C
Điểm cực thuận
Giới hạn chịu đựng
Khoảng thuận lợi
t0 C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
300C
Điểm gây chết
Quan sát hình vẽ và cho biết :
III.Giới hạn sinh thái:

+ Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định.
VD: Cá rô phi Việt Nam
Có giới hạn chịu đựng về t0 là từ 50C đến 420C
Và t0 để phát triển tốt nhất là 300C
4. Củng cố
Các nhân tố sinh thái
Nhân tố sinh thái vô sinh
Nhân tố sinh thái hữu sinh
Mức độ ngập nước
Kiến
Độ dốc của đất
Nhiệt độ không khí
Cây cỏ
Độ tơi xốp của đất
Sâu ăn lá cây
Gỗ mục
Hãy sắp xếp các nhân tố sinh thái sau đây vào từng nhóm nhân tố sinh thái .
A .Giới hạn dưới là 900C , giới hạn trên là O0C.
B . Giới hạn trên là 900C , giới hạn dưới là 00C .
C . Ở nhiệt độ -50C và 950C vi khuẩn đã chết .
D . Cả 2 câu B , C đều đúng .
O
* HãY CHọN ĐáP áN ĐúNG NHấT TRONG CÂU SAU ĐÂY :
CÂU HỏI : Vi khuẩn suối nước nóng có giới hạn nhiệt độ từ
00C ? 900C , có nghĩa là:
O
00C
+900C
+550C
Điểm gây chết
Điểm gây chết
Điểm cực thuận
t0C
Mức độ sinh trưởng
B�i t�p 4 (121)
Giới hạn trên
Giới hạn dưới
Giới hạn chịu đựng
5. Dặn dò:
Học bài
Làm bài tập số 4/ trang 121
Đọc bài 42 / trang 122 - 123 -124
Trả lời câu hỏi
ánh sáng có ảnh hưởng đến động vật như thế nào?