Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HUYỆN MỸ ĐỨC
LỚP 9
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 -2010
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Huệ
MÔN HỌC
SINH HỌC 9
-
TIẾT 43
BÀI 41
CHƯƠNG I: SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG
MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Môi trường sống của sinh vật
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
III. Giới hạn sinh thái
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 1:Môi trường sống của sinh vật là gì?
Câu hỏi:
ĐÁP ÁN 1: Môi trường sống của sinh vật là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng
Câu 2: Có những loại môi trường nào?
ĐÁP ÁN 2: Có 4 loại môi trường chủ yếu:
Môi trường nước
Môi trường trong đất
Môi trường mặt đất- không khí
Môi trường sinh vật
I. Môi trường sống của sinh vật
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. Môi trường sống của sinh vật
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Đất – không khí
Đất – không khí, sinh vật
Đất – không khí, sinh vật
Đất – không khí
Đất – không khí
Đất – không khí
Trong đất
I. Môi trường sống của sinh vật
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
GHI NHỚ:
Môi trường sống của sinh vật là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng

Có 4 loại môi trường chủ yếu:
Môi trường nước
Môi trường trong đất
Môi trường mặt đất- không khí
Môi trường sinh vật
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 1: Thế nào là nhân tố sinh thái? Có mấy nhóm nhân tố sinh thái?
Câu hỏi:
ĐÁP ÁN 1: Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động lên sinh vật. Có 3 nhóm nhân tố sinh thái: Nhóm nhân tố sinh thái vô sinh, nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh và nhân tố sinh thái con người.
Câu 2: Nhân tố sinh thái vô sinh là gì? Cho ví dụ.
ĐÁP ÁN 2: Nhân tố sinh thái vô sinh là những yếu tố không sống của môi trường tác động lên sinh vật.
VÍ DỤ: Khí hậu: ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm không khí, gió..
Thổ nhưỡng: đất, đá, thành phần cơ giới của đất…
Nước: biển, ao , hồ, đầm…
Địa hình: Độ cao độ trũng…
Câu 3: Nhân tố sinh thái hữu sinh là gì? Cho ví dụ.
ĐÁP ÁN 3: Nhân tố sinh thái là những yếu tố sống của môi trường tác động lên sinh vật
VÍ DỤ: Các cơ thể vi sinh vật, nấm,Thực vật,Động vật.
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu 4: Tại sao con người lại được tách ra thành nhóm nhân tố sinh thái riêng?
Câu hỏi:
ĐÁP ÁN 4:
Con người có hoạt động khác với các sinh vật khác. Con người và động vật đều có những tác động đến môi trường nhưng do phát tiển cao về trí tuệ nên con người còn tác đông vào môi trường tự nhiên bằng các nhân tố xã hội.
Tác động của con người vào môi trường tự nhiên là tác động có ý thức, có quy mô làm thay đổi môi trường ở nhiều nơi.

Sự can thiệp của con người vào tự nhiên có thể mô tả qua các giai đoạn:
Hái lượm  Săn bắt và đánh cá  Chăn thả  Nông nghiệp  Công nghiệp  Đô thị hoá  Siêu đô thị hoá
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu hỏi:
Em hãy nhận xét về sự thay đổi của các nhân tố sau?
1. Trong một ngày (từ sáng đến tối), ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào?
Trả lời 1: Cường độ ánh sáng tăng dần từ sáng đến trưa và sau đó giảm dần vào buổi chiều cho đến tối
2. Ở nước ta độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông có gì khác nhau?
Trả lời 2: Ngày mùa hè dài hơn ngày mùa đông
3. Sự thay đổi nhiệt độ trong một năm diễn ra như thế nào?
Trả lời 3: Mùa hè nhiệt độ không khí cao, mùa thu mát mẻ, mùa đông nhiệt độ không khí xuống thấp, mùa xuân ấm áp
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Bài tập 1/SGK trang 121
Mức độ ngập nước
Độ dốc của đất
Nhiệt độ không khí
Ánh sáng
Độ ẩm không khí
Áp suất không khí
Gỗ mục
Gió thổi
Thảm lá khô
Độ tơi xốp của đất
Lượng mưa
Kiến
Rắn hổ mang
Cây gỗ
Cây cỏ
Sâu ăn lá cây
III.Giới hạn sinh thái
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Câu hỏi:
Giới hạn sinh thái là gì?
Trả lời: Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định
Ví dụ:
Dặn dò
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
NĂM HỌC 2009 - 2010
TIẾT 43: MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Học bài và trả lời câu hỏi Sách giáo khoa.
Đọc trước bài 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật
Quan sát thực tế đặc điểm hình thái của cây ưa sáng và cây ưa bóng.
Xem lại sách Sinh học lớp 7 về đặc điểm cấu tạo và hoạt động của các loài động vật