Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

GV: LÒu ThÞ Hoµng Hµ
Tr­êng THCS Phóc Kh¸nh
NHIệT LIệT CHàO MừNG
quí THầY CÔ GIáO
Và CáC EM HọC SINH!
Sinh vật và môi trường
Mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường
Hệ sinh thái
Con người, dân số và môi trường
Bảo vệ môi trường
Sinh vật và môi trường
I. Môi trường sống của sinh vật
- Hãy quan sát bức tranh kết hợp với hiểu biết của mình:
Cho biết hươu sống trong rừng chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào?
Chương I: Sinh vật và môi trường
Tiết 42. Bài 41: Môi trường và các nhân tố sinh thái


Chương I: sinh vật và môi trường
Sinh vật và môi trường
Tiết 42. Bài 41: môI trường và các nhân tố sinh thái
I. Môi trường sống của sinh vật



? Môi trường sống là gì?
+ Môi trường: Là nơi sinh sống của sinh vật bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng, trực tiếp hoặc gián tiếp tác động đến sự sống và sự sinh sản của sinh vật.


I Môi trường sống của sinh vật
- Quan sát H 41.1: Có những loại môi trường sống nào?

Chương I: sinh vật và môI trường
Sinh vật và môi trường
Tiết 42. Bài 41: môI trường và các nhân tố sinh thái
Hình 41.1. Các môi trường sống của sinh vật
* Có 4 loại môi trường sống chủ yếu:
- Môi trường nước
- Môi trường trên mặt đất- không khí
- Môi trường trong đất
- Môi trường sinh vật
Hãy quan sát c�c hình ảnh sau: �iền nội dung vào ô trống ở bảng 41.1 môi trường sống của sinh vật ?
Trong đất
Nước
Trên mặt đất-không khí
Sinh vật
Trên mặt đất-không khí
Trên mặt đất - không khí
Tiết 42. Bài 41:môI trường và các nhân tố sinh thái
I. Môi trường sống của sinh vật
Bảng 41.1
* Nhân tố sinh thái của môi trường là gì?


Chương I: sinh vật và môI trường
Tiết 42. Bài 41: môI trường và các nhân tố sinh thái
Sinh vật và môi trường
I. Môi trường sống của sinh vật
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường

* Các sinh vật trên sống được nhờ vào những yếu tố nào?
* Nhân tố sinh thái: Là những yếu tố của môi trường tác động tới sinh vật
Nhân tố sinh thái là gì?
Nhóm nhân tố vô sinh gồm những yếu tố nào?
Khí hậu, ánh sáng, nguồn nước, độ cao.
Nhóm nhân tố hữu sinh gồm những yếu tố nào?
Con người tác động vào môi trường theo những chiều hướng nào?
Nhân tố sinh thái là gì?
Một số hình ảnh về các nhân tố sinh thái
Câu hỏi thảo luận: Hãy quan sát các hình ảnh trên rồi lựa chọn và sắp xếp các nhân tố sinh thái theo từng nhóm vào bảng 41.2
Bảng 41.2-Bảng điền các nhân tố sinh thái theo từng nhóm
Ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái tuỳ thuộc vào mức độ tác động của chúng
+ Trong chăn nuôi trồng trọt như trồng cà phê, lúa, ngô. chúng ta bổ sung cho môi trường những gì ?
Một số hình ảnh các nhân tố sinh thái ảnh hưởng tới sinh vật
- Biết được các nhân tố sinh thái ảnh hưởng đến đời sống SV, con người chủ động trong trồng trọt và chăn nuôi cũng như các lĩnh vực khác.
Nấm ký sinh trên carot
Bọ cánh cứng phá hại TV
Ruộng lúa thiếu nước bị khô hạn.
Em hãy nhận xét về sự thay đổi của các nhân tố sau :
Qua bài tập em có nhận xét gì về sự thay đổi của các nhân tố sinh thái trên?
* Nhận xét: Các nhân tố sinh thái tác động lên sinh vật thay đổi theo từng môi trường và từng thời gian.
? nước ta độ dài ngày về mùa hè và mùa đông có gì khác nhau?
Söï thay ñoåi nhieät ñoä trong moät naêm dieãn ra nhö theá naøo?
Trong moät ngaøy (töø saùng tôùi toái) aùnh saùng maët trôøi chieáu treân maët ñaát thay ñoåi nhö theá naøo ?


Chương I. sinh vật và môi trường
Sinh vật và môi trường
Tiết 42. Bài 41: môi trường và các nhân tố sinh thái
I. Môi trường sống của sinh vật
II. Các nhân tố sinh thái của môi trường
III. Giới hạn sinh thái
Hình 41.2.Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam
Quan sát sơ đồ và cho biết: Cá rô phi sinh trưởng tốt nhất ở khoảng nhiệt độ nào? Giới hạn chịu đựng nhiệt độ của cá rô phi là bao nhiêu?
Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam.
III. Giới hạn sinh thái:
+ Cá rô phi ở Việt Nam chết ở nhiệt dộ dưới 50C và trên 420C.

+ Phát triển thuận lợi nhất ở 300C.

+ Nhiệt độ 50C được gọi là giới hạn dưới.

+ Nhiệt độ 420C được gọi là giới hạn trên.

+ 300C là điểm cực thuận của cá rô phi ở VN.

+ Từ 50C đến 420C goi là giới hạn chịu đựng (giới hạn sinh thái) về nhiệt độ của cá rô phi ở VN.
Thế nào là giới hạn sinh thái?
* Giới hạn sinh thái: Là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định.
Cây mắm biển sống và phát triển trong giới hạn độ mặn từ 0,36% - 0,5% NaCl.
Cây thông đuôi ngựa không sống được nơi có nồng độ muối trên 0,4%.
+ Giới hạn về nhiệt độ của cá rô phi và cá chép ở Việt Nam (cá chép chết ở nhiệt độ dưới 20C và trên 440C ) loài nào có giới hạn về nhiệt độ rộng hơn? Loài nào có vùng phân bố rộng hơn.
BÀI TẬP
+ Giới hạn sinh thái về nhiệt độ của cá rô phi :
42 - 5 = 370C. Cá chép : 44 - 2 = 420C.
+ Cá chép có giới hạn sinh thái về nhiệt độ rộng hơn cá rô phi. Do đó có vùng phân bố rông hơn.


I. Môi trường sống của sinh vật
- Môi trường là nơi sinh sống của sinh vật bao gồm tất cả những gì bao quanh sinh vật.






II. Các nhân tố sinh thái của môi trường










III. Giới hạn sinh thái
Chương I. sinh vật và môi trường
Sinh vật và môi trường
Tiết 42. Bài 41: môI trường và các nhân tố sinh thái
* Nhận xét: Các nhân tố sinh thái tác động lên sinh vật thay đổi theo từng môi trường và từng thời gian.
* Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một sinh tố sinh thái nhất định.
* Có 4 loại môi trường sống chính:
- Môi trường nước
- Môi trường mặt đất- không khí
- Môi trường trong đất
- Môi trường sinh vật
* Kết luận chung: SGK-Tr 121
Các nhân tố sinh thái
Nhân tố sinh thái vô sinh
Nhân tố sinh thái hữu sinh
Mức độ ngập nước
Mối
Ruộng bậc thang
Nắng nóng
Cây cỏ
Đất phù sa
Gỗ mục
Bài tập 1: Hãy sắp xếp các nhân tố sau đây vào từng nhóm nhân tố sinh thái?
Giun sán kí sinh
Rầy nâu hại lúa
Bài tập 2: Hãy chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau đây?
Vi khuẩn suối nước nóng có giới hạn nhiệt độ từ 00C ? 900C , có nghĩa là :
A .Giíi h�n d�íi l� 900C , giíi h�n tr�n l� O0C.
B . Giíi h�n tr�n l� 900C , giíi h�n d�íi l� 00C .
C . � nhiƯt �� - 50C v�� 950C vi khu�n �� ch�t .
D. C� hai c�u B, C �Ịu �ĩng.
O
*Làm bài tập số 2 SGK:
Quan sát trong lớp học điền thêm những nhân tố sinh thái tác động tới việc học tập và sức khoẻ của học sinh vào bảng.
Đủ ánh sáng
để đọc sách
Tiếng thầy cô giảng bài
Tiếng ồn...
Quan sát, ghi chép
Nóng, lạnh...
Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK.
Làm bài tập số 2, 4 (SGK-Tr121)
Tìm hiểu bài: ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống của sinh vật.
? Chuẩn bị kẻ bảng 42.1 vào vở
Hướng dẫn về nhà
Chúc các em chăm ngoan - học giỏi!
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ CÙNG

TOÀN THỂ CÁC EM MẠNH KHOẺ!
BÀI HỌC KẾT THÚC