Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

Con thỏ sống trong rừng chịu ảnh hưởng của những yếu tố nào tác động đến đời sống?
Nhiệt độ
Ánh sáng
Độ ẩm
Thức ăn
Thú dữ
Con người
Môi trường sống của thỏ
?- Môi trường sống là gì?
QUAN SÁT MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA MỘT SỐ SINH VẬT
?
?
?
?
?
*Qua quan sát tranh – Em hãy hoàn thành phiếu học tập.
Môi trường trong đất
Môi trường sinh vật
Môi trường nước
Môi trường sinh vật
1
4
4
3
2
?- Có những môi trường sống nào?
? Nhân tố sinh thái là gì?
? Có mấy nhóm nhân tố sinh thái?
? Thế nào là nhóm nhân tố vô sinh? Nhóm nhân tố hữu sinh?
Nhiệt độ
Ánh sáng
Độ ẩm
Thức ăn
Thú dữ
Con người
Môi trường sống của thỏ
?- Đâu là nhân tố vô sinh? Đâu là nhân tố hữu sinh?
Thảo luận nhóm nhỏ 5’ hoàn thành phiếu học tập:
Không khí, nhiệt độ, độ ẩm
Ánh sáng, nước…
Địa hình, thổ nhưỡng
Con người
Tác động tích cực: Cải tạo, bảo vệ….
Tác động tiêu cực: Chặt, phá, đốt, săn bắn…
Thực vật
Động vật
Vi sinh vật
Trồng cây gây rừng
Một số hoạt động của nhân tố con người
Chặt, đốt rừng
Một số hoạt động của nhân tố con người
Rác thải sinh hoạt
Khí thải, tiến ồn
1.Trong một ngày ( từ sáng đến tối), ánh sáng mặt trời
chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào?
2.Ở nước ta, độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông
có gì khác nhau?
3.Sự thay đổi nhiệt độ trong một năm diễn ra như
thế nào?
4.Em rút ra kết luận gì từ 3 câu hỏi trên
? Em hãy nhận xét về sự thay đổi của các nhân tố sau:
* Các nhân tố sinh thái tác động lên sinh vật thay đổi theo từng môi trường và thời gian
- Cá rô phi ở Việt Nam sống và phát triển ở nhiệt độ nào ?
- Nhiệt độ nào cá rô phi sinh trưởng và phát triển thuận lợi nhất ?
- Tại sao dưới 5oC và trên 42oC thì cá rô phi sẽ chết ?
50 C
Điểm gây chết
420 C
Điểm cực thuận
Giới hạn chịu đựng
Hình 41.2 Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam
Khoảng thuận lợi
t0 C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
300C
Điểm gây chết
Quan sát hình vẽ và cho biết :
- Cây mắm biển sống và phát triển trong giới hạn độ mặn từ 0,36% - 0,5% NaCl
- Cây thông đuôi ngựa không sống được nơi có nồng độ muối >0,4%
?- Khả năng chịu đựng của mỗi sinh vật đối với mỗi nhân tố sinh thái như thế nào?
- Giới hạn sinh thái là gì?
? Khi biết được giới hạn sinh thái của mỗi loài thì có ý nghĩa gì đối với sản xuất.
Mỗi loài, cá thể đều có giới hạn sinh thái riêng đối với từng
nhân tố sinh thái. Sinh vật có giới hạn sinh thái rộng
phân bố rộng, dễ thích nghi.
BÀI TẬP
1.Môi trường sống của cây hoa hồng là đất và không khí. Hãy cho biết, trong môi trường này đâu là các nhân tố vô sinh, đâu là các nhân tố hữu sinh tác động đến cây hoa hồng?
-Nhân tố vô sinh: độ ẩm đất, lượng muối khoáng hoà tan trong đất, lượng oxi, cacbonic ….
-Nhân tố hữu sinh: sâu, giun đất, vi sinh vật phân giải …
2.Cá chép ở Việt Nam chết ở nhiệt độ dưới 2oC và trên 44oC, phát triển thuận lợi nhất ở 28oC.So với cá rô phi ở Việt Nam thì loài nào có giới hạn sinh thái về nhiệt độ rộng hơn?Loài nào có vùng phân bố rộng hơn?
Cá chép có giới hạn sinh thái về nhiệt độ rộng hơn cá rô phi. Do đó, cá chép có vùng phân bố rộng hơn
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
-Học bài và trả lời câu hỏi và bài tập SGK trang 121.
-Chuẩn bị bài mới “Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật”