Bài 41. Môi trường và các nhân tố sinh thái

Chào mừng
Quý Thầy cô
về dự giờ
Môn Sinh học
lớp 9
Bài 41:
MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
I. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Kể tên các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của con mèo?
Thế nào là môi trường sống của sinh vật?
Môi trường sống của sinh vật bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng
1. Khái niệm môi trường sống của sinh vật :
4
4
4
4
2
3
4
1
Môi trường nước
Môi trường trên mặt đất - Không khí
Môi trường trong đất
Môi trường sinh vật
Quan sát và cho biết có mấy loại môi trường chủ yếu, kể tên ? Lấy vd về môi trường sống của một số loài
MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
Thực vật
Động vật
VSV
Con người
As, t°, CO2, O2...
Nước
Đất
1. Khái niệm môi trường sống của sinh vật:
- Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động đến sinh vật.
1. Môi trường sống của sinh vật :
2. Các nhân tố sinh thái :
Nhân tố sinh thái là gì ?
Thực vật
Động vật
VSV
Con người
As, t°,
CO2, O2...
Nước
Đất
Dựa vào tính chất người ta phân loại nhân tố sinh thái thành
mấy nhóm?
Nhân
tố
hữu
sinh
Nhân
tố
vô
sinh
I. MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
1. Khái niệm môi trường:
2. Các nhân tố sinh thái:
Phiếu học tập : Cho các nhóm nhân tố sinh thái sau
Hãy lựa chọn và sắp xếp các nhân tố sau thành từng nhóm
Em hãy nhận xét về sự thay đổi của các nhân tố sau :
- Trong một ngày ( từ sáng đến tối), ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt đất thay đổi như thế nào ?
- Ở nước ta, độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông có gì khác nhau?

- Sự thay đổi nhiệt độ trong một năm diễn ra như thế nào ?
Ánh sáng
Núi đá vôi
Không khí
Nước ngọt
Săn bắt cá
Bão

Nước chảy
Phá rừng
Trồng lúa
Trùng biến hình
Cá sấu
Căn cứ vào đâu người ta tách con người thành nhóm nhân tố sinh thái riêng ?
Rêu
Bài tập : cho các nhóm nhân tố sinh thái sau
Hãy lựa chọn và sắp xếp các nhân tố sau thành từng nhóm
- Trong m?t ng�y ( t? sỏng d?n t?i), ỏnh sỏng m?t tr?i chi?u trờn m?t d?t thay d?i nhu th? n�o ?.
- Trong m?t ng�y ( t? sỏng d?n t?i), ỏnh sỏng m?t tr?i tang d?n t? sỏng t?i trua v� gi?m d?n t? trua d?n t?i
- Ở nước ta, độ dài ngày vào mùa hè và mùa đông có gì khác nhau?

- ? nu?c ta, d? d�i ng�y mựa hố d�i hon mựa dụng
- S? thay d?i nhi?t d? trong m?t nam di?n ra nhu th? n�o ?
Trong m?t nam nhi?t d? thay d?i theo mựa:
+ Mựa xuõn: ?m ỏp
+ Mựa hố: n?ng
+ Mựa thu: mỏt m?
+ Mựa dụng : l?nh
Qua bài tập trên em có nhận xét về sự thay đổi của các nhân tố ?
Những nhóm nhân tố sinh thái tác động như thế nào lên đời sống sinh vật?
I. MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
1. Khái niệm môi trường:
2. Các nhân tố sinh thái:
- Các nhân tố đó có quan hệ mật thiết với nhau, tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên sinh vật,vì vậy khi một nhân tố bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến các nhân tố khác và ảnh hưởng đến sinh vật.
Nếu một trong các nhân tố đó bị ô nhiễm thì có ảnh hưởng đến các nhân tố khác và đến sinh vật không?
Ria Slides
BỨC THƯ ViẾT
NĂM 2070
www ww w www w
Wwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w w wwwww ww w w w www wWwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w ww
www ww w www wWwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w w wwwww ww w w w www w
Wwwwww w w ww w wwwwwwwwWwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w w wwwww ww w w w www wWwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w ww
www ww w www wWwwwww w w ww w wwwwwwww wwwwwww w w w wwwww ww w w w www w
Wwwwww w w ww w wwwwwwww
Tài liệu phổ biến trên
“Crónica de los Tiempos" Tháng 4 - 2002.

Đây là một trong những bài viết chưa được công bố của cựu tổng thống Ấn Độ
Ria Slides
Chúng tôi đang ở vào năm 2070.

Tôi vừa bước sang tuổi 50, nhưng trông như đã 85.

Tôi đang bị bệnh nặng về thận
vì uống quá ít nước.

Tôi nghĩ rằng mình không còn sống đơợc bao lâu nữa

Hiện nay, tôi là người già nhất còn sống trong xã hội này.
Ria Slides
Tôi nhớ rằng lúc tôi năm tuổi
Có rất nhiều cây cối trong công viên, nhà cửa có vườn xanh chung quanh,
Tôi có thể tắm thật lâu tùy thích
và đứng dưới vòi sen nước cả giờ đồng hồ.
Mọi sự khác xa bây giờ .

Hiện nay, chúng tôi đành phải lau mình
với khăn giấy thấm dầu khoáng chất.


Ria Slides
Trước đây, phụ nữ hãnh diện vì mái tóc đẹp của mình. Bây giờ thì chúng tôi phải cạo trọc để giữ cho đầu sạch mà không phải dùng nước
Trước đây, cha tôi thường rửa xe với tia nước tuôn ra từ vòi

Hiện nay, trẻ em khó tin rằng người ta có thể phí phạm nước vào một việc như thế.
Ria Slides

Tôi nhớ những lời cảnh báo:“ĐỪNG PHÍ PHẠM NƯỚC”
Nhưng chẳng ai buồn để ý
Người ta nghĩ rằng nguồn nước thì vô tận
Ngày nay, sông, đập, vịnh, và nước ngầm hoặc đã ô nhiễm tồi tệ
hoặc đã khô cạn rồi.
 

Ria Slides
Phong cảnh chung quanh chúng tôi đã trở thành một sa mạc mênh mông. Bệnh đường ruột, bệnh da liễu và bệnh đường tiểu nay trở thành những nguyên do chính khiến người ta chết.


Ria Slides
Kỹ nghệ tê liệt, và tình trạng thất nghiệp đạt đến mức bi đát.
Những nhà máy lọc nước muối là nơi tuyển dụng chính.
Người ta trả công bằng nước uống thay vì trả lương.

Ria Slides
Người ta luôn khát nước đến khô cổ trên những con đường vắng tanh. 80% thức ăn là lương thực tổng hợp.

Ria Slides
Trước đây, người ta khuyên một người lớn nên uống 8 ly nước mỗi ngày.Hiện nay, tôi chỉ được phép uống có nửa ly thôi.

Ria Slides
Vì không thể giặt đồ, nên chúng tôi vứt bỏ chúng,
và lại làm tăng thêm số lượng rác.

Chúng tôi phải trở lại với loại nhà vệ sinh hôi thối,
như thế kỷ trước kia,
do hệ thống thải không còn hoạt động vì thiếu nước.
Ria Slides
Người ta chỉ còn da bọc xương: thân thể gầy còm, khô cằn vì thiếu nước,
Da thịt lở loét do tia cực tím mà bầu khí quyển không còn lọc được vì tầng ô-zôn đã tan biến rồi.
Ria Slides
Vì da khô, nên một thiếu nữ 20 tuổi trông già hơn 40
Vì thiếu cây nên lượng ô-xy cần thiết cũng thiếu, do đó chỉ số thông minh của thế hệ sắp đến sẽ thấp đi rất nhìều.
Các nhà khoa học thực hiện đủ loại nghiên cứu,Nhưng không tìm ra được giải pháp ổn thỏa.
Chúng tôi không thể sản xuất nước được. 
Ria Slides
Cấu trúc tinh trùng của nhiều người đã biến đổi ...
... Hệ quả là các cháu sinh ra với đủ loại thiểu năng, khuyết tật và dị tật.
Ria Slides
Chính phủ bắt mọi người phải đóng thuế cho không khí mình thở
137 mét khối mỗi ngày (137.000 lít)
Những ai không trả thuế nổi thì bị đuổi khỏi ‘vùng thoáng khí’
được lắp đặt những chiếc phổi nhân tạo khổng lồ, chạy bằng năng lượng mặt trời.
Không khí trong ‘vùng thoáng khí’ thì không trong lành lắm,
nhưng ít ra thì cũng còn thở được.
Tuổi thọ trung bình là 35.
Ria Slides
Một số nước bảo vệ thành công vài hòn đảo có cây cối và suối nước.Những vùng này được quân đội canh gác nghiêm ngặt.
Nước trở thành một vật liệu hiếm, một kho tàng rất được tìm kiếm, quí hơn cả vàng bạc hay kim cương.
Ria Slides
Còn ở đây thì không còn cây cối nữa vì rất ít khi mưa.
Và khi trời mưa thì chỉ là mưa a-xít..
Không còn bốn mùa trong năm. Những thay đổi khí hậu như hiệu ứng nhà kính và những hoạt động ô nhiễm mà chúng tôi bỏ qua trong thế kỷ 20, giờ đây đã xóa sạch các mùa.
Lúc bấy giờ, chúng tôi đã được cảnh báo là cần phải để ý đến môi trường,
Nhưng chẳng ai quan tâm.
Ria Slides
Khi con gái tôi hỏi về thời tôi còn trẻ,
tôi mô tả những khu rừng tuyệt đẹp.
Tôi kể cháu nghe về những trận mưa rào, về bông hoa, về cái thú được tắm rửa, được câu cá trên sông hồ, và có thể uống bao nhiêu nước cũng được.
Tôi kể cháu nghe
người ta khoẻ mạnh làm sao!
Ria Slides
Cháu hỏi tôi:- Cha ơi! Vì sao không còn nước nữa?

Tôi cảm thấy cổ họng mình nghèn nghẹn...
Ria Slides
Tôi không thể không thấy mình có tội, vì tôi thuộc một thế hệ đã hoàn tất công việc phá hoại môi trường sống của mình, do không buồn quan tâm đến những lời cảnh báo... Mặc dù những lời cảnh báo ấy không phải là ít.
Tôi thuộc về thế hệ cuối cùng còn có thể thay đổi được, nhưng đã chọn lựa không hành động mảy may.
Ria Slides
Ngày nay, con cái chúng tôi phải trả giá quá đắt.
Ria Slides

Thành thật mà nói, tôi nghĩ rằng trong một thời gian ngắn nữa, sự sống trên Quả Đất sẽ không còn tồn tại, vì việc phá hoại môi trường của chúng tôi đã đến mức không thể nào quay ngược trở lại.
Ria Slides
Ôi! Ước gì tôi có thể đi ngược thời gian
để nói cho Nhân Loại hiểu điều này...
... vào thời điểm mà chúng ta còn có thể làm một cái gì đó để cứu lấy hành tinh Địa Cầu của mình.
Ria Slides
Xin gửi bức thư này đến mọi thân hữu của bạn và góp phần, dù là nhỏ nhoi, vào chương trình cảnh báo về vấn đề thiếu nước.

Đây không phải là trò đùa,
mà đã là một thực trạng rồi.
Hãy làm vì con cái của bạn:
nếu bạn chưa có con thì ngày nào bạn hẳn sẽ có.

Đừng để lại di sản là một hỏa ngục...
Hãy để lại sự sống cho các cháu!!!

Bạn muốn môi trường sống của chúng ta sẽ như thế nào ?

Xanh, sạch, đẹp...
...văn minh
...và hiện đại.
hay là: Ô nhiễm...
...rác, rác và rác.
HÃY HÀNH ĐỘNG !
Bài 41. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
1. Môi trường sống của sinh vật
2. Các nhân tố sinh thái
3. Giới hạn sinh thái
50 C
Điểm gây chết
420 C
Điểm cực thuận
Giới hạn chịu đựng
Hình 41.2 Giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam
Khoảng thuận lợi
t0 C
Giới hạn dưới
Giới hạn trên
300C
Điểm gây chết
Bài 41. MÔI TRƯỜNG VÀ CÁC NHÂN TỐ SINH THÁI
1. Môi trường sống của sinh vật
2. Các nhân tố sinh thái
3. Giới hạn sinh thái
Giới hạn sinh thái là gì?
Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định
Ví dụ : giới hạn nhiệt độ của cá rô phi ở Việt Nam từ 5 – 42 độ C
Bài tập
Các nhân tố sinh thái
Nhân tố sinh thái vô sinh
Nhân tố sinh thái hữu sinh
Mức độ ngập nước
Mối
Ruộng bậc thang
Nắng nóng
Cây cỏ
Đất phù sa
Gỗ mục
Bài tập 1: Hãy sắp xếp các nhân tố sau đây vào từng nhóm nhân tố sinh thái
Giun sán kí sinh
Rầy nâu hại lúa
Bài tập 2: Hãy chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau đây?
Vi khuẩn suối nước nóng có giới hạn nhiệt độ từ 00C ? 900C , có nghĩa là :
A .Giíi h�n d�íi l� 900C , giíi h�n tr�n l� O0C.
B . Giíi h�n tr�n l� 900C , giíi h�n d�íi l� 00C .
C . � nhiƯt �� -50C v�� 950C vi khu�n �� ch�t .
D C� hai c�u B, C �Ịu �ĩng.
O
Xin Chân Thành Cảm Ơn Quí Thầy Cô Đã Về Dự