Bài 40. Dung dịch

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN HĨA HỌC LỚP 8
Giáo viên thực hiện: Nguy?n Dình Hung
Tru?ng THCS Nguy?n Vi?t Xu�n
HÓA HỌC 8

Chương 6. DUNG DỊCH
Baøi 40:
DUNG DỊCH
- Nước là chất lỏng, không màu không mùi không vị, lớp nước dày có màu xanh nhạt.
- Nước có to sôi = 1000C; to đông đặc = 00 C; ở 40C có D =1g/ml.
- Nước có thể hòa tan được nhiều chất khác nhau để tạo nên dung dịch. Vậy dung dịch là gì? Bài học hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu dung dịch.
Em hãy nêu tính chất vật lí của nước?
TIẾT 60 – BÀI 40:
Chương 6: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.1, SGK tr. 135 )

Cho 1 thìa nhỏ đường vào cốc nước, khuấy nhẹ. Quan sát hiện tượng?
Hiện tượng: Đường tan trong nước tạo thành nước đường.
Chất tan.
Dung môi của đường
Dung dịch.
Đường
Nước
Nước đường
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.1, SGK tr. 135 )
Em có nhận xét gì về thí nghiệm này?
- Đường tan trong nước tạo thành nước đường.
- Nước đường là chất lỏng đồng nhất (không phân biệt được đâu là đường, đâu là nước).
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Vậy ta nói:
- Đường là
- Nước là
- Nước đường là
chất tan.
dung môi của đường.
dung dịch.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 2: Cho 1 thìa nhỏ dầu ăn vào cốc thứ nhất đựng xăng, cốc thứ hai đựng nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.2, SGK tr. 135 )
Cho vài giọt dầu ăn vào:
Cốc1: đựng xăng.
Cốc 2: đựng nước.
Khuấy nhẹ, quan sát hiện tượng ?

Hiện tượng :+ Xăng hoà tan được dầu ăn

+ Nước không hoà tan được dầu ăn.
Ta nói : + Xăng là dung môi của dầu ăn

+ Nước không là dung môi của dầu ăn
Dầu ăn
Nước
Xăng
Dung dịch
Dầu ăn
Nước
Cốc 1
Cốc 2
dung dịch.

khụng ph?i l� dung dịch.

I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Qua hai thí nghiệm trên nước là dung môi của rất nhiều chất, nhưng nuớc có là dung môi của tất cả các chất không?
- Không
Các em hãy quan sát 2 thí nghiệm trên do các thầy, cô ở phòng thí nghiệm thực hiện.
Thí nghiệm
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Thế nào là dung môi? Thế nào là chất tan? Thế nào là dung dịch?
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Ch?t tan l� ch?t b? ho� tan trong dung mụi.
- Dung môi là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
 Thí nghiệm: Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.3, SGK tr. 136)
Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ
Quan sát hiện tượng ?
2.Hiện tượng :
ở giai đoạn đầu ta được dung dịch đường, dung dịch này vẫn có thể hòa tan thêm đường
ở giai đoạn sau ta được một dung dịch đường không thể hòa tan thêm đường
*Nhận xét :
Ta nói dung dịch đường chưa bão hòa.
Ta nói dung dịch đường bão hòa.
Đường
Nước
Giai đoạn đầu
Đường không tan
Dung dịch bão hoà
Giai đoạn sau
Dung dịch chưa bão hoà
Nước đường
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Mục đích thí nghiệm này cho ta biết điều gì?
Một dung dịch gọi là bão hoà hay chưa bão hoà phải luôn luôn gắn liền với một nhiệt độ xác định.
Kết luận: Ở một nhiệt độ xác định:
- Dung dịch chưa bão hoà là
- Dung dịch bão hoà là
dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan.
dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.

- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.

II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
 Thí nghiệm 1 (làm trực tiếp trên lớp): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 70 ml. Cốc thứ 1 khuấy nhẹ, cốc thứ 2 không khuấy. Quan sát lượng muối ăn còn lại trong mỗi cốc như thế nào?
- Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.

II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
 Thí nghiệm 2 (làm trực tiếp trên lớp): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 70 ml. Cốc thứ 1 đun nóng, cốc thứ 2 ở nhiệt độ phòng. Quan sát lượng muối ăn còn lại trong mỗi cốc như thế nào?
- Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.

II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
 Thí nghiệm 3 (làm trực tiếp trên lớp): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau, một để nguyên, một được nghiền nhỏ cho vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 70 ml. Cốc thứ 1 muối ăn được nghiền nhỏ, cốc thứ 2 muối ăn để nguyên. Quan sát lượng muối ăn còn lại trong mỗi cốc như thế nào?
Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.

II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
Các em hãy quan sát thí nghiệm mô phỏng và hãy cho biết muốn quá trình hoà tan xảy ra nhanh, ta thực hiện các biện pháp nào?
Trường hợp 1
( Khuấy đều )
( Đun nóng)
( Nghiền nhỏ)
( Để yên )
Hãy quan sát thí nghiệm mô phỏng trên và cho biết : Những trường hợp nào giúp cho quá trình hòa tan chất rắn trong nước xảy ra nhanh hơn ?
Nước
Chất rắn
Chú thích:
Lượng nước, lượng chất rắn có trong mỗi cốc như nhau:
Thí nghiệm mô phỏng:
+ Khuấy dung dịch
+ Đun nóng dung dịch
+ Nghiền nhỏ chất rắn



Trường hợp 2
Trường hợp 3
Trường hợp 4
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
Vì sao những biện pháp trên lại có tác dụng thúc đẩy nhanh quá trình hoà tan chất rắn trong nước?
- Vì các biện pháp khuấy dung dịch, đun nóng dung dịch và nghiền nhỏ chất rắn là nhằm gia tăng sự va chạm giữa bề mặt của chất rắn với các phân tử nước.

 Muốn chất rắn tan nhanh trong nước, ta thực hiện 1, 2 hoặc cả 3 biện pháp sau: - Khuấy dung dịch. - Đun nóng dung dịch. - Nghiền nhỏ chất rắn.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch. - Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi. - Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
 Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
 Muốn chất rắn tan nhanh trong nước, ta thực hiện 1, 2 hoặc cả 3 biện pháp sau: - Khuấy dung dịch. - Đun nóng dung dịch. - Nghiền nhỏ chất rắn.

Hãy khoanh tròn vào một chữ A hoặc B, C, D đứng trước phương án chọn đúng nhất
1/ Dung dịch là hỗn hợp:

A. Của chất rắn trong chất lỏng
B. Của chất khí trong chất lỏng
C. Đồng nhất của chất rắn và dung môi
D. Đồng nhất của dung môi và chất tan
2/ Trộn 1 ml rượu etylic (cồn) với 10 ml nước cất:
A. Chất tan là rượu etylic, dung môi là nước
B. Chất tan là nước, dung môi là rượu etylic
C. Nước hoặc rượu etylic có thể là chất tan
D. Cả hai chất nước và rượu etylic vừa là chất tan, vừa là dung môi
D
A
1
2
3
4
5
6
7
8
Câu1: Từ gồm 5 chữ cái: Là chất khí nhẹ nhất trong các chất khí.
Câu3: Từ gồm 4 chữ cái: Là chất khí chiếm tỷ lệ lớn nhất về thể tích trong thành phần của không khí.
Câu 5: Từ gồm 4 chữ cái: Là hợp chất mà phân tử gồm một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit
Câu 4: Từ gồm 4 chữ cái: Là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử hydro liên kết với gốc axit
Câu 6: Từ gồm 8 chữ cái: Là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
Câu7: Từ gồm7chữ cái: Là chất có khả năng hòa tan chất khác để tạo thành dung dịch.
Câu 8 : Từ gồm7 chữ cái: Là chất bị hòa tan trong dung môi.
Trò chơi ô ch
Từ khóa: Gồm 8 chữ cái nói nên tính chất đặc trưmg của dung dịch.
Câu2: Từ gồm 6 chữ cái : Là sự ôxi hoá có toả nhiệt và phát sáng
ữ
H
Y
Ð
R
O
S
Ư
C
H
A
Y
T
A
X
I
ô
i
M
U
h
D
U
n
G
D
i
C
D
U
N
G
M
ô
I
C
T
â
H
N
A
T
Trò chơi ô chữ
I
N
T
ơ
Từ khóa : Gồm 8 chữ cái : Nói lên tính chất đặc trưng của dung dịch.
Học bài, làm bài tập 3, 4 SGK trang 138.
Chuẩn bị Bài 41: Độ tan của một chất trong nước trước ở nhà.