Bài 40. Dung dịch

Trường THCS Nguyễn
Thái Bình
Thực Hiện Chuyên đề H8
Gv th?c hi?n:
Tri?u Th? Hi?n
Nhiệt liệt chào mừng các
Thầy, Cô Giáo và các em học sinh
- Nước là chất lỏng, không màu không mùi không vị, lớp nước dày có màu xanh nhạt.
Nước có to sôi = 1000C; to đông đặc = 00 C; ở 40C có D =1g/ml.

- Nước có thể hòa tan được nhiều chất khác nhau để tạo nên dung dịch. Vậy dung dịch là gì? Bài học hôm nay chúng ta sẽ đi tìm hiểu .
Em hãy nêu tính chất vật lí của nước?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.1, SGK tr. 135 )

Cho 1 thìa nhỏ đường vào cốc nước, khuấy nhẹ. Quan sát, nờu hiện tượng?
Hiện tượng: Đường tan trong nước tạo thành nước đường.
Chất tan.
Dung môi của đường
Dung dịch.
Đường
Nước
Nước đường
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 1: Cho 1 thìa nhỏ đườmg vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.1, SGK tr. 135 )
Em có nhận xét gì về thí nghiệm này?
- Đường tan trong nước tạo thành nước đường.
- Nước đường là chất lỏng đồng nhất (không phân biệt được đâu là đường, đâu là nước).
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Vậy ta nói:
- Đường là
- Nước là
- Nước đường là
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
Chương 6: DUNG DỊCH
chất tan.
dung môi của đường
dung dịch
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 2: Cho 1 thìa nhỏ dầu ăn vào cốc thứ nhất đựng xăng, cốc thứ hai đựng nước, khuấy nhẹ ( Hình 6.2, SGK tr. 135 )
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
Cho vài giọt dầu ăn vào:
Cốc1: đựng xăng.
Cốc 2: đựng nước
Khuấy nhẹ, quan sát, nờu hiện tượng ?
Hiện tượng :+ Xăng hoà tan được dầu ăn

+ Nước không hoà tan được dầu ăn.
Ta nói : + Xăng là dung môi của dầu ăn
+ Nước không là dung môi của dầu ăn
Dầu ăn
Nước
Xăng
Dung dịch
Dầu ăn
Nước
Cốc 1
Cốc 2
dung dịch.

khụng ph?i l� dung dịch.

I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Qua hai thí nghiệm trên nước là dung môi của rất nhiều chất, vậy nuớc có là dung môi của tất cả các chất không?
- Không

Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Thế nào là dung môi? Thế nào là chất tan? Thế nào là dung dịch?
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Ch?t tan l� ch?t b? ho� tan trong dung mụi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
Chương 6: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
 Thí nghiệm: Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ (Hình 6.3, SGK tr. 136)
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
Chương 6: DUNG DỊCH
Cho dần dần và liên tục đường vào cốc nước, khuấy nhẹ
Quan sát, nờu hiện tượng, nhận xét ?
2. Hiện tượng :
ở giai đoạn đầu ta được dung dịch đường, dung dịch này vẫn có thể hòa tan thêm đường
ở giai đoạn sau ta được một dung dịch đường không thể hòa tan thêm đường
*Nhận xét :
Đường
Nước
Giai đoạn đầu
Đường không tan
Dung dịch bão hoà
Giai đoạn sau
Dung dịch chưa bão hoà
Nước đường
ở giai đoạn đầu ta được dung dịch đường, dung dịch này vẫn có thể hòa tan thêm đường
Ta nói dung dịch đường chưa bão hòa.
ở giai đoạn sau ta được một dung dịch đường không thể hòa tan thêm đường
Ta nói dung dịch đường bão hòa.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Mục đích thí nghiệm này cho ta biết điều gì?
Một dung dịch gọi là bão hoà hay chưa bão hoà phải luôn luôn gắn liền với một nhiệt độ xác định.
Kết luận: Ở một nhiệt độ xác định:
- Dung dịch chưa bão hoà là
- Dung dịch bão hoà là
dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan.
dung dịch không
thể hòa tan thêm chất tan.
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan.
- Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
Chương 6: DUNG DỊCH
 Thí nghiệm 2 (nhóm 2): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 60 ml. Cốc thứ 1 đun nóng, cốc thứ 2 ở nhiệt độ phòng. Quan sát cho biết cốc muối ăn nào bị hòa tan nhanh hơn?
 Thí nghiệm 1 (nhóm1): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 60 ml. Cốc thứ 1 khuấy nhẹ, cốc thứ 2 không khuấy. Quan sát cho biết cốc muối ăn nào bị hòa tan nhanh hơn?
 Thí nghiệm 3 (nhóm 3): Cho 5 gam muối ăn (NaCl) như nhau, một để nguyên, một được nghiền nhỏ cho vào 2 cốc thuỷ tinh có cùng thể tích nước là 60 ml. Cốc thứ 1 cho muối ăn được nghiền nhỏ, cốc thứ 2 cho muối ăn để nguyên. Quan sát, cho biết cốc muối ăn nào bị hòa tan nhanh hơn?
- Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn
- Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn
- Cốc thứ 1: muối ăn (NaCl) bị hoà tan nhanh hơn.
Thực hiện thí nghiệm kiểm chứng sau:
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
Từ thí nghiệm các em đã thực hiện để kiểm chứng. Hãy rút ra: muốn quá trình hoà tan chất rắn trong nước xảy ra nhanh, ta thực hiện các biện pháp nào? Giải thích?
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: dung dịch
+ Khu?y dung d?ch.
+ Dun n�ng dung d?ch.
+ Nghi?n nh? ch?t r?n.
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
Vì sao những biện pháp trên lại có tác dụng thúc đẩy nhanh quá trình hoà tan chất rắn trong nước?
- Vì các biện pháp khuấy dung dịch, đun nóng dung dịch và nghiền nhỏ chất rắn là nhằm gia tăng sự va chạm giữa bề mặt tiếp xúc của chất rắn với các phân tử nước.
 Muốn chất rắn tan nhanh trong nước, ta thực hiện 1, 2 hoặc cả 3 biện pháp sau: - Khuấy dung dịch. - Đun nóng dung dịch. - Nghiền nhỏ chất rắn.
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: dung dịch
I/ DUNG MÔI – CHẤT TAN – DUNG DỊCH
- Dung môi là chất có khả năng hoà tan chất khác để tạo thành dung dịch.
- Chất tan là chất bị hoà tan trong dung môi.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất của dung môi và chất tan.
II/ DUNG DỊCH CHƯA BÃO HOÀ, DUNG DỊCH BÃO HOÀ
 Ở một nhiệt độ xác định: - Dung dịch chưa bão hoà là dung dịch có thể hoà tan thêm chất tan. - Dung dịch bão hoà là dung dịch không thể hoà tan thêm chất tan.
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?
 Muốn chất rắn tan nhanh trong nước, ta thực hiện 1, 2 hoặc cả 3 biện pháp sau: - Khuấy dung dịch. - Đun nóng dung dịch. - Nghiền nhỏ chất rắn.
Chương 6: DUNG DỊCH
TIẾT 60 – BÀI 40: DUNG DỊCH
KIỂM TRA-ĐÁNH GIÁ
Hãy khoanh tròn vào một chữ A hoặc B, C, D đứng trước phương án chọn đúng nhất
1/ Dung dịch là hỗn hợp:

A. Của chất rắn trong chất lỏng
B. Của chất khí trong chất lỏng
C. Đồng nhất của chất rắn và dung môi
D. Đồng nhất của dung môi và chất tan
2/ Trộn 1 ml rượu etylic (cồn) với 10 ml nước cất:
A. Chất tan là rượu etylic, dung môi là nước
B. Chất tan là nước, dung môi là rượu etylic
C. Nước hoặc rượu etylic có thể là chất tan
D. Cả hai chất nước và rượu etylic vừa là chất tan, vừa là dung môi
D
A
Hướng dẫn về nhà
Học bài, làm bài tập 3, 4 SGK trang 138.
Chuẩn bị Bài 41: Độ tan của một chất trong nước trước ở nhà.
Giờ học đến đây là hết
Trường hợp 1
( Khuấy đều )
( Đun nóng)
( Nghiền nhỏ)
( Để yên )
Quan sát thí nghiệm mô phỏng trên. Hãy rút ra các biện pháp: quá trình hòa tan chất rắn trong nước xảy ra nhanh hơn?
Nước
Chất rắn
Chú thích:
Lượng nước, lượng chất rắn có trong mỗi cốc như nhau:
TNo mô phỏng:
+ Khuấy dung dịch
+ Đun nóng dung dịch
+ Nghiền nhỏ chất rắn


Trường hợp 2
Trường hợp 3
Trường hợp 4
III/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ QUÁ TRÌNH HOÀ TAN CHẤT RẮN TRONG NƯỚC XẢY RA NHANH HƠN?