Bài 4. Những câu hát châm biếm

Những câu hát châm biếm
I. Tìm hiểu chung

1. Đọc
2. Chú thích: Từ khó
3. Thể loại: Ca dao châm biếm
4. Bố cục: 4 bài
II. Phân tích
Bài 1:
Nghệ thuật:
- Nghệ thuật phóng đại gây cười.
- Cách nói ngược 
- Giọng điệu bỡn cợt.
- Điệp từ « hay »
II. Phân tích
* Nội dung
- Giới thiệu về chú của cò con
Hay tửu hay tăm
Hay nước chè đặc
Hay ngủ trưa
Ước ngày mưa
Đêm thừa trống canh
=> Phê phán, mỉa mai sâu sắc kẻ lười biếng, nghiện ngập, người mà thời nào, nơi nào cũng có.
II. Phân tích
Bài 2 :
* Nghệ thuật
Phóng đại cách nói nước đôi để gây cười.
* Nội dung
- Nhắc lại lời thầy bói đoán mò lừa người
=> Bài ca dao lật tẩy bộ mặt thật của kẻ hành nghề mê tín dị đoan
- Phê phán tệ nạn bói toán nhảm nhí và những kẻ mù quáng mê tín trong XH xưa - nay
II. Phân tích
Bài 3 :
* Nghệ thuật
Hình ảnh ẩn dụ
Nghệ thuật phóng đại.
* Nội dung
Miêu tả cảnh ma chay trong xã hội cũ
Con cò : người dân xấu số
Cà cuống : kẻ chức quyền
Chim ri, chào mào : lính lệ, cai lệ
Chim chích : anh mõ đi rao
II. Phân tích

=> Mỗi loài vật là hình ảnh ẩn dụ của mỗi loại người trong xã hội
- Phê phán hủ tục ma chay trong xã hôi cũ, trong sự mất mát đau thương của gia đình đã biến thành cuộc chơi vui vẻ, chia chác ầm ĩ.
II. Phân tích
Bài 4 :
* Nghệ thuật
Phóng đại, châm biếm
* Nội dung
Bài ca dao đặc tả chân dung nhân vật chỉ bằng vài nét chọn lọc.
Nón dấu lông gà : chức quyền
Ngón tay đeo nhẫn : ăn diện
Áo ngăn quần dài đi thuê : khoe khoang
=> Sự mỉa mai thương hại khinh thường thân phận, quyền hành thảm hại của tên chỉ huy hạng bét.
II. Phân tích
* Tổng kết
- Nội dung : Phê phán thói hư tật xấu, những hạng người xấu, những hủ tục mê tín dị đoan trong xã hội
- Nghệ thuật : ẩn dụ, phóng đại gây cười