Bài 39. Đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam

Mục tiêu bài học
1.Kiến thức : Học sinh cần
Nắm vững những đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam.
Biết liên hệ hoàn cảnh tự nhiên với hoàn cảnh kinh tế-xã hội Việt Nam làm cơ sở cho việc học địa lí kinh tế-xã hội Việt Nam.
2. Kĩ năng :
Rèn tư suy tổng hợp địa lí thông qia việc củng cố và tổng kết các kiến thức đã học về các hợp phần tự nhiên.
Các phương tiện dạy học
Bản đồ tự nhiên Việt Nam ( treo tường )
Bản đồ Đông Nam Á
Bài giảng trên power point
Bài giảng
Đặc điểm chung của khí hậu nước ta là gì ?
Cấu trúc quan trọng của địa hình Việt Nam là gì ? Nói nước ta là một bán đảo có đúng không ? Giải thích.
Thiên nhiên nước ta rất đa dạng, phức tạp, phân hóa mạng mẽ trong không gian và trong các hợp phần tự nhiên. Song có thể nêu một số tính chất chung nổi bật của môi trường tự nhiên nước ta sau đây :
1. Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm.
2. Việt Nam là một nước ven biển
3. Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi.
4. Thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp.
1. Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm.

Dựa vào những kiến thức đã học em hãy giải thích tại sao thiên nhiên Việt Nam mang đặc điểm nhiệt đới gió mùa ẩm ?
H 24.1 Lược đồ khu vực Biển Đông
Xác định vị trí nước ta trên bản đồ
Xác định đường chí tuyến và đường xích đạo trên bản đồ
Nước ta nằm trong
vùng nội chí tuyến
 mang khí hậu nhiệt đới
Next
Chế độ ẩm cao của nước ta có được là do có nguồn cung cấp dồi dào và vô tận
của Biển Đông rộng lớn và nóng ẩm quanh năm.Lượng ẩm này còn được bổ sung
bằng nguồn hơi nước và nước mưa từ các khối không khí nóng ẩm của vùng chí
tuyến Tây Thái Bình Dương và vùng xích đạo thuộc Ấn Độ Dương
Việt Nam (20019/B)
Bắc Phi
(200B)
Rừng Cúc Phương
Hoang mạc Sahara
Tính chất ẩm làm cho khí hậu nước ta khác xa so với khí hậu nóng, khô hạn và có tính chất hoang mạc của một số nước ở khu vực Tây Nam Á hay hoang mạc Xahara.
Gió mùa mùa hạ
Gió mùa mùa đông
Dòng biển nóng
Dòng biển lạnh
Chế độ gió mùa được thể hiện rõ ở nước ta bởi sự thay đổi luân
phiên của 2 mùa gió trong năm :
Mùa hạ từ tháng 5 đến tháng 10 là gió mùa Tây Nam
Mùa đông từ tháng 11 đến tháng 4 là gió mùa Đông Bắc
Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa được biểu hiện qua đặc điểm khí hậu và qua đó chi phối trực tiếp đến các thành phần tự nhiên, trong các cảnh quan thiên nhiên ở khắp mọi miền của đất nước.
Hoạt động thảo luận nhóm : Thảo luận nhóm 4 người trong thời gian 3 phút : Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa biểu hiện qua các thành phần tự nhiên như thế nào ?
Khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều
Anh lên xe, trời đổ cơn mưa
Cái gạt nước xua đi nỗi nhớ
Em xuống núi , nắng về rực rỡ
Cái nhành cây gạt mối riêng tư
Mùa Xuân
1
Mùa hạ
Mùa thu
Mùa đông
Địa hình : đặc tính nóng ẩm đã làm quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ tạo nên lớp vỏ phong hóa nhiệt đới ẩm rất dày.
Thủy chế, sông ngòi : hai mùa nước khác nhau : mừa mũ tương ứng với mùa mưa. Mừa cạn tương ứng với mùa khô.

Thảm thực vật rừng nhiệt đới và á xích đạo thường xanh với hệ động, thực vật phong phú, đa dạng, đặc hữu.
Rừng quốc gia Cúc Phương
Đất :
Đất feralit đỏ vàng rất phổ biến ở vùng đồi núi nước ta.
Đất phù sa
Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống như thế nào ?
Thuận lợi :
- Điều kiện nóng ẩm để cây trông phát triển quanh năm  phát triển sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp
Khó khăn : hạn hán, bão, lũ…
Theo em vào mùa nào và vùng nào tính chất nóng ẩm bị xáo trộn nhiều nhất ?
Miền Bắc vào mùa Đông

Sa pa ( Lào Cai )
Những hình ảnh về Lào Cai trong những ngày rét đậm vào mùa đông năm 2007
Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa là tính chất nền tảng của thiên nhiên Việt Nam
Thể hiện trong các thành phần tự nhiên, rõ nét nhất là môi trường nóng ẩm, mưa nhiều.
2. Việt Nam là một đất nước ven biển

Tại sao thiên nhiên Việt Nam mang tính bán đảo rõ rệt ?
Ảnh hưởng của biển tới toàn bộ thiên nhiên Việt Nam như thế nào ?
Nước ta có vùng biển Đông rộng lớn ước tính khoảng 1 triệu km2, bao bọc phí đông và phía nam phần đất liền.
Ảnh hưởng của biển rất mạnh mẽ, sâu sắc, duy trì, tăng cường tính chất nóng ẩm gió mùa của thiên nhiên Việt Nam
Hãy tính xem ở nước ta 1 km2 đất liền tương ứng với bao nhiêu km2 mặt biển
 Kết quả 1/3,03
 Vùng biển rộng chi phối tính bán đảo của tự nhiên Việt Nam
Là một đất nước ven biển, Việt Nam có thuận lợi gì trong phát triển kinh tế ?
- Du lịch, an dưỡng, nghỉ mát
- Địa hình ven biển đa dạng, đặc sắc
- Hệ sinh thái ven biển phát triển
- Tài nguyên, khoáng sản phong phú

Khu nghỉ dưỡng Furama Đà Nẵng
Địa hình ven biển, khu du lịch
3. Việt Nam là sứ xở của cảnh quan đồi núi :

Đặc điểm nổi bật của tự nhiên Việt Nam là gì ?
Đồi núi chiếm ¾ diện tích
Miền núi nước ta có những thuận lợi và khó khăn gì trong phát triển kinh tế ?



Thuận lợi :
Địa hình đa dạng tạo nên sự phân hóa mạnh của các điều kiện tự nhiên
Vùng núi nước ta chứa nhiều tài nguyên, khoáng sản, lâm sản, du lịch, thủy văn…
Sa Pa
Khó khăn
Địa hình bị chia cắt
Khí hậu khắc nghiệt
Giao thông không thuận tiện
Dân cư ít, phân tán
4. Thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp
Trên nền tảng nhiệt đới ẩm gió mùa của một đất nước có tính bán đảo và có nhiều đồi núi nên thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp
Sự phân hóa của tự nhiên nước ta cũng tuân theo những quy luật địa lí chung của Trái Đất. Đó là sự phân hóa theo vĩ độ, theo kinh độ và theo độ cao
Hoạt động nhóm : Cả lớp chia làm 4 nhóm thảo luận trong thời gian 3 phút
Nhóm 1 : Sự phân hóa theo kinh độ : thể hiện rất rõ ảnh hưởng của biển thể hiện ở ba vùng :
- Vùng biển và thềm lục địa
- Vùng đồng bằng ven biển
- Vùng đồi núi
Nhóm 2 : Sự phân hóa theo độ cao : Núi càng lên cao thì sự phân hóa các cảnh quan tự nhiên càng biểu hiện rõ rệt vì càng lên cao nhiệt độ càng giảm.
Nhóm 3 : Sự phân hóa theo vĩ độ :
- Càng vào Nam khí hậu càng nóng, tính chất nhiệt đới càng rõ rệt và điển hình hơn.
- Thể hiện ở lớp phủ thổ nhưỡng, sinh vật : Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở Cà Mau mang tính chất nhiệt đới điển hình nên phong phú về loài hay sức tăng trưởng hơn rừng ngập mặn Quảng Ninh.
Nhóm 4
Thuận lợi :
- Thiên nhiên đa dạng, đẹp  phát triển du lịch, sinh thái
- Tài nguyên thiên nhiên là nguồn phát triển kinh tế toàn diện
Khó khăn :
- Nhiều thiên tai : Hạn hán, bão, lũ
- Môi trường sinh thái dễ bị biến đổi
Trò chơi



Khám Phá Tự Nhiên Việt Nam
Chọn đáp án đúng
Vùng chịu tác động trực tiếp sâu sắc của cả đất liền và biển ở nước ta là
a) Đồng bằng Bắc Bộ

b) Đồng bằng Nam Bộ

c) Đồng bằng duyên hải miền Trung Bộ


d) Tất cả đều đúng


Điền từ vào chỗ chấm..........

Nước ta có 2 mùa gió trong năm
…..từ tháng 5 đến tháng 10 là gió mùa…..
…..từ tháng 11 đến tháng 4 là gió mùa…..

Với các từ : mùa đông, mùa hạ, Tây Nam, Đông Bắc
Ghép ý các câu sau cho phù hợp
1. đông nam -tây bắc
a - 2
b- 3
a - 3
b- 2
a - 1
b- 1
Dòng biển mùa đông
b. Dòng biển mùa hè
2. đông bắc -tây nam
3. Tây nam -đông bắc
Vùng mang tính chất nóng ẩm bị xáo trộn nhiều nhất :
a. Miền Bắc vào mùa đông
b. Miền Nam vào mùa đông
c. Miền Bắc vào mùa hạ

Chọn đáp án đúng nhất :
N h i ệ t đ ớ i g i ó m ù a
Tính chất nền tảng của tự nhiên Việt Nam là
: (14 chữ cái)
Rất tiếc! bạn trả lời sai
?
700
?
?
500
1000
?
1500
?
2000
?
N h i ệ t đ ớ i g i ó m ù a
Rất tiếc! bạn trả lời sai
?
Dặn dò
Tiết
học
đến
đây
là
hết
Cảm ơn sự có mặt của các bạn !