Bài 39. Đặc điểm chung của tự nhiên Việt Nam

Tiết 45 Bài 39
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA
TỰ NHIÊN VIỆT NAM
1. Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm
? Tại sao thiên nhiên Việt Nam mang đặc điểm nhiệt đới gió mùa ẩm ?
8034’ B
23023’B
? Em hãy cho biết thiên nhiên nhiệt đới gió mùa ẩm ở nước ta biểu hiện qua các thành phần tự nhiên như thế nào ?
- Khí hậu nước ta nóng ẩm và mưa nhiều
- Địa hình bị phong hóa, chia cắt mạnh mẽ. Trên mặt các loại đá, dù rắn chắc đến đâu cũng có lớp vỏ phong hóa và lớp vỏ đất rất dày. Trên cùng là rừng cây xanh rậm rạp
- Feralit là nhóm đất chủ yếu ở trung du và miền núi nước ta
- Sinh vật đa dạng phong phú, nhiều loài
- Mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhiều nước, nhiều phù sa, có 2 mùa nước khác nhau
1. Việt Nam là một nước nhiệt đới gió mùa ẩm
- Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm là tính chất nền tảng của thiên nhiên Việt Nam
- Thể hiện trong các thành phần của cảnh quan tự nhiên, rõ nét nhất là môi trường khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều
? Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống như thế nào ?
- Điều kiện nóng ẩm cây trồng phát triển quanh năm, nhưng cũng có khó khăn về hạn hán, lũ lụt
? Theo em, ở nước ta vùng nào và vào mùa nào tính chất nóng ẩm bị xáo trộn nhiều nhất? Vì sao ?
2. Việt Nam là một nước ven biển
? Tại sao thiên nhiên Việt Nam mang tính chất bán đảo rõ rệt ?
? Ảnh hưởng của biển tới toàn bộ thiên nhiên Việt Nam như thế nào ?
- Lãnh thổ Việt Nam kéo dài trên 15 vĩ độ ; hẹp bề ngang => Biển ảnh hưởng vào sâu trong đất liền
? Hãy tính nước ta 1 km2 đất liền tương ứng với bao nhiêu km2 mặt biển ?
1.000.000 km2 : 330.000 km2 = 3,03
Vùng biển rộng chi phối tính bán đảo của tự nhiên nước ta
- Nếu so với thế giới : chỉ số tương quan giữa diện tích đất liền và biển là 1/ 2,43 trong khi đó nước ta là 1/ 3,03
? Là đất nước ven biển, nước ta có thuận lợi gì trong phát triển kinh tế ?
- Biển có khí hậu mát mẻ trong lành tạo điều kiện để xây dựng các khu du lịch nghỉ mát, an dưỡng
- Vùng ven biển nước ta có các dạng địa hình bồi tụ tam giác châu với các cánh đồng phù sa màu mỡ, các bãi biển rộng lớn
- Hệ sinh thái ven biển phát triển vừa là tài nguyên vừa là môi trường sống lí tưởng cho các loài sinh vật
- Biển còn là nguồn tài nguyên khoáng sản hết sức phong phú
2. Việt Nam là một nước ven biển
- Ảnh hưởng của biển rất mạnh mẽ, sâu sắc, duy trì, tăng cường tính chất nóng ẩm gió mùa của thiên nhiên Việt Nam
3. Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi
? Đặc điểm nổi bật của tự nhiên nước ta là gì ?
- Đồi núi chiếm 3/4 diện tích kéo dài từ Bắc đến Nam Trung Bộ
? Đồi núi tác động tới tự nhiên nước ta như thế nào ?
- Đồi núi quyết định hình thể cơ bản của địa hình, mạng lưới sông ngòi ( hướng chảy, độ dốc, độ chia cắt ... ); bồi tụ đồng bằng ; cung cấp tài nguyên khoáng sản
3. Việt Nam là xứ sở của cảnh quan đồi núi
- Đồi núi chiếm 3/4 đất liền
- Đồi núi tác động tới khí hậu thời tiết cả nước
- Đồi núi ảnh hưởng mạnh mẽ tới đồng bằng
- Ở miền núi có các vành đai tự nhiên theo chiều cao
? Miền núi nước ta có những thuận lợi và khó khăn gì trong phát triển kinh tế ?
* Thuận lợi:
- Đất đai rộng, tài nguyên khoáng sản giàu có
* Khó khăn :
- Địa hình bị chia cắt ; khí hậu khắc nghiệt ; dân cư ít và phân tán
4. Thiên nhiên nước ta phân hóa đa dạng, phức tạp
? Cảnh quan tự nhiên thay đổi từ đông sang tây như thế nào ?
- Phía đông là Biển Đông, phía Tây là vùng đồi núi
- Đi từ đông sang tây cũng là đi từ biển vào đất liền, địa hình nâng cao dần
a. Sự phân hóa Đông - Tây
b. Sự phân hóa Bắc - Nam
? Cảnh quan thay đổi từ Bắc vào Nam như thế nào ?
- Miền Bắc có mùa đông lạnh, có mưa phùn, gió bấc
- Miền Nam nắng nóng quanh năm, có mùa khô nóng và nắng gay gắt
- Miền Duyên hải Trung Bộ có mùa mưa vào thu đông
c. Sự phân hóa theo độ cao
? Cảnh quan tự nhiên thay đổi từ thấp lên cao như thế nào ?
- Miền đồi núi nước ta hình thành các vành đai khí hậu, thổ nhưỡng, sinh vật từ vành đai nhiệt đới đến vành đai á nhiệt đới và ôn đới núi cao. Trong đó vành đai nhiệt đới chiếm ưu thế và phân bố rộng rãi
CỦNG CỐ
Tính chất chung của thiên nhiên
Nhiệt đới gió mùa ẩm
Tính chất bán đảo
Tính chất đồi núi
Tính chất đa dạng, phức tạp
DẶN DÒ
Học bài trả lời câu hỏi và bài tập sau bài học
- Chuẩn bị bài giờ sau thực hành