Bài 38. Thực hành: Tập dượt thao tác giao phấn

Bài 38 – Tiết 40
THỰC HÀNH: TẬP DƯỢt THAO TÁC GIAO PHẤN
Tìm hiểu các thao tác giao phấn ở cây lúa:
Lai lúa bằng phương pháp cắt vỏ trấu
III. Cách tiến hành:
Tìm hiểu các thao tác giao phấn
Các nhóm hãy quan sát các thao tác giao phấn và hoàn thành bảng sau:
Hoa giao phấn
Hoa tự thụ phấn
Lưu ý:
- Chọn cây mẹ: Cây khỏe, chỉ giữ lại một số bông, hoa chưa nở, không bị dị hình, không quá non hay quá già
- Chọn cây làm bố: có hoa nở để rũ phấn có hiệu quả hơn
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
Bước 1: Cắt vỏ trấu để lộ rõ nhị đực
Bước 2: Dùng kẹp để rút bỏ nhị đực (khử nhị đực)
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
Bước 3: Sau khi khử nhị đực bao bông lúa để lai bằng giấy kính mờ, có ghi ngày lai và tên của người thực hiện
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
Bước 4:Nhẹ tay nâng bông lúa chưa cắt nhị và lắc nhẹ lên bông lúa đã khử nhị đực(sau khi đã bỏ bao kính mờ)
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
Bước 5: Bao bông lúa đã lai bằng giấy kính mờ và buộc thẻ có ghi ngày tháng và người thực hiện, công thức lai
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở LÚA
Bước 1: Chọn cây mẹ
Cây mẹ khỏe chỉ giữ lại một số bông và hoa chưa vỡ.
Bước 2: Khử đực ở cây mẹ
Cắt vỏ trấu để lộ rõ nhị đực.
Dùng kẹp để rút bỏ nhị đực
Bao bông lúa lại và ghi rõ ngày tháng.
Lấy phấn từ hoa đực rắc lên nhụy của hoa mẹ.
Bao bông lúa được lai và ghi rõ ngày tháng.
Bước 3: Thụ phấn
Trả lời:
- Đơn giản, dễ thực hiện và đạt hiệu quả cao.
- Tạo giống lúa kháng sâu bệnh.
2. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở NGÔ
Hoa đực
Hoa cái
Hoa đơn tính trên cùng một cây
Bước 1 : Lấy nhị đực cho vào túi
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở NGÔ
Bước 2 : Rắc hạt phấn lên đầu nhụy của hoa cái.
1. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở NGÔ
3. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở BƯỞI
Bước 1 : Cách lấy phấn
Chọn những hoa vừa hé nở, dùng panh kẹp bỏ cánh và nhụy hoa.
* Lưu ý: Phấn hoa có thể sử dụng cho thụ phấn trong vòng 24 giờ trong điều kiện bình thường. Tốt nhất là dùng ngay trong vòng 2 – 3 tiếng sau khi lấy phấn.
Bước 2 : Cách thụ phấn
- Dùng hoa đã bỏ cánh và nhụy hoa quét phấn lên đầu nhụy của hoa cần thụ phấn.
3. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở BƯỞI
* Lưu ý: Mỗi hoa cho phấn dùng thụ phấn cho từ 8 – 10 hoa. Mỗi ngày thụ 2 lần, buổi sáng từ 8h30 đến 10h 30, buổi chiều từ 2h đến 4h.
Việc thụ phấn bổ sung được thực hiện liên tục từ khi hoa nở đến bắt đầu tàn hoa.
Bước thứ nhất: thu thập hoa. Ngắt bỏ những hoa đã tàn cánh, những hoa dị hình, hoa nhỏ.
2. Bước thứ hai: thu thập bao phấn
Đặt hoa lên trên cái sàng, sau đó ngắt bỏ lá và cuống hoa. Dùng giấy trắng khô trải ra để chuẩn bị lấy phấn hoa.
4. Bước thứ 4: tiến hành thụ phấn
Trộn lẫn với bột gạo bổ sung phấn trực tiếp vào đầu nhuỵ.
Thời gian thụ phấn tốt nhất là 10 giờ sáng và 4 giờ chiều khi hoa nở.
3. Bước thứ ba: tách hạt phấn
Cho những bông hoa đó vào tấm màn lọc buộc lại và rũ để lấy phấn hoa để tránh bị lẫn lộn giữa cánh hoa và nhuỵ hoa
Cách thụ phấn khác cho bưởi
Cụm hoa cái
- Phấn của cây hoa đực có màu trắng nhạt lấy xuống chà cho bể nát có màu mỡ gà.
- Sau đó bỏ vào thùng kín phơi bóng râm duy trì ở nhiệt độ 37 – 40°C
- Hòa phấn vào dung dịch đặc biệt xịt lên hoa cái
3. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở DỪA SÁP
3. TÌM HIỂU CÁC THAO TÁC GIAO PHẤN Ở DỪA SÁP
Thụ phấn cho hoa
* Lưu ý:
Xịt vào buổi sớm mỗi ngày,
Xịt liên tục 6 – 8 ngày, khi cuống hoa cái màu vàng chuyển sang màu nâu thì thụ phấn thành công.
- Cắt vỏ trấu để lộ nhị đực.
- Dùng kẹp rút bỏ nhị đực, bao lấy bông lúa.
- Dùng bông lúa chưa cắt nhị lắc nhẹ lên bông lúa đã khử nhị.
- Bao bông lúa đã được lai lại.
- Chọn cây mẹ: Cây khỏe, chỉ giữ lại một số bông, hoa chưa nở, không bị dị hình, không quá non hay quá già
- Chọn cây làm bố: có hoa nở để rũ phấn có hiệu quả hơn
- Lấy nhị đực cho vào túi
- Rắc hạt phấn lên đầu nhụy của hoa cái.
- Loại bỏ những bắp không tốt. Nên chọn thụ phấn vào buổi sáng
- Lấy phấn của cây hoa đực có màu trắng nhạt lấy xuống chà cho bể nát có màu mỡ gà. Sau đó bỏ vào thùng kín phơi bóng râm duy trì ở nhiệt độ 37 – 40°C
- Hòa phấn vào dung dịch đặc biệt xịt lên hoa cái
Xịt vào buổi sớm mỗi ngày,
Xịt liên tục 6 – 8 ngày, khi cuống hoa cái màu vàng chuyển sang màu nâu thì thụ phấn thành công.
- Chọn những hoa vừa hé nở, dùng panh kẹp bỏ cánh và nhụy hoa. Đặt nhị hoa vào đĩa Pettri hoặc dụng cụ có nắp đậy.
- Dùng hoa đã bỏ cánh và nhụy hoa quét phấn lên đầu nhụy của hoa cần thụ phấn.
- Phấn hoa có thể sử dụng cho thụ phấn trong vòng 24 giờ trong điều kiện bình thường. Tốt nhất là dùng ngay trong vòng 2 – 3 tiếng sau khi lấy phấn.
Các nhóm sau khi quan sát các thao tác giao phấn, hãy hoàn thành bảng sau:
Thu hoạch
DẶN DÒ
Hoàn thành bài thu hoạch
Chuẩn bi tiết sau thực hành: sưu tầm tranh ảnh về cơng ngh? gen
SINH HỌC 9
Chúc các em học giỏi !
kính chào thầy cô
và các em học sinh thân mến