Bài 37. Thành tựu chọn giống ở Việt Nam

Những thành tựu chọn giống cây trồng và vật nuôi của Việt Nam và thế giới
Nhóm tác giả lớp 9P1

Thµnh tùu chän gièng cña ViÖt Nam

Thành tựu chọn giống
cây trồng

Chọn giống cây lương thực: ngô, lúa
Chọn giống cây lấy hạt: lạc, đậu tương
Chọn giống rau: cà chua
Chọn giống cây ăn quả: thanh long, sầu riêng, nhãn

Chọn giống cây lương thực
1) ngô:
giống ngô rau lai lvn23
Giống ngô rau lai LVN23 là giống ngô rau lai đơn từ 2 dòng thuần 244/2649 và LV2D có nhiều ưu điểm như thời gian sinh trưởng ngắn, chịu được mật độ trồng dày, có tỉ lệ 2-3 bắp cây cao, cho năng suất không thua kém giống nước ngoài, nhưng có hàm lượng chất khô, protein, các vitamin C, B1, b caroten cao hơn hẳn, như vậy LVN23 có phẩm chất rau tươi tốt hơn. Ngoài ra một lượng đáng kể thân lá xanh sau khi thu hoạch lõi non là nguồn thức ăn xanh nhiều dinh dưỡng phục vụ tốt cho chăn nuôi đại gia súc, đặc biệt là vào giai đoạn vụ đông thiếu cỏ tươi hay cho những vùng chăn nuôi bò sữa. Giá giống ngô LVN23 chỉ bằng 1/2 giá giống ngô rau nhập nội, do vậy đã tiết kiệm ngoại tệ cho Nhà nước không phải nhập khẩu giống hàng nghìn USD mỗi năm.
Lvn23 là giống ngô rau lai đầu tiên của Việt Nam đang được mở rộng ở các địa phương Hà Nội, Hà Tây, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Ninh Bình... trên hàng ngàn ha/năm. Sản phẩm ngô bao tử LVN23 đã được các công ty XNK rau quả Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hưng Yên... đóng hộp xuất khẩu, được các địa phương đóng lọ cho nội tiêu hoặc được bán như rau tươi tại chợ và siêu thị ở các thành phố.







2) lúa:
giống lúa lai nghi hương 308
Giống lúa lai Nghi Hương 308 (Nghi Hương 1A lai với Nghi Khôi) là giống lúa lai 3 dòng. Thời gian sinh trưởng ngắn hơn Nhị ưu 838 khoảng 2-5 ngày (vụ xuân) và 6-10 ngày (vụ mùa). Sinh trưởng khỏe, đẻ nhánh khá, trỗ bông tập trung, độ thoát cổ bông tốt, chịu rét tốt, chống chịu sâu bệnh khá. Năng suất cao, ổn định tương đương Nhị ưu 838. Thích hợp gieo cấy trên chân đất từ vàn thấp đến cao. Đây là giống lúa lai có chất lượng cao nhất trong tập đoàn giống lúa lai chất lượng đã được công nhận ở Việt Nam: Hạt thon dài, trắng trong, hàm lượng dinh dưỡng cao, cơm mềm, ngon và có hương thơm nhẹ.


Chọn giống cây lấy hạt

1) lạc:
giống L12 Được chọn lọc từ tổ hợp lai giữa giống V79 với giống ICGV 87157 có nguồn từ icrisat. Kết hợp tính trạng của hai giống bố và mẹ, L12 thuộc dạng hình thực vật Spanish, lá có dạng hình trứng thuôn dài, màu xanh nhạt, cây cao trung bình (40-60 cm), gân mờ, mỏ trung bình, vỏ mỏng, hạt to trung bình, vỏ lụa màu hồng sáng. Có thời gian sinh trưởng từ 100-120 ngày ở các tỉnh phía Bắc, 95-100 ngày ở các tỉnh phía Nam. Khối lượng 100 hạt trung bình là 52,8 g; tỉ lệ hạt trên quả là 76,5%, số quả chắc trên cây là 12,1. Năng suất bình quân đạt 32,7 tạ/ha (vụ xuân tại Hoài Đức, Hà Tây). Năng suất ở các địa phương trong các năm 2000/ 2001/ 2002 biến động từ 29 đến 49 tạ/ha: 29 tạ tại Hà Tĩnh trong khi giống đối chứng V79 đạt chỉ đạt 23 tạ/ha (tăng 46,5%), 37,8 tạ/ha ở Nghệ An (đối chứng V79 đạt 23,2 tạ/ha, Sen Lai chỉ đạt 24,3 tạ/ha).
T¹i Thanh Ho¸ vô xu©n n¨m 2000 ®¹t n¨ng suÊt cao nhÊt 49 t¹/ha t¨ng 81% so víi gièng Sen Lai. HiÖn nay gièng lai nµy ®· ®­îc trång trªn hµng ngµn hecta víi ­u ®iÓm lµ gieo trång cho vïng n­íc trêi kh«ng cã kh¶ n¨ng chñ ®éng t­íi tiªu. Cã vá máng, chÞu h¹n kh¸, n¨ng suÊt kh¸ vµ chÊt l­îng h¹t tèt.
2) ®Ëu t­¬ng
gièng ®Ëu t­¬ng cao s¶n dt96
Gièng ®Ëu t­¬ng cao s¶n DT96 do nhãm t¸c gi¶ ViÖn Di truyÒn N«ng nghiÖp chän t¹o b»ng ph­¬ng ph¸p lai h÷u tÝnh gi÷a hai gièng ®ang phæ biÕn trong s¶n xuÊt lµ DT84 vµ DT90. DT96 kÕt hîp nhiÒu ®Æc tÝnh tèt cña hai gièng nµy:chèng nãng tèt nh­ DT84 vµ chÞu l¹nh nh­ DT90, n¨ng suÊt cao trong c¶ 3 vô xu©n, hÌ, ®«ng. Vô ®«ng xu©n DT96 cã n¨ng suÊt cao h¬n 15-20% so víi gièng ®èi chøng lµ DT84, kh«ng nh÷ng n¨ng suÊt cao, gièng nµy cßn cã ­u viÖt h¬n h¼n DT84 vµ DT90 vÒ chÊt l­îng th­¬ng phÈm vµ tÝnh chèng chÞu s©u bÖnh, ®Æc biÖt lµ bÖnh rØ s¾t vµ s­¬ng mai. Gièng DT96 ®· ®­îc Héi ®ång Khoa häc Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT c«ng nhËn khu vùc ho¸ n¨m 2002, cho phÐp ph¸t triÓn réng ë c¸c tØnh phÝa B¾c vµ tiÕp tôc thö nghiÖm ë c¸c tØnh phÝa Nam, ®Æc biÖt lµ vïng §«ng Nam Bé vµ T©y Nguyªn.

§Æc ®iÓm cña gièng DT96: cã thêi gian sinh tr­ëng ng¾n (90-98 ngµy, vô xu©n 98 ngµy, vô hÌ 96 ngµy, vô ®«ng 90 ngµy), phï hîp trång thuÇn. C©y cao 45-58 cm, th©n cã 12-15 ®èt, sinh tr­ëng h÷u h¹n, ph©n cµnh võa ph¶i, c©y gän, h×nh d¸ng ®Ñp, l¸ h×nh tim nhän, mµu xanh s¸ng, l«ng n©u. Hoa tÝm, qu¶ chÝn mµu vµng r¬m, sè qu¶ ch¾c trªn c©y 25-35, cao trªn 180 qu¶, tû lÖ qu¶ 3 h¹t cao 18-20%. Kh¶ n¨ng chèng ®ì kh¸; chèng c¸c bÖnh rØ s¾t, s­¬ng mai, ®èm n©u vi khuÈn, lë cæ rÔ tèt, chÞu nhiÖt tèt vµ l¹nh kh¸. H¹t mµu vµng s¸ng, rèn h¹t tr¾ng, h¹t to, khèi l­îng 1000 h¹t =190-220 g. Tû lÖ protªin cao: 42,86%, chÊt bÐo:18,34%.
Chọn giống rau
1) Cà chua:
giống vt3
VT3 là giống cà chua lai F1do Viện Cây lương thực và cây thực phẩm tạo ra bằng con đường sử dụng ưu thế lai F1 từ năm 2001. Giống cà chua lai VT3 sinh trưởng khoẻ, thân lá xanh, thuộc dạng hình sinh trưởng bán hữu hạn, cây cao 90-95 cm. Thời gian sinh trưởng trung bình 120-130 ngày, chín sớm, thu quả lứa đầu sau trồng 65-70 ngày. Quả chín tập trung, thời gian thu kéo dài 25-30 ngày. Giống có dạng quả tròn, to (đường kính quả 9,6 cm, khối lượng quả đạt 120-125 gam/quả) rất sai (15-18 quả/cây
Thµnh tùu chän gièng
vËt nu«i
Chän gièng gia cÇm: vÞt, gµ, chim c¶nh
Chän gièng gia sóc: thá, lîn, bß (tr©u), dª, cõu
Chän gièng thuû s¶n: c¸

Chän gièng gia cÇm

1) Gµ:
gµ l­¬ng ph­îng
Gµ L­¬ng Ph­îng lµ gièng lai gi÷a gµ L­¬ng Yªn vµ gµ Tö Ph­îng. Lo¹i gµ nµy cã l«ng mµu vµng, nhiÒu ®èm mµu, phÇn lín cã mµu hoa m¬, da vµ ch©n cã mµu vµng, øc s©u nhiÒu thÞt, mµo ®¬n. Träng l­îng c¬ thÓ t¨ng kh¸ nhanh, 10 tuÇn tuæi ®¹t 1,8-1,9 kg/con. Gµ m¸i b¾t ®Çu ®Î trøng tõ tuÇn thø 21, n¨ng suÊt trøng ®¹t 175/qu¶/m¸i/n¨m. TØ lÖ në 80-85%. Träng l­îng trøng 45 g/qu¶. Thêi gian khai th¸c 52 tuÇn. L­îng thøc ¨n tiªu tèn b×nh qu©n 2,6-2,7 kg cho mçi kg t¨ng träng. NÕu nu«i th¶ v­ên 3 th¸ng ®¹t 1,9-2,4 kg/con. TØ lÖ nu«i sèng 92-95%.

Chän gièng gia sóc
1) Lîn:
lîn landrace
XuÊt xø tõ §an M¹ch, cã nguån gèc lai t¹o tõ heo Youtland §øc vµ Yorkshire. L«ng da mµu tr¾ng, tai to, côp vÒ phÝa tr­íc che lÊp mÆt, dµi ®ßn, m«ng në, m×nh thon, tr«ng ngang ta thÊy gièng h×nh c¸i nªm. Heo n¸i ®Î sai tõ 10-12 con/ løa, nu«i con giái, nh­ng gièng heo nµy kÐn ¨n vµ t­¬ng ®èi ®ßi hái nhu cÇu dinh d­ìng cao vµ ph¶i cã ®iÒu kiÖn ch¨m sãc tèt. Träng l­îng tr­ëng thµnh con ®ùc ®¹t 270-400 kg/con, con c¸i 200-320 kg/con. Dïng ®Ó lµm nguyªn liÖu dßng ®ùc t¹o heo c¸i F1 hoÆc ®ùc lai ®Ó s¶n xuÊt heo thÞt th­¬ng phÈm (cho lîn néi).


2) bß:


gièng bß lai sind
Gièng bß cã nguån gèc tõ Pakistan, thuéc nhãm Zªbu nhiÖt ®íi. §Æc ®iÓm ngo¹i h×nh mµu l«ng ®á c¸nh gi¸n, cã u vai vµ yÕm ph¸t triÓn. §Æc ®iÓm sinh tr­ëng: khèi l­îng s¬ sinh 20-21 kg, trong l­îng tr­ëng thµnh 400-500 kg ë con ®ùc vµ 250-300 kg ë con c¸i. TØ lÖ xÎ thÞt lµ 50%. Phï hîp víi ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i ch­a ®¶m b¶o th­êng xuyªn


Thµnh tùu chän
chän gièng cña
n­íc ngoµi
Thµnh tùu chän gièng
c©y trång
C©y ®Ëu t­¬ng ë Brazil
C©y lóa ë Trung Quèc
C©y lóa mú ë Mªxic«
C©y x­¬ng rång cña Trung Quèc

Cây xương rồng của trung quốc
Các nhà khoa học thuộc Trung tâm Sinh học thực nghiệm (Viện ứng dụng công nghệ) vừa thành công trong việc nhân giống cây xương rồng Nopal (nhập giống từ các nước châu Mỹ). Giống như nhiều loài xương rồng khác, xương rồng Nopal có khả năng sinh trưởng và phát triển tại những vùng đất khô hạn, nghèo dinh dưỡng. Tuy nhiên, xương rồng Nopal có thể làm thức ăn thay thế rau xanh rất hiệu quả và có thể dùng để chế biến thức ăn đóng hộp, thức ăn cho gia súc, làm nguyên liệu chế biến dược phẩm, mỹ phẩm... Các kết quả nghiên cứu của Trung tâm Sinh học thực nghiệm cho thấy xương rồng Nopal hoàn toàn có thể sống được ở các vùng đất cát khô hạn tại Việt Nam.
Thµnh tùu chän gièng
vËt nu«i
Ngùa lai: ngùa th­êng lai víi lõa ®ùc, ngùa v»n lai lõa ®en, ngùa th­êng lai ngùa v»n
Cõu m­ît
C¸ voi lai c¸ heo
giống cừu mượt
Các chuyên gia Mỹ đang gây giống loài cừu này và gọi nó là "cừu mượt",nhằm giảm bớt công việc xén lông đầy vất vả, đồng thời xoá bỏ nỗi lo những con vật ký sinh đang đầy đoạ những loài cừu lông xù thuần chủng. Kreg Leymaster, nhà di truyền học tại Viện nghiên cứu Nông Nghiệp Mỹ và đồng nghiệp đã nhân giống chéo hai loài: cừu Katahdin có khả năng chống đỡ vật ký sinh và cừu Dorper cơ bắp. Họ hy vọng nông dân Mỹ sẽ chọn loài vật lai này thay vì những con lông xù ở Australia và New Zealand. "Lợi thế lớn nhất của cừu không lông là giá thânh sản xuất thịt và công lao động giảm đáng kể". Bộ lông xù của những con cừu thuần chủng gồm những sợi quăn nhỏ. Còn cừu mượt được bao phủ bởi một lớp sợi to thẳng và rụng đều đặn. Cừu mượt cũng hấp dẫn với những người khó ăn ở Mỹ. Rất nhiều người không thích thịt cừu bởi vị của nó đậm đặc hơn so với thịt lợn hay thịt bò, nhiều người thử nghiệm nói rằng cừu mượt có vị trung tính hơn. Ngoài ra, việc chăm sóc cừu mượt cũng dễ dàng hơn bởi chúng rất khoẻ và thuần tính.


Xin c¸m ¬n sù quan t©m theo dâi cña thÇy c« vµ
c¸c b¹n!
…fin…