Bài 36. Các phương pháp chọn lọc

trung học cơ sở
Tuấn Đạo
kiểm tra bài cũ
? Ưu thế lai là gì? Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai là gì? Nêu các phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng và vật nuôi?
Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa 2 bố mẹ hoặc vượt trội hơn hẳn 2 bố mẹ.
Nguyên nhân là sự tập chung các gen trội có lợi ở cơ thể lai F1.
Phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng: Thường sử dụng phương pháp lai khác dòng.
Phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi: Thường sử dụng phép lai kinh tế.
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
? chọn lọc có vai trò gì trong chọn giống?
- Tạo ra giống mới cải tạo giống cũ. Đáp ứng nhu cầu sản xuất cao hơn của con người.
- Gồm 2 phương pháp chọn lọc: + Chọn lọc hàng loạt.
+ Chọn lọc cá thể.
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
Năm II:
So sánh
Năm III:
So sánh
Hình 36.1 sơ đồ chọn lọc hàng loạt
I
II
1
1
3
Trộn lẫn hạt
các cây tốt
I. Chọn lọc một lần
Ii. Chọn lọc hai lần
Chú thích:
2: giống khởi đầu.
3: Giống chọn lọc.
4: Giống đối chứng.
Hình 36.1 sơ đồ chọn lọc hàng loạt
I - Chọn lọc một lần II - chọn lọc hai lần
? Chọn lọc hàng loạt 1 lần và 2 lần giống và khác nhau như thế nào?
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
1
1
2
3
4
2
3
3
4
? Thế nào là phương pháp chọn lọc hàng loạt?
- Chọn lọc hàng loạt là dựa trên kiểu hình chọn ra một nhóm cá thể phù hợp nhất với mục tiêu chọn lọc để làm giống.
? Nêu cách tiến hành phương pháp chọn lọc hàng loạt?
Cách tiến hành:
B1: Gieo giống khởi đầu.
B2: Chọn hạt của những cá thể tốt nhất để chung làm giống cho vụ sau.
B3: So sánh giống chọn lọc với giống khởi đầu và giống đối chứng.
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
? Nêu ưu điểm và nhược điểm của phương pháp chọn lọc hàng loạt?
Ưu điểm: Đơn giản, dễ làm, ít tốn kém --> được áp dụng rộng rãi.
Nhược điểm: Do chỉ dựa vào kiểu hình nên dễ nhầm với thường biến.
-Phạm vi ứng dụng: Cây tự thụ phấn, cây giao phấn và vật nuôi.
Đối với cây lấy hạt: Chọn cây
+ Bông(bắp) to.
+ Hạt mẩy.
+ Không sâu bệnh.
Đối với cây lấy quả chọn cây:
+ Quả đầu mùa.
+ Quả to.
+ Không sâu bệnh
- Trong chăn nuôi tạo ra giống có năng xuất cao về thịt, trứng sữa.
Đối với vật nuôi đẻ trứng như vịt chọn con cái đầu nhỏ, cổ dài, thân sau nở.
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
Đáp án:
Giống A: Chọn lọc hàng loạt 1 lần vì có sự giảm đồng đều về các tính trạng chiều cao và thời gian sinh trưởng.
Giống B: Chọn lọc hàng loạt 2 hay nhiều lần do có sự sai khác rõ rệt về 2 tính trạng nói trên.

Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
III/ Chọn lọc cá thể.
Năm II:
So sánh
Hình 36.2 sơ đồ chọn lọc cá thể một lần
1
2
4
3
5
6
7
Ruộng giống khởi đầu
Giống khởi đầu
Giống đối chứng
Hình 36.2. Sơ đồ chọn lọc cá thể một lần
2
3
4
5
6
7
1
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
III/ Chọn lọc cá thể.
Năm 1:
Chọn cây tốt
Năm 2: so sánh
? Thế nào là phương pháp chọn lọc cá thể?
- Phương pháp chon lọc cá thể là chọn lấy những cá thể tốt rồi nhân lên riêng rẽ theo từng dòng.
? Nêu cách tiến hành phương pháp chọn lọc cá thể?
Cách tiến hành:
+B1: Gieo giống khởi đầu.
+B2: Chọn những cá thể tốt gieo riêng theo từng dòng.
+B3: So sánh với giống khởi đầu và giống đối chứng.
Hình 36.2. Sơ đồ chọn lọc cá thể một lần
2
3
4
5
6
7
1
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
III/ Chọn lọc cá thể.
Năm 1:
Chọn cây tốt
Năm 2: so sánh
? Nêu ưu điểm và nhược điểm của phương pháp nhân giống cá thể?
Ưu điểm: Kết hợp được việc đánh giá dựa trên kiểu hình với kiểm tra kiểu gen nhanh chóng hiệu quả.
Nhược điểm: Yêu cầu theo dõi công phu, chặt chẽ --> khó áp dụng rỗng rãi.
Phạm vi ứng dụng: Thích hợp với cây tự thụ phấn và cây có thể nhân giống vô tính.
Phương pháp chọn lọc cá thể nhiều lần
Năm thứ 1
Chọn cây tốt
Ruộng chọn giống khởi đầu
Năm thứ 2
2
3
4
5
6
Năm thứ 3
Giống chọn läc
Giống
khởi đầu
Giống
đối chứng
7
1
Hình 36.2. Sơ đồ chọn lọc cá thể một lần
7
6
5
3
4
2
1
Tr?n l?n h?t cây t?t
Nam th? 2:
So sánh
Nam th? 1
Ch?n cây t?t
Nam th? 3:
So sánh
I
1
II
3
3
2
4
3
2
Hình 36.1 So d? ch?n l?c h�ng lo?t
4
1
Tiết 39: các phương pháp chọn lọc
I/ Vai trò của chọn lọc trong chọn giống.
II/ Chọn lọc hàng loạt.
III/ Chọn lọc cá thể.
Hướng dẫn về nhà
Học bài => nắm được các phương pháp chọn lọc.
Trả lời câu hỏi SGK/107
Chuẩn bị bài 37 và sưu tầm tranh về " Thành tựu chọn giống Việt Nam``


SINH HọC 9
xin chân thành cảm ơn
Xin chân thành cảm ơn!