Bài 36. Các phương pháp chọn lọc

Môn Sinh học 9
Tiết 39. Bài 36. Các phương pháp chọn lọc
Kiểm tra bài cũ
Ưu thế lai là gì ? Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai?
Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ

Sự tập trung các gen trội có lợi ở cơ thể lai F1 là một nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
Tiết 39 -- Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong
chọn giống:
I.
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới,cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
II. Các phương pháp chọn lọc:
Tiết 39 --- Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong
chọn giống:
I.
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1. Chọn lọc hàng loạt
Giống nhau:
Cách tiến hành: Đều dưạ vào kiểu hình
-Chỉ chọn 1 lần trên đối tượng ban đầu
- Chọn tiếp lần 2 trên đối tượng đã qua chọn lọc lần 1 ( năm I )
Khác nhau:
Câu hỏi 1: Chọn lọc hàng loạt một lần và hai lần giống và khác nhau như thế nào ?
II.Các phương pháp chọn lọc:
Tiết 39 --- Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
I.Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
1-Chọn lọc hàng loạt:
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ.
- Đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
Câu hỏi 2 : Có hai giống lúa thuần chủng tạo ra đã lâu : giống lúa A bắt đầu giảm độ đồng đều về chiều cao và thời gian sinh trưởng , giống lúa B có sai khác rõ rệt giữa các cá thể về hai tính trạng nói trên. Em sử dụng phương pháp và hình thức chọn lọc nào để khôi phục lại 2 đặc điểm tốt ban đầu của hai giống nói trên ? Cách tiến hành trên từng giống như thế nào?
Giống lúa A sử dụng PP CL hàng loạt với hình thức chọn lọc một lần
Giống lúa B sử dụng PP CL hàng loạt với hình thức chọn lọc hai lần
II. Các phương pháp chọn lọc:
Tiết 39 - Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
I. Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1. Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành
b –Ưu, nhược điểm
Ưu điểm : Đơn giản, dễ làm, ít tốn kém, có thể áp dụng rộng rãi.
Nhược điểm: Không kết hợp được chọn lọc dựa trên kiểu hình với đánh giá kiểm tra kiểu gen.
c - Phạm vi ứng dụng:
+ Cây tự thụ phấn, cây giao phấn
+Vật nuôi
II. Các phương pháp chọn lọc:
Tiết 39 - Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
I. Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành.
b –Ưu, nhược điểm.
c - Phạm vi ứng dụng:
2- Chọn lọc cá thể
Năm thứ 1
Chọn cây tốt
Giống khởi đầu
Năm thứ 2
1-
2
3
4
5
6
7
So sánh
Hình 36.2. Sơ đồ chọn lọc cá thể một lần
Các phương pháp chọn lọc:
II.
Tiết 39 – Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
I.
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a .Cách tiến hành.
b .Ưu, nhược điểm.
c .Phạm vi ứng dụng.
2- Chọn lọc cá thể:
Các phương pháp chọn lọc:
II:
Tiết 39 – Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
I:
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành.
b –Ưu, nhược điểm.
c - Phạm vi ứng dụng.
2- Chọn lọc cá thể:
a – Cách tiến hành.
c - Phạm vi ứng dụng.
b –Ưu, nhược điểm.
Các phương pháp chọn lọc:
II.
Tiết 39 – Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
I.
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành.
b –Ưu, nhược điểm.
c - Phạm vi ứng dụng.
2- Chọn lọc cá thể:
a – Cách tiến hành.
c - Phạm vi ứng dụng.
b –Ưu, nhược điểm.
Câu hỏi:
? Nêu điểm giống và khác nhau giữa phương pháp chọn lọc hàng loạt và chọn lọc cá thể.
( Dựa vào bảng tổng kết sau).
Bảng tổng kết các phương pháp chọn lọc
– Động vật: chọn những cá thể có đặc điểm tốt để nhân giống.
– Cây giao phấn, động vật chọn lọc nhiều lần.
– Cây vô tính, tự thụ phấn chọn lọc một lần.
Phạm vi ứng dụng
– Cây giao phấn chọn lọc nhiều lần, động vật kiểm tra kiểu gen qua đời sau.
– Cây vô tính, tự thụ phấn chọn lọc một lần.
– Động vật: con cháu những cá thể tốt nhân giống riêng thành dòng.
– TV: Chọn 1 số ít cá thể tốt nhất để giống riêng rẽ. Vụ sau gieo riêng thành từng dòng. So sánh với giống khởi đầu, giống đối chứng. Loại bỏ dòng xấu, giữ lại dòng tốt.
– TV: Dựa vào kiểu hình chọn 1 nhóm cá thể tốt, thu hoạch chung để giống lẫn gieo vụ sau. So sánh với giống khởi đầu, giống đối chứng.
Cách
tiến
hành
Chọn lọc cá thể
Chọn lọc hàng loạt
Ưu điểm,

Nhược điểm
– Ưu điểm: Dễ làm, nhanh có kết quả, ít tốn kém, có thể áp dụng rộng.
– Ưu điểm: Kết hợp được chọn lọc dựa trên kiểu hình với đánh giá kiểm tra kiểu gen.

– Nhược điểm: phức tạp, công phu, tốn kém, khó thực hiện.
– Nhược điểm: Không kết hợp được chọn lọc dựa trên kiểu hình với đánh giá kiểm tra kiểu gen.

Các phương pháp chọn lọc:
II.
Tiết 39 – Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
I.
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới, cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành.
b –Ưu, nhược điểm.
c - Phạm vi ứng dụng.
2- Chọn lọc cá thể:
a – Cách tiến hành.
c - Phạm vi ứng dụng.
b –Ưu, nhược điểm.
Đáp án:
+Giống nhau: Đều chọn lựa giống tốt, chọn một lần hay nhiều lần.( 3 điểm)
+Khác nhau:(7 điểm)
(1,5 điểm)
(1 điểm)
(1 điểm)
(1,5 điểm)
(1 điểm)
(1 điểm)
Các phương pháp chọn lọc:
II:
Tiết 39 – Bài 36
Các phương pháp chọn lọc
Vai trò của chọn lọc trong chọn giống:
I:
- Phục hồi giống đã có biểu hiện thoái hoá.
- Tạo ra giống mới cải tiến giống cũ, đáp ứng được nhu cầu luôn thay đổi của con người.
1-Chọn lọc hàng loạt:
a – Cách tiến hành.
b –Ưu, nhược điểm.
c - Phạm vi ứng dụng.
2- Chọn lọc cá thể:
a – Cách tiến hành.
c - Phạm vi ứng dụng.
b –Ưu, nhược điểm.
Bài tập trắc nghiệm:
( khoanh tròn đáp án đúng)
Câu 1: Trong chọn giống thực vật phương pháp chọn lọc cá thể một lần thích hợp với loại đối tượng nào?
Cây được gây đột biến
Cây giao phấn
Cây tự thụ phấn
Cả A và B
Câu 2:Trong chọn giống vật nuôi, phương pháp nào có hiệu quả nhất?
A. Chọn lọc hàng loạt một lần
B. Chọn lọc hàng loạt nhiều lần
C. Chọn lọc cá thể, kiểm tra đực giống qua đời con
D. Cả B và C
Hướng dẫn về nhà :
Trả lời câu hỏi trong SGK/tr 107
Đọc trước bài THÀNH TỰU CHỌN GIỐNG Ở VIỆT NAM
Sưu tầm thành tựu chọn giống ở Việt Nam
CHÚC CÁC EM KHỎE VÀ HỌC TỐT!