Bài 35. Ưu thế lai

Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
? Nguyên nhân của hiện tượng thoái hoá do tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật? Các phương pháp này được sử dụng trong chọn giống nhằm mục đích gì?
? Tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật gây ra hiện tượng thoái hoá do tạo ra các cặp gen đồng hợp gây hại.
Tuy nhiên các phương pháp này lại được sử dụng trong chọn giống nhằm:
+ Tạo dòng thuần.
+ Duy trì và củng cố một số tính trạng mong muốn.
+ Đánh giá kiểu gen, phát hiện các gen sấu để loại bỏ ra khỏi quần thể.
Tiết 38 - Bài 35:
Ưu thế lai
Hình 35: Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
i. Hiện tượng ưu thế lai
? Đọc thông tin SGK, quan sát hình 35:
Hình 35: Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
? Ưu thế lai là gì? Cho VD về ưu thế lai ở thực vật và động vật?
,kgl
i. Hiện tượng ưu thế lai
Hình 35: Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
? Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển nhanh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng xuất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
? Ưu thế lai biểu hiện rõ nhất trong trường hợp nào?
? Ưu thế lai biểu hiện rõ nhất trong trường hợp lai giữa các dòng thuần có kiểu gen khác nhau. Ngoài ra ưu thế lai còn biểu hiện khi lai khác thứ cây trồng, nòi vật nuôi.
ii. Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
ii. Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
? Đọc thông tin SGK, trả lời các câu hỏi sau:
? Tại sao khi lai hai dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất?
? Tại sao ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở F1 sau đó giảm dần qua các thế hệ?
Các dòng thuần mang nhiều gen lặn ở trạng thái đồng hợp biểu hiện một số đặc điểm sấu. Khi lai giữa chúng với nhau chỉ có các gen trội mới được biểu hiện ở cơ thể lai F1.
VD: P: AAbbCC X aaBBcc F1: AaBbCc
? Ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở F1 sau đó giảm dần qua các thế hệ vì: ở F1 tỷ lệ các cặp gen dị hợp là cao nhất sau đó giảm dần qua các thế hệ.
AA
aa
Aa
Aa
Aa
Aa
AA
aa
AA
100
AA
AA
aa
aa
AA
aa
aa
75
25
50
0
50
.
87,5
12,5
.
? Ta có thể duy trì ưu thế lai bằng cách nào?
iii. Các phương pháp tạo ưu thế lai
iii. Các phương pháp tạo ưu thế lai
1. Phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng.
? Để tạo ưu thế lai ở cây trồng người ta dùng các phương pháp nào? Các thành tựu đã đạt được?
- Chủ yếu dùng phương pháp lai khác dòng: Tạo 2 dòng tự thụ phấn rồi cho giao phấn ( áp dụng thành công đối với ngô và lúa ).

- Ngoài ra còn dùng phương pháp lai khác thứ ? kết hợp giữa tạo ưu thế lai và tạo giống mới.

Giống lúa TBR1
Giống lúa CNR 36
T10, Giống lúa mới thay thế giống Bắc Thơm số 7.
T10 là giống lúa thơm chất lượng thế hệ mới, thay thế giống lúa thơm Bắc Thơm số 7. Giống được chọn từ tổ hợp lai DT10/amber33 ( Amber 33 là giống lúa thơm đặc sản của Irắc ).
Giống ngô LAI
Nhà máy chế biến hạt giống công nghệ cao
C�Y AN QU?
Giống đậu tương
iii. Các phương pháp tạo ưu thế lai
iii. Các phương pháp tạo ưu thế lai
1. Phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng.
2. Phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi.
? Để tạo ưu thế lai ở vật nuôi ta sử dụng chủ yếu phương pháp nào? Cho VD?
Chủ yếu dùng phép lai kinh tế: Cho giao phối giữa cặp vật nuôi bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau, rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, không dùng làm giống.
VD: Lợn lai kinh tế ỉ Móng Cái X Đại Bạch có sức sống cao, lợn con mới đẻ đã nặng 0,7 - 0,8kg, tăng trọng nhanh ( 10 tháng tuổi đạt 80 - 100kg ), tỷ lệ thịt nạc cao.
? Tại sao không dùng con lai kinh tế để nhân giống?
bò HONXTAI NO ( H� LAN)
Bò VàNG THANH HOá
Bò lai hướng thịt ( Hậu Giang )
Vịt ô môn
vịt cỏ
Gà đông cảo
Gà ri
lợn móng cái
lợn lan đơ rat
bài tập
1. Thế nào là ưu thế lai?
1. Thế nào là ưu thế lai?
A. Cơ thể lai F1 có sức sống cao hơn ( sinh trưởng nhanh, phát triển mạnh, chống chịu tốt.).
B. Tính trạng về năng xuất đều cao hơn bố mẹ.
C. Có đời sống kéo dài hơn bố mẹ.
D. Cả A và B.
1. Thế nào là ưu thế lai?
2. Tại sao không sử dụng cơ thể lai F1 để nhân giống?
A. Tỉ lệ dị hợp ở cơ thể lai F1 sẽ bị giảm dần sau các thế hệ.
B. Cơ thể lai F1 dễ bị đột biến và ảnh hưởng sấu đến đời sau.
C. Cơ thể lai F1 có đặc điểm di truyền không ổn định.
D. Cả A và B.
1. Thế nào là ưu thế lai?
3. Muốn duy trì ưu thế lai phải làm gì?
A. Tăng cường chăm sóc, nuôi dưỡng thế hệ lai F1.
B. Dùng phương pháp nhân giống vô tính đối với thực vật ( giâm, chiết, ghép.), dùng phương pháp lai kinh tế đối với động vật.
C. Nuôi trồng, cách li các cá thể F1.
D. Cả A và B và C.
1. Thế nào là ưu thế lai?
4. ở nước ta tạo ưu thế lai bằng phương pháp nào?
A. Đối với động vật dùng phương pháp lai kinh tế.
B. Đối với thực vật, chủ yếu dùng phương pháp lai khác dòng ( cho hai dòng tự thụ phấn rồi giao phấn với nhau ).
C. Dùng phương pháp gây đột biến và gây đa bội thể ở sinh vật.
D. Cả A và B.
về nhà
+ Học bài.
+ Trả lời câu hỏi cuối bài.
+ Nghiên cứu bài mới.