Bài 35. Ưu thế lai

Ki?m tra b�i cu:
? Hiện tượng thoái hoá ở vật nuôi và cây trồng là gì ?Giải thích nguyên nhân và cơ chế của hiện tượng nói trên .


* Là hiện tượng con cháu sinh ra có sức sống kém dần so với bố mẹ, biểu hiện ở sinh trưởng chậm, phát triển yếu, chống chịu kém với các điều kiện của môi trường.
* NN: Là do tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối cận huyết.
* Cơ chế: Tỷ lệ các cặp gen đồng hợp lặn tăng lên làm xuất hiện các kiểu hình xấu.


Đáp án:
Tiết 39
ưu thế lai
Bài tập1 : Phân biệt thân và bắp ngô ở F1với cây bố mẹ
và cây và bắp ngô của 2 dòng tự thụ phấn (bố, mẹ):
: Cây và bắp ngô của cơ thể lai F1
a
c
b
Bài tập 2: Ưu thế lai thể hiện khi thực hiện những phép lai nào ?
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
Đáp án: Bài tập 1:
Đáp án: Bài tập 2:
? hiện tượng ưu thế lai thể hiện khi:
* Lai giữa các dòng thuần
* Lai các thứ cây trồng, các nòi vật nuôi thuộc cùng một loài: (cà chua hồng Việt Nam x cà chua Ba Lan ),
(gà Đông Cảo x gà Ri )
* Lai giữa hai loài khác nhau: (vịt x ngan )
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
Giống cà chua lai số 9
Sinh trưởng khoẻ, kháng bệnh tốt đặc biệt là bệnh héo xanh vi khuẩn. Giống có khối lượng quả lớn (140g), năng suất rất cao(65-78 tấn/ha, thích hợp cho cả ăn tươi và chế biến.
Trâu lai F1
Viện chăn nuôi Quốc gia đã nghiên cứu được phương pháp lai tạo trâu nhà với trâu Murah (ấn Độ) nhằm làm tăng tầm vóc đàn trâu đang có xu hướng giảm về khối lượng
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
▼ Quan s¸t h×nh ¶nh s­u tÇm vÒ ­u thÕ lai ë c©y trång , vËt nu«i
Cho vÝ dô vÒ hiÖn t­îng ­u thÕ lai ë c©y trång , vËt nu«i ?
▼ ­u thÕ lai lµ g× ?
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai f1 có sức sống cao hơn , sinh trưởng nhanh hơn , phát triển mạnh hơn , chống chịu tốt hơn , các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
ii. Nguyên nhân của Hiện tượng ưu thế lai
? 1/ Ví dụ: một dòng thuần mang 2 gen trội lai với một dòng thuần mang 1 gen trội sẽ cho cơ thể lai F1 mang 3 gen trội có lợi
p : AAbbCC x aaBBcc
F1 AaBbCc
? 2/ Sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp do tự thụ phấn
▼1/ t¹i sao khi lai 2 dßng thuÇn, ­u thÕ lai biÓu hiÖn râ nhÊt ?
▼2/ t¹i sao ­u thÕ lai biÓu hiÖn râ nhÊt ë f1 , sau ®ã gi¶m dÇn qua c¸c thÕ hÖ ?
-khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất vì hầu hết các cặp gen ở trạng thái dị hợp, chỉ có gen trội có lợi mới được biểu hiện
-ưu thế lai biểu hiện rõ nhất ở f 1 sau đó giảm dần qua các thế hệ do tỉ lệ dị hợp giảm dần, tỉ lệ đồng hợp lặn tăng lên
▼ nguyªn nh©n cña hiÖn t­îng ­u thÕ lai lµ g× ?
ĐáP áN
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
ii. Nguyên nhân của Hiện tượng ưu thế lai
nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai là do sự tập trung các gen trội có lợi ở cơ thể lai f1
▼ muèn duy tr× ­u thÕ lai th× ph¶i dïng biÖn ph¸p g× ?
Để duy trì ưu thế lai phải dùng PP nhân giống vô tính (như giâm, chiết, gép,vi nhân giống)
▼ t×m hiÓu th«ng tin môc iii/103, môc 3/109, quan s¸t h×nh ¶nh, hoµn thµnh phiÕu häc tËp
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
ii. Nguyên nhân của Hiện tượng ưu thế lai
iii. Các phương pháp tạo ưu thể lai
ưu thế lai ở cây trồng
Giống lúa DT17
(DT10 X OM80))
Ưu điểm : Có khả năng cho năng suất cao của DT10 và chất lượng cao của OM80
Giống ngô lai đơn LVN 10
(Lai giữa hai dòng thuần)
Ưu điểm : chịu hạn, chống đổ, kháng sâu bệnh, năng suất 8-12 tấn /ha
ưu thế lai ở vật nuôi
Lợn lai F1
(?Móng Cái X ? Đại Bạch)
Ưu điểm: Sức sống cao, lợn con mới đẻ đã nặng từ 0.7 - 0.8 kg, tăng trọng nhanh ( 10 tháng tuổi đạt 80- 100 kg), tỉ lệ thịt nạc cao hơn lợn Móng Cái
Bò lai Sind
(? Thanh Hoá X ? Sind)
Ưu điểm: Khối lượng tăng (300-450 Kg), sản lượng sữa cao (800-1000 kg), thích nghi rộng ở mọi miền nước ta
các phương pháp tạo ưu thế lai
-Lai khác dòng
-Lai khác thứ
-Lai kinh tế
? ở cây trồng, phương pháp tạo ưu thế lai nào được dùng phổ biến nhất ? Tại sao ?
Lợn lai F1
(?Móng Cái X ? Đại Bạch)
_Bò lai Sind
( ?Bò vàng Thanh Hoá X ? Bò Sind
-Giống ngô lai LVN10
-Giống lúa DT17
(DT10 X OM80)
1/ phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng
-Lai khác dòng
-Lai khác thứ
2/ phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi
-Lai kinh tế
▼ Lai kinh tÕ lµ g× ? T¹i sao kh«ng dïng con lai kinh tÕ ®Ó nh©n gièng ?
Tiết 39: ưu thế lai
i. Hiện tượng ưu thế lai
ii. Nguyên nhân của Hiện tượng ưu thế lai
iii. Các phương pháp tạo ưu thể lai
i/ hiện tượng ưu thế lai
-ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai f1 có sức sống cao hơn , sinh trưởng nhanh hơn , phát triển mạnh hơn , chống chịu tốt hơn , các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ
ii/ nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
-nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai là do sự tập trung các gen trội có lợi ở cơ thể lai f1
iii/các phương pháp tạo ưu thế lai
1/ phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng
-lai khác dòng
-lai khác thứ
2/ phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi
-lai kinh tế
Tiết 39: ưu thế lai
Hướng dẫn học ở nhà

1/ Học bài cũ
-Nắm khái niệm, nguyên nhân, các phương pháp tạo ưu thế lai
-Giải thích tại sao không dùng cơ thể lai F1 để nhân giống
-Khái niệm, công thức lai kinh tế ở nước ta
2/ Tìm hiểu bài 36: Các phương pháp chọn lọc