Bài 35. Ưu thế lai

Kiểm tra bài cũ:
- Thoái hóa giống ở cây giao phấn biểu hiện như thế nào ?
- Giao phối gần là gì ? Thoái hóa do giao phối gần biểu hiện như thế nào ?
- Trình bày vai trò của tự thụ phấn bắt buộc và giao phôi gần .
Bài 35: ƯU THẾ LAI
so sánh cây và bắp ngô ở 2 dòng tự thự phấn với cây và bắp ngô ở cơ thể lai F1 trong hình.
Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
a và c) Cây và bắp ngô ở 2 dòng tự thụ phấn; b) Cây và bắp của cơ thể lai F1
I/ Hiện tượng ưu thế lai:
I/ Hiện tượng ưu thế lai:
Chú ý: Chiều cao thân cây,chiều dài bắp, số lượng hạt
Hiện tượng ưu thế lai ở ngô
a và c) Cây và bắp ngô ở 2 dòng tự thụ phấn; b) Cây và bắp của cơ thể lai F1
I/ Hiện tượng ưu thế lai:
Ưu thế lai là gì? Cho ví dụ về ưu thế lai ở động vật và thực vật .
* Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai F1 khoẻ hơn, sinh trưởng nhanh phát triển mạnh, chống chịu tốt, các tính trạng hình thái và năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội hơn cả hai dạng bố mẹ.
* Vd: Cây Bắp lai, gà, vịt, lợn, bò…
Qua quan sát hình trên và nghiên cứu SGK, HS trả lời
câu hỏi sau:
II/ Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai.
* Lai 2 dòng thuần chủng ( KG đồng hợp), con lai F1 có hầu hết các cặp gen ở trạng thái dị hợp→chỉ biểu hiện tính trạng của gen trội
Tại sao khi lai 2 dòng thuần, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất?
* Sự tập trung các gen trội có lợi ở cơ thể lai F1 là một nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
II/ Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai.
* ưu thế lai giảm dần qua các thế hệ vì các gen lặn có hại sẽ được chuyển sang trạng thái đồng hợp lặn gây hại
Tại sao ưu thế lai biểu hiện rõ
nhất ở thế hệ F1, sau đó giảm dần qua các thế hệ?
* duy trì ưu thế lai: nhân giống vô tính ( giâm. Chiết, ghép. Vi nhân giống)
Muốn duy trì ưu thế lai chúng ta phải sử dụng
biện pháp nào?
III/ Các phương pháp tạo ưu thế lai
1/ Phương pháp tạo ưu thế lai ở cây trồng
+ Lai khác dòng: Tạo hai dòng thuần chủng (bằng cách cho tự thụ phấn) rồi cho giao phấn với nhau.
+Lai khác thứ: Để kết hợp giữa tạo ưu thế lai và tạo giống mới.
Con người đã tiến hành tạo ưu thế lai ở cây
trồng bằng phương pháp nào?
Trong hai phương pháp trên, phương pháp nào được
sử dụng phổ biến hơn?
Phương pháp lai khác dòng được sử dụng phổ biến hơn.
* Lai kinh tế: Là phép lai giữa cặp vật nuôi bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng cơ thể lai F1 làm sản phẩm, không dùng nó làm giống.
2/ Phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi
Người ta đã tiến hành tạo ưu thế lai ở vật
nuôi bằng phương pháp nào? Cho ví dụ.
*Ví dụ: Ở lợn, Con cái là Ỉ Móng Cái lai với con đực thuộc giống Đại Bạch  Lợn con mới đẻ nặng 0,8 kg, tăng trọng nhanh, tỉ lệ thịt nạc cao hơn.
* Vì thế hệ sau các gen lặn gây hại ở trạng thái đồng hợp sẽ được biểu hiện tính trạng.
Tại sao người ta không dùng con lai kinh tế để nhân giống?
2/ Phương pháp tạo ưu thế lai ở vật nuôi
* Lai kinh tế: Là phép lai giữa cặp vật nuôi bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng cơ thể lai F1 làm sản phẩm, không dùng nó làm giống.
+ Lai khác dòng: Tạo hai dòng thuần chủng (bằng cách cho tự thụ phấn) rồi cho giao phấn với nhau.
+Lai khác thứ: Để kết hợp giữa tạo ưu thế lai và tạo giống mới.
* Ví dụ: Ở lợn, Con cái là Ỉ Móng Cái lai với con đực thuộc giống Đại Bạch  Lợn con mới đẻ nặng 0,8 kg, tăng trọng nhanh, tỉ lệ thịt nạc cao hơn.
* Ví dụ: Ở ngô lai F1 năng suất cao hơn từ 25  30% so với giống hiện có
GIỐNG NGÔ LAI
LỢN MÓNG CÁI
LỢN LAN ĐƠ RAT
BÒ VÀNG THANH HOÁ
BÒ HÔNXTAINƠ (HÀ LAN)
GÀ ĐÔNG CẢO
GÀ RI
Câu 1: Phép lai nào tạo ra ưu thế lai lớn nhất?
Lai khác dòng.
Lai cùng dòng.
Lai khác thứ.
Lai khác loài.
a
b
c
d
bài tập trắc nghiệm sau:
Câu hỏi 2: Vì sao từ F2 trở đi, ưu thế lai
giảm dần?
Tỉ lệ dị hợp tăng
Xuất hiện cả đồng hợp lẫn dị hợp.
Tỉ lệ đồng hợp lặn có hại tăng.
Tỉ lệ đồng hợp giảm, tỉ lệ dị hợp tăng.
a
b
c
d
Câu 3: Phép lai nào dưới đây gọi là kinh tế?
Lai ngô Việt Nam với ngô Mêhicô.
Lai lúa Việt Nam với lúa Trung Quốc.
Lai lợn Ỉ với lợn Đại Bạch;
lai bò Thanh Hoá với bò Sind
Cả a, b, c đều đúng.
a
b
c
d
Hướng dẫn về nhà:
Học bài, trả lời 3 câu hỏi sgk; chuẩn bị bài mới.
Chào tạm biệt hẹn gặp lại tiết sau!
Chúc mừng em đã trả lời đúng!
1
2
3
Rất tiếc em trả lời sai rồi!
1
2
3