Bài 34. Thoái hoá do tự thụ phấn và do giao phối gần

GV thực hiện: Nguyễn Thanh tổ hoá - sinh
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ XI MĂNG BỈM SƠN
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
BÀI GIẢNG SINH HỌC LỚP 9
TIẾT 38

THOÁI HOÁ DO TỰ THỤ PHẤN VÀ GIAO PHỐI GẦN
KiỂM TRA BÀI CŨ.
1. Thế nào là giống (hay dòng) thuần chủng?
2. Menđen tạo giống đậu Hà Lan thuần chủng bằng cách nào?
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
HS : QUAN SÁT HÌNH VÀ NHẬN XÉT
Hoa đực
Hoa cái
Cây A
Cây B
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
2,93m
2,46m
2,34 m
Tự
thụ
phấn qua 15 thế hệ
Tự
thụ
phấn qua 30 thế hệ
Ns: 47,6 tạ/ha
Ns: 24,1 tạ/ha
Ns: 15,2 tạ/ha
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
Bắp ngô bị thoái hóa
Bắp ngô ban đầu
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
I - HIỆN TƯỢNG THOÁI HOÁ
 Biểu hiện sự thoái hóa do giao phối gần ở động vật và sự thoái hóa do tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn giống nhau ở đặc điểm nào?
 Sức sống kém dần
 Năng suất giảm dần
 Sinh sản giảm, xuất hiện dị dạng, quái thai, gây chết..
Trả lời:
Vì sao trong luaät hoân nhaân gia ñình ngöôøi ta khoâng cho nhöõng ngöôøi coù quan heä huyeát thoáng laáy nhau ?
* Ở người 20-30% số con của các cặp hôn phối thân thuộc bị chết non hay mang các dị tật bẩm sinh .
* Tại Brazin ở một hòn đảo nhỏ có một cộng đồng 300 người . Do cách li, phải kết hôn gần nên sinh ra một lớp người bạch tạng sợ ánh sáng ra đường phải đeo kính râm, đội mũ trùm khăn. Đây là hậu quả sự biểu hiện các gen lặn do giao phối gần .
Một quần thể P ban đầu xét một tính trạng có kiểu gen Aa, cho tự thụ phấn bắt buộc thì ở thế hệ tỉ lệ kiểu gen như thế nào?
BÀI TẬP
F2 :
Khi tự phối bắt buộc :
P : Aa x Aa
Giaotử P
F1:
Tỉ lệ 
Dị hợp tử 100
Đồng hợp tử 0
Đời đầu
Đời sau
Aa
Aa
Aa
Aa
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào?
? Nguyên nhân sự thoái hóa giống :
* Tỉ lệ thể dị hợp trong quần thể giảm dần,tỉ lệ thể đồng hợp tăng .
* Tỉ lệ thể đồng hợp tăng, trong đó các gen lặn có hại được biểu hiện ra kiểu hình .
Tại sao tỉ lệ thể đồng hợp tăng lại là nguyên nhân dẫn đến sự thoái hóa giống ?
Tự thụ phấn bắt buộc đối với cây giao phấn hoặc giao phối gần ở động vật gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
Trong chọn giống, người ta dùng các phương pháp này để củng cố và duy trì một số tính trạng mong muốn, tạo ra dòng thuần.
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Luật chơi:
Ô chữ gồm 8 từ hàng ngang mỗi từ hàng ngang ứng với 1 câu hỏi và từ chìa khóa hàng dọc có liên quan tới kiến thức bài học ngày hôm nay
Hai đội lần lượt lựa chọn từ hàng ngang và trả lời câu hỏi tương ứng để lật mở ô chữ nếu trả lời đúng sẽ được phần thưởng nếu trả lời sai thì phải nhường quyền trả lời cho đội bạn
Đội nào tìm ra từ hàng dọc trước đội đó sẽ là đội chiến thắng.
1
H
U
Ầ
N
C
H
Ủ
N
T
G
Ự
T
H
Ụ
P
H
Ấ
N
T
I
A
O
P
H
Ấ
N
G
Ậ
U
H
À
L
A
N
Đ
G
I
Ố
N
G
Ố
C
N
H
I
Ệ
T
S
I
A
O
P
H
Ố
I
G
G
Ầ
N
Ế
B
À
O
T
2
3
4
5
6
7
8
Hạt phấn ở hoa một cây thụ phấn cho hoa của cây đó gọi là hiện tượng gì?
Giống…………. có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống thế hệ trước.
Hạt phấn ở cây hoa này thụ phấn cho cây hoa khác gọi là hiện tượng gì?
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu trong thí nghiệm của Menđen là gì?
Hiện tượng thoái hóa ở động vật do nguyên nhân nào?
Đây là đơn vị cấu trúc của cơ thể?
Chúc mừng bạn nhận được món quà
Dân gian có câu: “ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ……”
Đây là một trong những tác nhân vật lý gây đột biến nhân tạo trong chọn giống?
Rất tiếc câu trả lời của bạn chưa đúng!
D
Bạn nhận được điểm 10
M
Á
Ó
A
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài trả lời câu hỏi SGK.
Tìm hiểu ưu thế lai, giống ngô,lúa có năng suất cao.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ ĐÃ VỀ DỰ TIẾT HỌC
Tự thụ phấn và giao phấn khác nhau ở điểm cơ bản nào ?
Hoa đực
Hoa cái
Hoa đơn tính trên cùng 1 cơ thể
Ở cây giao phấn muốn tiến hành tự thụ phấn người ta làm như thế nào?
Tỉ lệ 
Dị hợp tử 100
Đồng hợp tử 0
Đời đầu
Đời sau
Aa
Aa
Aa
Aa
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào?
Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa ?
Trả lời:
+ Tỉ lệ đồng hợp tăng, tỉ lệ dị hợp giảm
+ Gen lặn thường biểu hiện tính trạng xấu .
+ Gen lặn gây hại khi ở thể dị hợp không được biểu hiện
+ Các gen lặn khi gặp nhau ( thể đồng hợp ) thì biểu hiện ra kiểu hình
Tại sao ở cà chua, bồ câu, đậu Hà Lan… tiến hành tự thụ phấn không bị thoái hóa?
Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần gây ra hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống?
+ Củng cố đặc tính mong muốn
+ Tạo dòng thuần có cặp gen đồng hợp
+ Phát hiện gen xấu để loại ra khỏi quần thể
+ Chuẩn bị lai khác dòng tạo ưu thế lai
Trả lời: