Bài 34. Thoái hoá do tự thụ phấn và do giao phối gần
Chia sẻ bởi Dương Thị Kim Ngân |
Ngày 04/05/2019 |
33
Chia sẻ tài liệu: Bài 34. Thoái hoá do tự thụ phấn và do giao phối gần thuộc Sinh học 9
Nội dung tài liệu:
Chào mừng các thầy cô đến dự tiết thao giảng
MÔN: SINH HỌC 9
Năm học: 2011 - 2012
GV: Dương Thị Kim Ngân
BÀI 34 :
THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
TIẾT 37:
I. Hiện tượng thoái hóa giống:
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn:
Thế nào là tự thụ phấn ?
Thế nào là giao phấn ?
Sơ đồ cấu tạo của hoa
Hoa lưỡng tính
Hoa đơn tính
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:.
..:
..
Tự thụ phấn
Giao phấn
Tự thụ phấn bắt buộc
Quan sát hình 34.1 hãy cho biết hiện tượng thoái hóa ở cây giao phấn biểu hiện như thế nào?
Hình 34.1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn bắt buộc ở ngô
Dạng ban đầu: cây điển hình ở quần thể giao phấn.
Từ 1-7: cây tự thụ phấn sau 1-7 thế hệ
2,93m
2,46m
2,34 m
Ns: 47,6 tạ/ha
Ns: 24,1 tạ/ha
Ns: 15,2 tạ/ha
Tự thụ phấn qua 15 thế hệ
Tự thụ phấn qua 30 thế hệ
Bắp ngô bị thoái hóa
Bắp ngô ban đầu
Cây ngô tự thụ phấn sau nhiều thế hệ chiều cao cây
và năng suất giảm, bắp dị dạng, hạt ít, nhiều cây bị
chết.
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn:
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật:
Thế nào là giao phối gần?
a.Giao phối gần (giao phối cận huyết):
Là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ
hoặc giữa bố mẹ với con cái.
Quan sát hình 34.2 hãy cho biết hiện tượng thoái hóa ở động vật biểu hiện như thế nào?
b.Thoái hóa do giao phối gần:
Thế hệ con cháu sinh trưởng, phát triển yếu,sinh sản
giảm, quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non.
Qua các biểu hiện thoái hóa ở thực vật và động vật, hãy cho biết thoái hóa là gì?
Thoái hóa là hiện tượng con cháu có sức sống kém dần,
bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm.
Vì sao trong luật hôn nhân gia đình người ta không cho những người có quan hệ huyết thống lấy nhau?
b.Thoái hóa do giao phối gần:
Khái niệm thoái hóa:
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa:
Thế nào là thể đồng hợp ?
Thế nào là thể dị hợp ?
* Thể đồng hợp là thể chứa cặp gen gồm hai gen tương ứng giống nhau.(AA, aa, AABB)
* Thể dị hợp là thể chứa cặp gen gồm hai gen tương ứng khác nhau (Aa, AaBb)
BÀI TẬP
Một quần thể P ban đầu xét một tính trạng có kiểu gen Aa, cho tự thụ phấn bắt buộc thì ở thế hệ F1, F2 có tỉ lệ kiểu gen như thế nào ?
F2 :
Khi tự phối bắt buộc :
P : Aa x Aa
Giaotử P
F1:
Tỉ lệ
Dị hợp tử 100
Đồng hợp tử 0
Đời đầu
Đời sau
Aa
Aa
Aa
Aa
Sự biến đổi thể đồng hợp và thể dị hợp
...
...
...
Aa
Aa
Aa
AA
aa
aa
aa
AA
AA
Thảo luận nhóm trong thời gian 3 phút trả lời 2 câu hỏi trong SGK?
Aa
Aa
Aa
AA
aa
aa
aa
AA
AA
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào?
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp tăng dần, tỉ lệ thể dị hợp giảm dần.
Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa?
Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa:
Do tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn hoặc giao phối
gần ở động vật gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các
gen lặn đồng hợp gây hại.
Vậy nguyên nhân cơ bản nào đã gây ra hiện tượng thoái hoá giống?
Tuy nhiên có một số loài động vật, thực vật vẫn có thể tự thụ phấn và giao phối gần. Vì sao như vậy ?
III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống:
Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống gây ra hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống ?
- Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai.
Thế nào là dòng thuần chủng
- Củng cố đặc tính mong muốn.
- Tạo dòng thuần có kiểu gen đồng hợp.
- Phát hiện gen xấu để loại bỏ ra khỏi quần thể.
Vì chúng mang những cặp gen đồng hợp không gây hại nên không dẫn đến hiện tượng thoái hóa, do vậy vẫn có thể tự thụ phấn và giao phối gần.
Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa ?
Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
Thế nào là hiện tượng thoái hóa ?
Thoái hóa là hiện tượng con cháu có sức sống kém dần,
bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm.
Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần gây ra hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống?
+ Củng cố đặc tính mong muốn
+ Tạo dòng thuần có cặp gen đồng hợp
+ Phát hiện gen xấu để loại ra khỏi quần thể
+ Chuẩn bị lai khác dòng tạo ưu thế lai
Trong chọn giống người ta dùng phương pháp tự thụ phấn và giao phối gần nhằm mục đích gì?
A. Tạo dòng thuần
B. Tạo cơ thể lai
C. Tăng sức sống cho thế hệ sau.
D.Tạo ưu thế lai
?
Chọn câu đúng nhất
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Luật chơi:
Ô chữ gồm 8 từ hàng ngang, mỗi từ hàng ngang ứng với 1 câu hỏi và từ khóa hàng dọc có liên quan tới kiến thức bài học ngày hôm nay
1
H
U
Ầ
N
C
H
Ủ
N
T
G
Ự
T
H
Ụ
P
H
Ấ
N
T
I
A
O
P
H
Ấ
N
G
Ậ
U
H
À
L
A
N
Đ
G
I
Ố
N
G
Ố
C
N
H
I
Ệ
T
S
I
A
O
P
H
Ố
I
G
G
Ầ
N
Ế
B
À
O
T
2
3
4
5
6
7
8
Hạt phấn ở hoa một cây thụ phấn cho hoa của cây đó gọi là hiện tượng gì?
Giống…………. có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống thế hệ trước.
Hạt phấn ở cây hoa này thụ phấn cho cây hoa khác gọi là hiện tượng gì?
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu trong thí nghiệm của Menđen là gì?
Hiện tượng thoái hóa ở động vật do nguyên nhân nào?
Đây là đơn vị cấu trúc của cơ thể?
Dân gian có câu: “ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ……”
Đây là một trong những tác nhân vật lý gây đột biến nhân tạo trong chọn giống?
Rất tiếc câu trả lời của bạn chưa đúng!
Đ/S
TK
Á
Ó
A
1/ Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
2/ Đọc bài mới. Tìm hiểu ưu thế lai, giống ngô, lúa có năng suất cao.
Tìm hiểu khái niệm ưu thế lai.
Trình bày cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai, lí do vì sao không dùng cơ thể lai F1 để nhân giống.
Nêu các biện pháp duy trì ưu thế lai, phương pháp tạo ưu thế lai
3. Sưu tầm một số tranh ảnh về ưu thế lai
Về nhà:
Kết thúc bài học
MÔN: SINH HỌC 9
Năm học: 2011 - 2012
GV: Dương Thị Kim Ngân
BÀI 34 :
THOÁI HÓA DO TỰ THỤ PHẤN VÀ DO GIAO PHỐI GẦN
TIẾT 37:
I. Hiện tượng thoái hóa giống:
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn:
Thế nào là tự thụ phấn ?
Thế nào là giao phấn ?
Sơ đồ cấu tạo của hoa
Hoa lưỡng tính
Hoa đơn tính
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
:.
..:
..
Tự thụ phấn
Giao phấn
Tự thụ phấn bắt buộc
Quan sát hình 34.1 hãy cho biết hiện tượng thoái hóa ở cây giao phấn biểu hiện như thế nào?
Hình 34.1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn bắt buộc ở ngô
Dạng ban đầu: cây điển hình ở quần thể giao phấn.
Từ 1-7: cây tự thụ phấn sau 1-7 thế hệ
2,93m
2,46m
2,34 m
Ns: 47,6 tạ/ha
Ns: 24,1 tạ/ha
Ns: 15,2 tạ/ha
Tự thụ phấn qua 15 thế hệ
Tự thụ phấn qua 30 thế hệ
Bắp ngô bị thoái hóa
Bắp ngô ban đầu
Cây ngô tự thụ phấn sau nhiều thế hệ chiều cao cây
và năng suất giảm, bắp dị dạng, hạt ít, nhiều cây bị
chết.
1. Hiện tượng thoái hóa do tự thụ phấn ở cây giao phấn:
2. Hiện tượng thoái hóa do giao phối gần ở động vật:
Thế nào là giao phối gần?
a.Giao phối gần (giao phối cận huyết):
Là sự giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ
hoặc giữa bố mẹ với con cái.
Quan sát hình 34.2 hãy cho biết hiện tượng thoái hóa ở động vật biểu hiện như thế nào?
b.Thoái hóa do giao phối gần:
Thế hệ con cháu sinh trưởng, phát triển yếu,sinh sản
giảm, quái thai, dị tật bẩm sinh, chết non.
Qua các biểu hiện thoái hóa ở thực vật và động vật, hãy cho biết thoái hóa là gì?
Thoái hóa là hiện tượng con cháu có sức sống kém dần,
bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm.
Vì sao trong luật hôn nhân gia đình người ta không cho những người có quan hệ huyết thống lấy nhau?
b.Thoái hóa do giao phối gần:
Khái niệm thoái hóa:
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa:
Thế nào là thể đồng hợp ?
Thế nào là thể dị hợp ?
* Thể đồng hợp là thể chứa cặp gen gồm hai gen tương ứng giống nhau.(AA, aa, AABB)
* Thể dị hợp là thể chứa cặp gen gồm hai gen tương ứng khác nhau (Aa, AaBb)
BÀI TẬP
Một quần thể P ban đầu xét một tính trạng có kiểu gen Aa, cho tự thụ phấn bắt buộc thì ở thế hệ F1, F2 có tỉ lệ kiểu gen như thế nào ?
F2 :
Khi tự phối bắt buộc :
P : Aa x Aa
Giaotử P
F1:
Tỉ lệ
Dị hợp tử 100
Đồng hợp tử 0
Đời đầu
Đời sau
Aa
Aa
Aa
Aa
Sự biến đổi thể đồng hợp và thể dị hợp
...
...
...
Aa
Aa
Aa
AA
aa
aa
aa
AA
AA
Thảo luận nhóm trong thời gian 3 phút trả lời 2 câu hỏi trong SGK?
Aa
Aa
Aa
AA
aa
aa
aa
AA
AA
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp và thể dị hợp biến đổi như thế nào?
Qua các thế hệ tự thụ phấn hoặc giao phối cận huyết, tỉ lệ thể đồng hợp tăng dần, tỉ lệ thể dị hợp giảm dần.
Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa?
Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
II. Nguyên nhân của hiện tượng thoái hóa:
Do tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn hoặc giao phối
gần ở động vật gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các
gen lặn đồng hợp gây hại.
Vậy nguyên nhân cơ bản nào đã gây ra hiện tượng thoái hoá giống?
Tuy nhiên có một số loài động vật, thực vật vẫn có thể tự thụ phấn và giao phối gần. Vì sao như vậy ?
III. Vai trò của phương pháp tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống:
Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết trong chọn giống gây ra hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống ?
- Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai.
Thế nào là dòng thuần chủng
- Củng cố đặc tính mong muốn.
- Tạo dòng thuần có kiểu gen đồng hợp.
- Phát hiện gen xấu để loại bỏ ra khỏi quần thể.
Vì chúng mang những cặp gen đồng hợp không gây hại nên không dẫn đến hiện tượng thoái hóa, do vậy vẫn có thể tự thụ phấn và giao phối gần.
Tại sao tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa ?
Tự thụ phấn ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật lại gây ra hiện tượng thoái hóa vì tạo ra các cặp gen lặn đồng hợp gây hại.
Thế nào là hiện tượng thoái hóa ?
Thoái hóa là hiện tượng con cháu có sức sống kém dần,
bộc lộ tính trạng xấu, năng suất giảm.
Tại sao tự thụ phấn bắt buộc và giao phối gần gây ra hiện tượng thoái hóa nhưng những phương pháp này vẫn được người ta sử dụng trong chọn giống?
+ Củng cố đặc tính mong muốn
+ Tạo dòng thuần có cặp gen đồng hợp
+ Phát hiện gen xấu để loại ra khỏi quần thể
+ Chuẩn bị lai khác dòng tạo ưu thế lai
Trong chọn giống người ta dùng phương pháp tự thụ phấn và giao phối gần nhằm mục đích gì?
A. Tạo dòng thuần
B. Tạo cơ thể lai
C. Tăng sức sống cho thế hệ sau.
D.Tạo ưu thế lai
?
Chọn câu đúng nhất
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Luật chơi:
Ô chữ gồm 8 từ hàng ngang, mỗi từ hàng ngang ứng với 1 câu hỏi và từ khóa hàng dọc có liên quan tới kiến thức bài học ngày hôm nay
1
H
U
Ầ
N
C
H
Ủ
N
T
G
Ự
T
H
Ụ
P
H
Ấ
N
T
I
A
O
P
H
Ấ
N
G
Ậ
U
H
À
L
A
N
Đ
G
I
Ố
N
G
Ố
C
N
H
I
Ệ
T
S
I
A
O
P
H
Ố
I
G
G
Ầ
N
Ế
B
À
O
T
2
3
4
5
6
7
8
Hạt phấn ở hoa một cây thụ phấn cho hoa của cây đó gọi là hiện tượng gì?
Giống…………. có đặc tính di truyền đồng nhất, các thế hệ sau giống thế hệ trước.
Hạt phấn ở cây hoa này thụ phấn cho cây hoa khác gọi là hiện tượng gì?
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu trong thí nghiệm của Menđen là gì?
Hiện tượng thoái hóa ở động vật do nguyên nhân nào?
Đây là đơn vị cấu trúc của cơ thể?
Dân gian có câu: “ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ……”
Đây là một trong những tác nhân vật lý gây đột biến nhân tạo trong chọn giống?
Rất tiếc câu trả lời của bạn chưa đúng!
Đ/S
TK
Á
Ó
A
1/ Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
2/ Đọc bài mới. Tìm hiểu ưu thế lai, giống ngô, lúa có năng suất cao.
Tìm hiểu khái niệm ưu thế lai.
Trình bày cơ sở di truyền của hiện tượng ưu thế lai, lí do vì sao không dùng cơ thể lai F1 để nhân giống.
Nêu các biện pháp duy trì ưu thế lai, phương pháp tạo ưu thế lai
3. Sưu tầm một số tranh ảnh về ưu thế lai
Về nhà:
Kết thúc bài học
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Dương Thị Kim Ngân
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)