Bài 33. Điều chế khí hiđro - Phản ứng thế

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáo
và các em học sinh
Năm 1736 Lômônôxôp lại được cử sang Đức
nghiên cứu nghề luyện kim và khai mỏ.Năm
1741 ông trở về nước Nga với tư cách là một
nhà tự nhiên học, nghiên cứu những vấn đề
quan trọng nhất của vật lý và hoá học. Tới 
năm 1740 Lô-mô-nô-xốp xây dựng thành công
thuyết hạt về cấu tạo các chất, nhiều luận điểm
đã đi trước cả học thuyết nguyên tử - phân tử.
Năm1745, lần đầu tiên M.V.Lômônôxôp đã mô tả
cách điều chế hiđro khi cho axit tác dụng với sắt và
những kim loại khác.
I- Điều chế khí Hiđro.
1. Trong ph�ng th� nghiƯm.
- Nguy�n liƯu:
- Nguy�n t�c:
TI?T 53 B�I 33: DI?U CH? KH� HIDRO
- PH?N ?NG TH?
Zn v� HCl
Cho kim loại tác dụng với axit
Các bước tiến hành
Bước1: Cho 2 - 3 ml dd axit Clohiđric vào ống nghiệm chứa 2 - 3 hạt Kẽm
Dung dịch HCl
Kẽm
Bước 2 :Dậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua ( chờ khoảng 1 phút) đưa que đóm có tàn đỏ vào đầu ống dẫn khí.Nhận xét.
Bước 3: Dưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí
Bước4:Nhỏ một giọt dung dịch lên tấm kính và cô cạn
Nhận xét hiện tượng
thí nghiệm
Khi cho dung dịch HCl tiếp xúc với kẽm có hiện tượng gì?
2. Khi ��a que ��m c�n t�n �� v�o ��u �ng d�n kh� que ��m nh� th� n�o?
3. Khi ��a que ��m �ang ch�y v�o ��u �ng d�n kh� c� hiƯn t�ỵng g�?
4. C� c�n dung d�ch trong �ng nghiƯm c� hiƯn t�ỵng g�?
Có các bọt khí xuất hiện trên bề mặt mảnh Zn rồi thoát ra khỏi chất lỏng, mảnh Zn tan ra.
2. Khi ��a que ��m c�n t�n �� v�o ��u �ng d�n kh�, kh� tho�t ra kh�ng l�m than h�ng b�ng ch�y.
3.Khi ��a que ��m �ang ch�y v�o ��u �ng d�n kh�, kh� tho�t ra ch�y ��ỵc trong kh�ng kh� víi ng�n lưa m�u xanh nh�t, �� l� kh� hidro
4. C� c�n 1 gi�t dung d�ch s� ��ỵc ch�t r�n m�u tr�ng ( ZnCl2).
I/ �iỊu ch� kh� hidro.
1. Trong ph�ng th� nghiƯm:
- Nguy�n liƯu:
- Nguy�n t�c:
- Phương trình phản ứng:
Zn + 2HCl ? ZnCl2 + H2?
( k?m clorua)
Thay dung d?ch axit clohidric b?ng dung dich axit sunfuric (H2SO4) loãng, thay k?m b?ng kim lo?i s?t (Fe) hay nhôm (Al) ta cung di?u ch? du?c khí hidro. Vậy các em hãy viết phương trình điều chế?
Fe + H2 SO4 ? FeSO4 + H2?
s?t (II) sunfat
2Al + 3H2SO4 ? Al2(SO4)3 + 3H2?
nhơm sunfat
TI?T 53 B�I 33: DI?U CH? KH� HIDRO
- PH?N ?NG TH?
Trong phòng thí nghiệm hóa học người ta còn dùng bình kíp để điều chế khí hidro.
Có thể tự chế tạo bình kíp đơn giản : Khi cần điều chế H2 ,cho dung dich axit vào lọ thủy tinh sao cho dung dịch axit vừa ngập các viên kẽm đặt trong ống nghiệm. Mở kẹp Mo, khí H2 được tạo thành sẽ thoát ra theo ống dẫn khí. Muốn cho phản ứng ngừng lại, ta khóa kẹp Mo.
Bình kíp
Bình kíp đon gi?n
Đẩy nước
Đẩy không khí
So sánh cách thu 2 loại khí trên và giải thích cách thu đó?
a) Đẩy nước
b) Đẩy không khí
a) Đẩy nước
b) Đẩy không khí
Khí oxi và khí hidro ít tan trong nước
Khí oxi nặng hơn không khí còn khí hidro nhẹ hơn không khí.
Bài tập 1: Cho những phản ứng hoá học nào dưới đây:
Zn + H2SO4 -> ZnSO4 + H2 ?
2H2O 2H2 ? + O2 ?
2Al + 6HCl -> 2AlCl3 + 3H2 ?
Phản ứng nào được dùng làm phản ứng điều chế hidro trong phòng thí nghiệm?
a và c
Rất tiếc bạn sai rồi
Hoan hô, chúc mừng bạn
a
b
c
I/ �iỊu ch� kh� hidro.
1. Trong ph�ng th� nghiƯm
2. Trong cơng nghi?p (Kh�ng h�c)
Từ khí tự nhiên, khí dầu mỏ
Bằng cách điện phân nước
Bằng lò khí than
TI?T 53 B�I 33: DI?U CH? KH� HIDRO
- PH?N ?NG TH?
II/ Ph?n ?ng th?.
Zn + HCl ?ZnCl2 + H2?
Fe + HCl ? FeCl2 + H2?
H
Zn
H
Cl
Cl
H
Zn
H
Cl
Cl
Nguyên tử của don ch?t Zn đã thay thế nguyên tử của nguyên tố Hidro trong hợp chất axit.
Ph�n �ng tr�n ��ỵc g�i l� ph�n ?ng th�
H
Fe
H
Cl
Cl
H
Fe
H
Cl
Cl
Nguyên tử của don ch?t Fe đã thay thế nguyên tử của nguyên tố Hidro trong hợp chất axit.
Ph�n �ng tr�n ��ỵc g�i l� ph�n ?ng th�
Là phản ứng hóa học giữa đơn chất và hợp chất, trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của nguyên tố khác trong hợp chất
VD: Fe + CuSO4  FeSO4 + Cu
TI?T 53 B�I 33: DI?U CH? KH� HIDRO
- PH?N ?NG TH?
2. Trong cơng nghi?p (Kh�ng h�c)
1. Trong ph�ng th� nghiƯm
I/ �iỊu ch� kh� hidro.
II/ Ph?n ?ng th?.
Vui để học
1
2
3
5
4
6
B�i 2/117: H�y ho�n th�nh c�c ph��ng trinh ho� h�c sau cho bi�t lo�i ph�n �ng?
Phương trinh hoá học
Loại phản ứng
Mg + O2? MgO
2
2
Hoá hợp
KMnO4?K2MnO4+ MnO2+O2
to
2
to
Phân huỷ
Fe + CuCl2? FeCl2+ Cu
Thế
Lập phương trình hóa học cho phản ứng sau:
Kẽm tác dụng với axit sunfuric
Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2 
Phản ứng thế là?
Phản ứng giữa các hợp chất với nhau
2. Phản ứng giữa đơn chất với nhau và có hai chất sản phẩm
3. Phản ứng giữa đơn chất và hợp chất trong đó nguyên tử
của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố khác
trong hợp chất
4. Phản ứng giữa đơn chất và hợp chất trong đó nguyên tố
của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố khác
trong hợp chất
Bài tập 3 : Nguy�n t?c di?u ch? khí H2 trong phịng thí nghi?m l�: ?
Fe t�c d?ng v?i H2SO4
A
B
C
D
Zn t�c d?ng v?i HCl
Kim loại tác dụng với phi kim
Kim lo?i t�c d?ng v?i axit
Rất tiếc, em đã trả lời sai
Chính xác
3,36 lit
B. 22,4 lit
D. 44,8 lit
A. 2,24 lit
Cho 1mol kim loại Fe t�c d?ng v?i HCl
Th? tích H2 sinh ra l�:
Đáp án :
B
Phản ứng nào sau đây dùng để điều chế khí H2 trong phòng thí nghiệm:
a/ 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 3H2
b/ H2 + O2 H2O
c/ 2Na + 2H2O  2NaOH + H2 
Phản ứng nào sau đây dùng để điều chế khí H2 trong phòng thí nghiệm:
BT 5/ 117
Số mol của sắt
n= mol
Số mol của axit sunfuric
n=
Fe + H2SO4 FeSO4 + H2
1mol 1mol 1mol 1mol
0,4 > 0,25
Fe + H2SO4  FeSO4 + H2
1mol 1mol 1mol 1mol
0,25mol 0,25mol 0,25mol 0,25mol

Khối lượng Fe dư
n=m.M = 0,15 x 56 = 6,72 gam
Thể tích H2
V = n x 22,4 = 0,25 x 22,4 = 5,6 lit
Củng cố
Zn+2HCl ZnCl2+H2
Fe + H2SO4 FeSO4 + H2
* H�c b�i �iỊu ch� Hidro- ph�n ?ng th�
* L�m BT 1,3,4/117
* �n t�p ki�n th�c c�n nhí trong b�i luyƯn t�p 6/ sgk118
* Xem tr�íc b�i t�p trong b�i luyƯn t�p 6.
Dặn dò
3/13/2012
24
Chân thành cảm ơn