Bài 33. Điều chế khí hiđro - Phản ứng thế

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáo
và các em học sinh
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
Giáo viên: Huỳnh Thị Công Hảo
Phòng giáo dục và đào tạo Huyện Đăk Hà
Trường THCS Đăk La
Kiến thức bài cũ
Ứng dụng của khí hiđro ( H2)
1. Dùng làm nhiên liệu trong công nghiệp.
2. Là nguồn nguyên liệu trong sản xuất amoniac, axit và nhiều hợp chất hữu cơ.
3. Dùng làm chất khử để điều chế 1 số kim loại từ oxit của chúng.
4. Dùng để bơm vào khinh khí cầu, bóng thám không.
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
a. Làm thí nghiệm điều chế khí hiđro trong ống nghiệm:
- Bước 1: Cho 2 – 3 hạt kẽm Zn vào ống nghiệm đựng sẵn 2-3 ml dung dịch axit clohiđric HCl, nhận xét hiện tượng.
Bước 2: Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua, chờ khoảng 1 phút cho khí H2 đẩy hết không khí ra khỏi ống nghiệm, đưa que đóm còn tàn đỏ vào đầu ống dẫn khí, nhận xét. Sau đó đưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí, nhận xét.
Bước 3: Nhỏ một giọt dung dịch trong ống nghiệm lên mặt kính đồng hồ và đem cô cạn. Nêu hiện tượng.
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
* Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi trong phiếu học tập:
CH1. Có hiện tượng gì xảy ra khi cho Zn vào ống nghiệm chứa dung dịch HCl?
CH2. Khí thoát ra có làm than hồng của que đóm bùng cháy không ?
CH3. Có hiện tượng gì xảy ra khi đưa que đóm đang cháy vào dòng khí thoát ra từ ống nghiệm? Khí thoát ra từ ống nghiệm là khí gì?
CH4. Có hiện tượng gì xảy ra khi cô cạn một giọt dung dịch lấy từ trong ống nghiệm?
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
- Có bọt khí xuất hiện trên bề mặt mảnh kẽm rồi thoát ra khỏi chất lỏng, mảnh kẽm tan dần.
- Khí thoát ra không làm than hồng của que đóm bùng cháy.
- Khí thoát ra cháy được trong không khí với ngọn lửa màu xanh nhạt, đó là khí hiđro (H2).
b. Nhận xét các hiện tượng của thí nghiệm:
- Cô cạn giọt dung dịch trong ống nghiệm được chất rắn màu trắng.
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
- PTHH: Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2 
- Để điều chế khí hiđro, có thể thay thế dung dịch axit HCl bằng dung dịch axit H2SO4 loãng và thay Zn bằng các kim loại hoạt động như Al, Fe...
VD: Fe + H2SO4  FeSO4 + H2 
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
c. Có thể điều chế khí H2 với lượng lớn hơn trong dụng cụ như H5.5 SGK:
H2 đẩy nước
H2 đẩy không khí
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
 I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
Chúng ta rút ra kết luận về cách điều chế và thu khí hiđro trong phòng thí nghiệm như sau:
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
 I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
- Khí H2 được điều chế bằng cách cho axit (HCl hoặc H2SO4) tác dụng với kim loại Zn ( hoặc Fe, Al).
: Ghi nội dung bài học
- PTHH: Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2
- Cách thu khí H2: Đẩy không khí, đẩy nước.
- Thí nghiệm: (SGK)
* Kết luận:
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
2. Trong công nghiệp:
Điều chế hiđro bằng cách
điện phân nước
- VD: 2H2O  2H2 + O2
đp
Khí O2
Khí H2
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
2. Trong công nghiệp:
Từ khí thiên nhiên, khí dầu mỏ
Bằng điện phân nước
Bằng lò khí than
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
 I. Điều chế khí hiđro:
2. Trong công nghiệp:
Chúng ta rút ra kết luận về cách điều chế khí hiđro trong công nghiệp như sau:
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
- Khí H2 được điều chế bằng cách cho axit (HCl hoặc H2SO4) tác dụng với kim loại Zn ( hoặc Fe, Al).

- PTHH: Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2
- Cách thu khí H2: Đẩy không khí, đẩy nước.
- Thí nghiệm: (SGK)
* Kết luận:
2. Trong công nghiệp
- Điều chế H2 bằng cách: Điện phân nước, dùng than khử oxi của nước trong lò khí than, từ khí tự nhiên, khí dầu mỏ.
- VD: 2H2O  2H2 + O2
đp
: Ghi nội dung bài học
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
II. Phản ứng thế là gì?
Fe + H2SO4  FeSO4 + H2  (1)
Zn + CuSO4  ZnSO4 + Cu  (2)
- Trong hai phản ứng:
? Nguyên tử của đơn chất Fe và Zn đã thay thế nguyên tử nào của hợp chất H2SO4 và CuSO4 ?
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
II. Phản ứng thế là gì?
Fe + H2SO4  FeSO4 + H2  (1)
Zn + CuSO4  ZnSO4 + Cu  (2)
- Trong hai phản ứng:
* Điểm giống nhau của hai phản ứng hóa học trên:
- Đơn chất tác dụng với hợp chất.
- Nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố trong hợp chất.
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
II. Phản ứng thế là gì?
Fe + H2SO4  FeSO4 + H2 
Zn + CuSO4  ZnSO4 + Cu 
Hai phản ứng hóa học trên được gọi là phản ứng thế.
Phản ứng thế là phản ứng hóa học giữa đơn chất và hợp chất, trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố trong hợp chất.

- PTHH:
Tiết 52 – Bài 33:
ĐIỀU CHẾ KHÍ HIĐRO - PHẢN ỨNG THẾ
I. Điều chế khí hiđro:
1. Trong phòng thí nghiệm:
- Khí H2 được điều chế bằng cách cho axit (HCl hoặc H2SO4) tác dụng với kim loại Zn ( hoặc Fe, Al).

- PTHH: Zn + 2HCl  ZnCl2 + H2
- Cách thu khí H2: Đẩy không khí, đẩy nước.
- Thí nghiệm: (SGK)
* Kết luận:
2. Trong công nghiệp
- Điều chế H2 bằng cách: Điện phân nước, dùng than khử oxi của nước trong lò khí than, từ khí tự nhiên, khí dầu mỏ.
- VD: 2H2O  2H2 + O2
đp
II. Phản ứng thế là gì:
- Định nghĩa: SGK/ T116
Fe + H2SO4  FeSO4 + H2 
Zn + CuSO4  ZnSO4 + Cu 
- VD:
: Ghi nội dung bài học
Kiểm tra đánh giá
1. Trong các PƯHH sau đây PƯHH nào thuộc loại phản ứng thế?
C. Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag
A. 4P + 5O2  2P2O5
B. 2H2O 2H2  + O2
D. Fe3O4 + 4CO  4CO2 + 3Fe
đp
to
to
(Bài tập học sinh tự làm)
2. Viết các PTHH xảy ra trong các trường hợp sau:
A. Sắt + Dung dịch axit clohiđric.
B. Nhôm + Dung dịch axit sunfuric.
Kiểm tra đánh giá
1. Trong các PƯHH sau đây PƯHH nào thuộc loại phản ứng thế?
C. Cu + 2AgNO3  Cu(NO3)2 + 2Ag
A. 4P + 5O2  2P2O5
B. 2H2O 2H2  + O2
D. Fe3O4 + 4CO  4CO2 + 3Fe
đp
to
to
(Bài tập học sinh tự làm)
2. Viết các PTHH xảy ra trong các trường hợp sau:
A. Sắt + Dung dịch axit clohiđric.
B. Nhôm + Dung dịch axit sunfuric.
Kiểm tra đánh giá
3. Lập PTHH của các sơ đồ PƯHH sau đây và cho biết chúng thuộc loại phản ứng nào?
C. Fe + CuCl2  FeCl2 + Cu 
A. Mg + O2  MgO 
B. KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
to
to
(Bài tập học sinh tự làm)
to
Kiểm tra đánh giá
3. Lập PTHH của các sơ đồ PƯHH sau đây và cho biết chúng thuộc loại phản ứng nào?
C. Fe + CuCl2  FeCl2 + Cu 
A. Mg + O2  MgO 
B. KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2
to
to
(Bài tập học sinh tự làm)
to
Sau đây chúng ta làm một số bài tập trực tiếp tự kiểm tra đánh giá
Câu 1: Trong phòng thí nghiệm khí hiđro được điều chế bằng cách:
Chưa chính xác - Em nên xem lại kiến thức đã học.
Chưa chính xác - một số kim loại tác dụng với dung dịch axit không tạo ra khí hiđro.
Chưa chính xác - một số axit tác dụng với kim loại hoạt động không tạo ra khí hiđro.
Đúng rồi - Chúc mừng em.
Đúng - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Sai - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Làm lại.
Bạn phải làm trước khi tiếp tục.
Câu 2: Phản ứng giữa kim loại nhôm và axit sunfuric loãng thuộc loại phản ứng:
Sai - nên viết PTHH của phản ứng trước khi chọn đáp án tiếp theo.
Em nên kiểm tra lại kiến thức của mình.
Đúng - kiến thức em rất tốt.
Phản ứng phân hủy chỉ có một chất tham gia phản ứng.
Đúng - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Sai - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Bạn phải làm trước khi tiếp tục.
Câu 3: Trong công nghiệp khí hiđro được điều chế bằng cách:
Đúng - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Sai - Click vào bất kỳ đâu để tiếp tục.
Bạn phải làm trước khi tiếp tục.
Chưa chính xác.
Nên xem lại kiến thức cũ.
Đúng rồi - Chúc mừng em.
Trong không khí không có khí hiđro.
Quiz
Question Feedback/Review Information Will Appear Here
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Học bài, làm các bài tập SGK/T117
Chuẩn bị bài 34: Bài LT6 - Ôn tập kiến thức đã học ở chương 5
* Hướng dẫn bài tập 4/T117.
a. Viết các PTHH điều chế H2
Tính nH2.
- Dựa vào PTHH xác định tỉ lệ số mol của H2 với kloại Zn, Fe. nZn; nFe  mZn; mFe
* Kiến thức trọng tâm của bài học: Điều chế - thu khí H2, phản ứng thế.
* Dặn dò:
Tóm tắt đề: Trong PTN có: Zn, Fe, HCl, H2SO4
Viết 4 PTHH
b. Tính mZn; mFe để điều chế 2,24lít khí H2 ở (đktc)
1. SGK Hóa học 8 – NXB Giáo dục.
* Tài liệu tham khảo
2. SGV Hóa học 8 – NXB Giáo dục.
3. Thư viện trực tuyến violet.
Chúc quý thầy cô giáo sức khỏe, thành đạt.
chúc các em học sinh chăm ngoan, học giỏi.