Bài 33. Đặc điểm sông ngòi Việt Nam

MÔN ĐỊA LÝ 8
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
Người soạn: Mạc Quốc Cường
Năm học: 2009 - 2010
TRƯỜNG THCS AN THẠNH
KIỂM TRA BÀI CŨ
- Nước ta có mấy mùa khí hậu ? Nêu đặc trưng khí hậu từng mùa ở nước ta ?

ĐẶC ĐIỂM CHUNG
KHAI THÁC KINH TẾ VÀ BẢO VỆ SỰ TRONG SẠCH CỦA CÁC DÒNG SÔNG
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Đặc điểm chung:
Dựa vào lược đồ sông ngòi Việt Nam kết hợp nội dung SGK. Nhận xét mạng lưới sông ngòi của nước ta ?
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước:
 - Có 2.360 con sông, 93% sông nhỏ, ngắn và dốc.
 - Các sông lớn: Sông Hồng, Sông Mê Công (s. Cửu Long)
Vì sao nước ta có rất nhiều sông suối và phần lớn là sông nhỏ, ngắn và dốc?
- Do nước ta có khí hậu mưa nhiều.
- Phần đất liền nước ta có ¾ diện tích đồi núi, núi chạy sát biển.
- Bề ngang của lãnh thổ hẹp.
1. Đặc điểm chung:
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước:
b) Hướng chảy:
Xác định trên H.33.1 một số sông chảy theo hai hướng trên?
 - Hai hướng: Tây Bắc - Đông Nam và Vòng cung.
 + TB - ĐN: Sông Hồng, sông Đà.... sông Tiền, Sông Hậu
 + Vòng cung: Sông Lô, sông Gâm, sông Cầu, sông Thương, sông Lục Nam...
 + Hướng khác: S.Đồng Nai (ĐB-TN), S.Kì Cùng (ĐN-TB), S.Xê Xan (Đ-T)
Dựa vào H.33.1 SGK. Cho biết sông ngòi nước ta chảy theo những hướng nào ?
1. Đặc điểm chung:
b) Hướng chảy:
Vì sao sông ngòi nước ta lại chảy theo hai hướng chính đó?
Do núi nước ta có 2 hướng chính : TB – ĐN và Vòng cung.
Địa hình nước ta cao phía Tây và thấp phía Đông .
c) Mùa nước:
 - Hai mùa: Mùa lũ và mùa cạn.
Sông ngòi nước ta có mấy mùa nước?
c) Mùa nước:
Thảo luận nhóm (4 phút)
Nhóm 1: Dựa vào bảng 33.1: Mùa lũ trên các lưu vực sông, cho biết:
Thời gian bắt đầu, thời gian kết thúc và tháng lũ cao nhất trên từng lưu vực sông.
- Mùa lũ trên các lưu vực sông có trùng nhau không? Giải thích vì sao có sự khác biệt đó?
nhóm 2: Phân tích những ảnh hưởng của mùa lũ đến sản xuất và đời sống của nhân dân?
nhóm 3: Những biện pháp khai thác các nguồn lợi và hạn chế lũ lụt?
NHÓM 1
- Mùa lũ trên các sông không trùng nhau vì chế độ mưa trên mỗi khu vực khác nhau
NHÓM 2
NHÓM 3
+ Khai thác các loài thuỷ sản, bồi đắp phù sa.
+ Đắp đê bao, làm nhà nổi, xây dựng làng ở vùng cao.
- Những biện pháp để khai thác các nguồn lợi và hạn chế tác hại của lũ lụt :
1. Đặc điểm chung:
c) Mùa nước:
 - Hai mùa: Mùa lũ và mùa cạn.
 + Mùa lũ lượng nước tới 70 - 80 % lượng cả năm.
+ Mùa cạn: ít nước.
d) Phù sa:
 - Hàm lượng phù sa Lớn.
- Trung bình 223g/m3
 - 200 triệu tấn/ năm
- Sông Hồng 120 triệu tấn / năm (chiếm 60%)
- Sông Cửu Long 70 triệu tấn / năm (chiếm 35%)
1. Đặc điểm chung:
d) Phù sa:
Cho biết ý nghĩa của phù sa đối với thiên nhiên và đời sống của nhân dân ở các đồng bằng châu thổ ?
+ Bồi đắp lượng phù sa đất màu mỡ
+ Ảnh hưởng đến phong tục tập quán , lịch canh tác nông nghiệp
2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông:
a) Giá trị của sông:
Quan sát một số ảnh sau và vận dụng kiến thức hiểu biết của bản thân cho biết sông ngòi của nước ta có giá trị kinh tế như thế nào ?
2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông:
a) Giá trị của sông:
 - Có giá trị to lớn về nhiều mặt.
Tìm trên H33.1 các hồ nước Hoà Bình, Trị An, Y-a-li, Thác Bà, Dầu Tiếng và cho biết chúng nằm trên những dòng sông nào?
HỒ HÒA BÌNH
HỒ TRỊ AN
HỒ Y-A-LY
HỒ THÁC BÀ
HỒ DẦU TIẾNG
b) Nguyên nhân sông ngòi nước ta bị ô nhiễm:
Quan sát các bức ảnh trên cho biết những nguyên nhân làm ô nhiễm dòng sông ?
b) Nguyên nhân sông ngòi nước ta bị ô nhiễm:
 - Do chặt phá rừng đầu nguồn, chất thải công nghiệp và chất thải sinh hoạt, đánh bắt cá bằng thuốc nổ…  Nguồn nước sông bị ô nhiễm
Để sông ngòi không bị ô nhiễm chúng ta cần phải làm gì?
 - Biện pháp: Bảo vệ rừng đầu nguồn, xử lý chất thải, khai thác hợp lý các nguồn lợi từ sông ngòi.
Các em là học sinh cần phải làm gì để bảo vệ môi trường?
- Tuyên truyền, giáo dục ý thức cho mọi người về việc bảo vệ môi trường.
Bài 1: Chọn đáp án đúng nhất trong câu sau:
Bài tập củng cố:
Đặc điểm nào của sông ngòi dưới đây phản ánh đặc điểm của khí hậu:
A- Mạng lưới sông dày đặc.
B- Sông chảy theo hai hướng chính.
C- Sông có hai mùa nước trong năm rõ rệt.
D- Cả A và C.
Bài tập 2: Điền từ thích hợp vào ch? chấm:
* Đặc điểm sông ngòi nước ta:
- Maùng lưới sông ngòi: .

- Hướng chảy chủ yếu:.

Thu? ch?:..

Phuứ sa:.
Dày đặc, phân bố rộng khắp
TB-ĐN và vòng cung
Hai mùa: Mùa cạn và mùa lũ
Lớn
Bài tập 3: Chọn đáp án đúng nhất
- Nguyên nhân làm cho nước sông bị ô nhiễm
a. Do nước thải, rác thải chưa qua xử lí
b. Đánh bắt thuỷ sản bằng hoá chất, điện
c. Vật liệu chìm đắm cản trở dòng chảy
d. Tất cả các ý trên
VỀ NHÀ



? Học bài, trả lời các câu hỏi trong SGK và làm bài tập 3
? Chuẩn bị bài 34: "CÁC HỆ THỐNG SÔNG LỚN Ở NƯỚC TA"

XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ THAM GIA TIẾT HỌC NÀY