Bài 33. Đặc điểm sông ngòi Việt Nam

ĐỊA LÍ 8
Giáo viên: Đỗ Thị Hồng Phương
Tổ: Khoa học Tự nhiên
Trường THCS Vĩnh Phú
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY
Kiểm tra bài cũ
Nước ta có mấy mùa khí hậu ?
Nêu đặc trưng khí hậu từng mùa ở nước ta ?
Khí hậu nước ta có hai mùa rõ rệt:
- Mùa gió Đông Bắc (từ tháng 11 đến tháng 4) tạo nên mùa đông lạnh mưa phùn ở miền bắc và mùa khô nóng kéo dài ở miền Nam.
- Mùa gió Tây Nam (từ tháng 5 đến tháng 10) tạo nên mùa hạ nóng ẩm có mưa to, gió lớn và dông bão diễn ra phổ biến trên cả nước.
TIẾT 37-BÀI 33. ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI
VIỆT NAM
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Dựa vào bản đồ và nội dung sách giáo khoa hãy cho biết: sông ngòi Việt nam có những đặc điểm chung nào?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Thảo luận nhóm : 3 phút
Nhóm 1:
Đặc điểm mạng lưới sông ngòi Việt Nam ? Tại sao nước ta có nhiều sông suối, song phần lớn là sông nhỏ, ngắn và dốc ?

Nhóm 2:
Sông ngòi Việt Nam chảy theo hướng nào ? Vì sao chảy theo hướng đó . Xác định các sông lớn chảy theo hướng trên ?
Nhóm 3:
Nêu chế độ nước của sông ngòi Việt Nam ? Vì sao có đặc điểm như vậy?
Nhóm 4:
Đặc điểm phù sa sông ngòi Việt Nam ?
Tại sao sông ngòi nước ta có hàm lượng phù sa lớn ?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM

Nhóm 1:
Đặc điểm mạng lưới sông ngòi Việt Nam ? Tại sao nước ta có nhiều sông suối, song phần lớn là sông nhỏ, ngắn và dốc ?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Nu?c ta cú r?t nhi?u sụng, song ph?n l?n l� cỏc sụng nh?, ng?n v� d?c, do:
- Lu?ng mua l?n, ắ di?n tớch l� d?i nỳi ? Nhi?u sụng
- Lónh th? h?p ngang, nỳi an lan ra sỏt bi?n ? Sụng ng?n nh? v� d?c
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
Nhóm 2:
Sông ngòi Việt Nam chảy theo hướng nào ? Vì sao chảy theo hướng đó . Xác định các sông lớn chảy theo hướng trên ?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
* Sông ngòi Việt Nam ch?y theo hai hu?ng chớnh:
- Hu?ng TB- DN:S.D�,S.H?ng,S.Mó .
- Hu?ng vũng cung:S.Lụ,S.Gõm,S.C?u.. * Do: D?a hỡnh nu?c ta ch?y theo hai hu?ng chớnh TB - DN v� vũng cung
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
S. Đà
S.Hồng
S.Mã
S.Cả
S.Ba
S.Tiền
S.Hậu
S.Lô
S.Cầu
S.Gâm
S.Thương
S.Gâm
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Mùa lũ
Mùa cạn
- Mùa cạn: Mực nước thấp và nước sông chảy chậm
- Mùa lũ: nước sông lên cao và chảy mạnh. Chiếm 70 – 80% lượng nước cả năm
Nhóm 3:
Nêu chế độ nước của sông ngòi Việt Nam ? Vì sao có đặc điểm như vậy?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Bảng 33.1: Mùa lũ trên các lưu vực sông
Dựa vào bảng 33.1 và cho biết mùa lũ trên các lưu vực sông có trùng nhau không và giải thích tại sao có sự khác biệt đó?
Mùa lũ không trùng nhau vì chế độ mưa trên mỗi lưu vực khác nhau
Ngoài ra còn phụ thuộc vào địa chất,địa hình và lớp thảm thực vật...
Tháng
Nhân dân ta đã tiến hành những biện pháp nào để khai thác các nguồn lợi và hạn chế tác hại của lũ?
- Xây hồ chứa nước: Phát triển thuỷ lợi, thuỷ điện, thuỷ sản, du lịch…
- Chung sống với lũ tại đồng bằng sông Cửu Long:
+ Tận dụng nguồn nước để thau chua rửa mặn, nuôi trồng thuỷ sản, phát triển giao thông, du lịch.
+ Tận dụng nguồn phù sa để bón ruộng, mở rộng đồng bằng.
+ Tận dụng thuỷ sản tự nhiên,cải thiện đời sống, phát triển kinh tế.
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Hồ Thác Bà
Hồ Hoà Bình
Hồ Y-a-ly
Hồ Trị an
Hồ Dầu Tiếng
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Phù sa Sụng H?ng
Nhóm 4:
Đặc điểm phù sa sông ngòi Việt Nam?
Tại sao sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn ?
- Bình quân 1m3 nước sông có 223 g cát bùn và các chất hoà tan khác.
Hàng năm sông vận chuyển ra biển 200 triệu tấn phù sa
Do: Nước ta ¾ diện tích là đồi núi, lượng mưa lớn lại tập trung theo mùa
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Lượng phù sa lớn có tác động như thế nào tới thiên nhiên và đời sống dân cư đồng bằng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long?
Phù sa S. Hồng
Phù sa S. Cửu Long
Đất đai màu mỡ
Tạo nên phong tục tập quán
trong nông nghiệp .
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Mối quan hệ giữa sông ngòi với các nhân tố tự nhiên :
- Địa hình : quyết định độ dốc của lòng sông, hướng chảy và tốc độ dòng chảy.
- Khí hậu (lượng mưa và nhiệt độ) : quyết định lưu lượng nước, mùa nước, tính liên tục của dòng chảy (thường xuyên hay tạm thời)
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
2. Khai thác và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông
a) Giá trị của sông ngòi
TRÒ CHƠI ĐUỔI HÌNH BẮT CHỮ
Giá trị của sông ngòi
Thủy lợi, cung cấp nước sinh hoạt
Thủy điện
Nuôi trồng đánh bắt thủy sản
Giao thông
Du lịch
Khai thác vật liệu xây dựng
Thủy điện Hòa Bình
Thuỷ lợi
Khai thác, nuôi trồng thuỷ sản
Hãy cho biết sông ngòi có giá trị gì trong việc phát triển kinh tế ?
Giao thông
Bồi đắp phù sa
Giao thông, du lịch
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
2. Khai thác và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông
a) Giá trị của sông ngòi
- Cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp
PT thuỷ điện, bồi đắp phù sa.
- Nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản
- PT du lịch và GTVT thuỷ …
Quan sát tranh, em có nhận xét gì về nguồn nước sông ở nước ta?
Sông Thị Vải (Đồng Nai)
Sông Đáy (Hà Nội)
Sông Hậu (khu CN)
Sông Cà Ty (Đà Nẵng)
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
2. Khai thác và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông
a) Giá trị của sông ngòi
- Cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp
PT thuỷ điện, bồi đắp phù sa.
- Nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản
- PT du lịch và GTVT thuỷ …
b. Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm
NGUYÊN NHÂN
HậU QUả
NGUYÊN NHÂN
Chất th?i công nghi?p,chất thải sinh ho?t
Đánh bắt thuỷ sản bằng hoá chất,điện
Vật liệu chìm đắm cản trở dòng chảy tự nhiên…
- Chết ngạt các sinh vật
- Thiếu nước sạch cho sản xuất và sinh hoạt…
Chặt phá rừng đầu nguồn
HậU QUả
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
2. Khai thác và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông
a) Giá trị của sông ngòi
- Cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp
PT thuỷ điện, bồi đắp phù sa.
- Nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản
- PT du lịch và GTVT thuỷ …
b. Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm
- Nguyªn nh©n:chặt phá rừng đầu nguồn, chất thải công nghiệp và chất thải sinh hoạt, đánh bắt thuû s¶n b»ng ho¸ chÊt, ®iÖn, vËt liÖu bÞ ch×m ®¾m…
Để dòng sông không bị ô nhiễm chúng ta cần phảI làm gì?
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Tiết 37- Bài 33: ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
1. Đặc điểm chung
a) Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp cả nước
b) Sông ngòi nước ta chảy theo hai hướng chính là Tây Bắc -§ông Nam và vòng cung
c)Sông ngòi nước ta có hai mùa nước: mùa lũ và mùa cạn khác nhau rõ rệt
d) Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn
2. Khai thác và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông
a) Giá trị của sông ngòi
- Cung cấp nước cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp
PT thuỷ điện, bồi đắp phù sa.
- Nuôi trồng và đánh bắt thuỷ sản
- PT du lịch và GTVT thuỷ …
b. Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm
- Nguyªn nh©n:chặt phá rừng đầu nguồn, chất thải công nghiệp và chất thải sinh hoạt, đánh bắt thuû s¶n b»ng ho¸ chÊt, ®iÖn, vËt liÖu bÞ ch×m ®¾m…
- Biện pháp: Bảo vệ rừng đầu nguồn, xử lÝ chất thải, khai thác hợp li các nguồn lợi từ sông…
Có mạng lưới sông dày đặc, nhưng phần lớn là các sông
nhỏ, ngắn và dốc
Nước lớn quanh năm và thường gây ra lũ lụt
Hướng chảy chính là tây bắc-đông nam và hướng vòng cung
Có hàm lượng phù sa lớn
A
B
C
D
Nội dung nào sau đây không phải là đặc điểm của
sông ngòi nước ta :
Chọn ý
đúng nhất
Hãy nèi ý ë cột A với cột B để thấy rõ mối quan hệ giữa sông ngòi với địa hình, khí hậu.
1 - a,d
2 - c
3-a,b
d
CỦNG CỐ
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
S. Đà
S.Hồng
S.Mã
S.Cả
S.Ba
S.Tiền
S.Hậu
S.Lô
S.Cầu
S.Gâm
S.Gâm
S.Thương
Xác định cỏc sụng ch?y theo hu?ng TB - DN v� hu?ng vũng cung
CỦNG CỐ
H 33.1: Các hệ thống sông lớn ở VN
CỦNG CỐ
Sông ngòi có giá trị gì trong phát triển kinh tế?
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Phân tích được 4 đặc điểm chính của sông ngòi Việt Nam
- Bi?t du?c giâ tr? c?a s�ng ng�i d? b?o v? m�i tru?ng s�ng nu?c.
- Lăm băi t?p 3 sgk
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
m/s
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
m3/s
Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh.
ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM
Mạng lưới dày đặc, phân bố rộng khắp
Chảy theo 2 hướng: TB-ĐN và vòng cung
Có hai mùa nước: Lũ và cạn
Hàm lượng phù sa lớn

Lượng mưa lớn, nhiều đồi núi
Núi chạy hai hướng : TB-ĐN và vòng cung
Khí hậu có hai mùa: Mưa và khô
Mưa tập trung theo mùa, ¾ diện tích là đồ núi
NGUYÊN NHÂN
CỦNG CỐ