Bài 32. Công nghệ gen

Text
Text
SINH HỌC 9
Giáo viên bộ môn: Trịnh Thị Hoa
TRƯỜNG THCS HÀ TÂN
Năm học: 2010 - 2011
Tiết 33 bài 32
công nghệ gen
Giáo viên bộ môn: Trịnh Thị Hoa
10
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
- HS đọc, nghiên cứu thông tin mục I sgk trang 92
- HS quan sát hình 32 sgk trang 92
- Thảo luận nhóm bàn trả lời các câu hỏi sgk trang 93
? Người ta sử dụng kỹ thuật gen vào mục đích gì?
? Kỹ thuật gen gồm những khâu chủ yếu nào?
2
3
1
4
5
6
6
Tiết 33 - công nghệ gen
10
2
3
1
4
5
6
6
Hình 32: Sơ đồ chuyển gen vào tế bào vi khuẩn đường ruột (E. Coli)
1. Đoạn ADN tách từ tế bào cho; 2. Phân tử ADN làm thể truyền
3. ADN tái tổ hợp; 4.ADN tái tổ hợp trong tế bào vi khuẩn; 5.ADN dạng
vòng(NST)của tế bào vi khuẩn; 6. ADN tái tổ hợp của thế hệ tiếp theo.
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
Enzim cắt
ADN tái tổ hợp
Ba giai đoạn của kỹ thuật cấy gen :
Tách ADNnst
tb cho
Tách plasmit
Chuyển
ADNtth vào tb nhận
Enzim cắt
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
Tách ADN NST của “tế bào cho”
Đoạn ADN bị cắt ra
Gắn đoạn bị cắt vào plasmid nhờ
enzim nối
ADN tái tổ hợp
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận E.coli
Sơ đồ cấy gen bằng cách dùng plasmid
E.coli có khả năng nhân đôi nhanh  plasmit cũng được nhân lên rất nhanh  lượng lớn các chất tương ứng với các gen đã ghép vào plasmit.
Vì sao tế bào nhận được dùng phổ biến là vi khuẩn E.coli ?
Là những cấu trúc nằm trong tế bào chất của vi khuẩn

• Tùy loài vi khuẩn, mỗi tế bào chứa từ vài đến vài chục plasmid.
Plasmid chứa ADN dạng vòng, gồm 8000 ─ 200.000 cặp nucleotit .

● ADN-plasmid tự nhân đôi độc lập với ADN của NST
Plasmid:
Thể truyền là gì? Là Plasmid:
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
PHIẾU HỌC TẬP
• Là kĩ thuật chuyển một đoạn ADN từ tế bào cho sang tế bào nhận bằng cách dùng plasmit (hoặc thể thực khuẩn) làm thể truyền
Tách ADN NST của tế bào cho và tách plasmid ra khỏi tế bào vi khuẩn.
Cắt và nối đoạn ADN của tế bào cho và ADN plasmid ở những điểm xác định tạo nên ADN tái tổ hợp.
• Việc cắt nhờ enzim cắt (restrictaza)
• Việc nối nhờ enzim nối (ligaza)
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận và tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện.
(tự nhân đôi, sao mã, dịch mã tổng hợp protein)
Tách
Cắt và nối
Chuyển
10
? Kỹ thuật gen là gì ?
? Kỹ thuật gen gồm những khâu chủ yếu nào?
Kỹ thuật gen là: Tập hợp những PP tác động định hướng lên ADN cho phép chuyển gen từ 1 cá thể của một loài sang cá thể của loài khác
Kỹ thuật gen gồm 3 khâu:
Tách ADN từ TB cho và phân tử ADN plasmid ra khỏi vi khuẩn
Chuyển ADN tái tổ hợp vào TB nhận tạo đK cho gen đã ghép được biểu hiện.
Công nghệ gen là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng kỹ thuật gen.
? Công nghệ gen là gì?
Cắt và nối đoạn ADN của TB cho vào ADN plasmid tạo nên ADN tái tổ hợp.
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
10
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN.
- HS đọc. nghiên cứu thông tin mục II sgk trang 93
? Trong sản xuất và đời sống, công nghệ gen được ứng dụng trong những lĩnh vực chủ yếu nào.

1.Tạo những chủng vi khuẩn mới:
- có khả năng SX trên qui mô công nghiệp nhiều SP sinh học như: a.a, pro, VTM, hoocmôn, enzim, kháng sinh.
- Dùng plasmid để chuyển gen mã hóa insulin của người vào vi khuẩn E.coli → insulin chữa bệnh tiểu đường cho người
2. T¹o gièng c©y trång biÕn ®æi gen.
- Chuyển gen kháng thuốc diệt cỏ từ loài thuốc lá cảnh vào cây bông và cây đậu tương  Các cây này có khả năng kháng thuốc diệt cỏ.
3.T¹o ®éng vËt biÕn ®æi gen:
Chuyển gen sinh trưởng ở bò vào lợn, giúp cho hiệu quả tiêu hóa thức ăn cao hơn, hàm lượng mỡ ít hơn lợn bình thường.
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
10
III. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ SINH HỌC
- HS đọc. nghiên cứu thông tin mục III sgk trang 94
? Công nghệ sinh học là gì? gồm những lĩnh vực nào ?

Công nghệ sinh học là ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người
? Tại sao công nghệ sinh học là hướng ưu tiên đầu tư và phát triển trên thế giới và ở Việt Nam?
Công nghệ sinh học gồm các lĩnh vực: SGK
Tiết 33 - công nghệ gen
I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN.
10
III. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ SINH HỌC


? Tại sao công nghệ sinh học là hướng ưu tiên đầu tư và phát triển trên thế giới và ở Việt Nam?



+Công nghệ sinh học quyết định sự thành công của cuộc cách mạng sinh học
+Sản phẩm của một số sản phẩm công nghệ sinh học trên thị trường thế giới đạt giá trị cao.
Vai trò của công nghệ sinh hoc:
10
Tiết 33(bài 32) CÔNG NGHỆ GEN
III. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆSINH HỌC

+Kỹ thuật gen gồm 3 khâu:
- Tách ADN từ tế bào cho và phân tử ADN plasmid ra khỏi vi khuẩn làm thể truyền
- Cắt và nối đoạn ADN của tế bào cho vào ADN plasmid ở những điểm xác định tạo nên ADN tái tổ hợp.




I. KHÁI NIỆM KỸ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN.
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN.
+Kỹ thuật gen là: Tập hợp những phương pháp tác động định hướng lên ADN cho phép chuyển gen từ 1 cá thể của một loài sang cá thể của loài khác
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện.
+Công nghệ gen là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng kỹ thuật gen.
+Trong sản xuất công nghệ gen được ứng dụng trong việc tạo ra các sản phẩm sinh học, tạo ra các giống cây trồng và động vật biến đổi gen
+Công nghệ sinh học là ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người
CỦNG CỐ
1. Kỹ thuật di truyền là gì ? gồm những khâu cơ bản nào? Công nghệ gen là gì
2. Trong sản suất và đời sống, công nghệ gen được ứng dụng trong những lĩnh vực chủ yếu nào?
3. Công nghệ sinh học là gì? gồm những lĩnh vực nào? cho biết vai trò của công nghệ sinh học và từng lĩnh vực của nó trong sản xuất và đời sống?