Bài 32. Công nghệ gen
Chia sẻ bởi vũ thị nguyệt |
Ngày 04/05/2019 |
23
Chia sẻ tài liệu: Bài 32. Công nghệ gen thuộc Sinh học 9
Nội dung tài liệu:
SINH H?C 9
Giáo viên: Vũ Thị Nguyệt.
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
Tiết 33- Bài 32
CÔNG NGHỆ GEN
I. Khái niệm
kĩ thuật gen
và công nghệ
gen
II. Ứng dụng
công nghệ
gen
Nội dung
III. Khái niệm
Công nghệ
sinh học
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
Nghiên cứu thông tin mục I SGK Tr92:
Kỹ thuật gen là gì ?
Kĩ thuật gen (kĩ thuật di truyền) là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN mang một hoặc một cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận nhờ thể truyền
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
thể truyền
Thể truyền: là một phân tử ADN nhỏ có khả năng nhân đôi độc lập với hệ gen của tế bào hoặc có thể gắn vào hệ gen của tế bào .
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
Thể truyền hay dùng là plasmid - phân tử ADN vòng (gồm 8000-200000 cặp nu)nằm trong tế bào chất của tế bào vi khuẩn. Mỗi tế bào vi khuẩn có thể chứa từ vài đến vài chục plasmid.
6
Thể truyền
2
3
1
4
5
6
6
Hình 32: Sơ đồ chuyển gen vào tế bào vi khuẩn đường ruột (E. Coli)
1. Đoạn ADN tách từ tế bào cho; 2. Phân tử ADN làm thể truyền
3. ADN tái tổ hợp; 4.ADN tái tổ hợp trong tế bào VK; 5.ADN dạngvòng(NST)của TB VK; 6. ADN tái tổ hợp của thế hệ tiếp theo.
Kĩ thuật gen gồm những khâu nào?
Các khâu của kĩ thuật gen:
Khâu 1: Tách ADN NST của tế bào cho và tách ADN làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc vi rút
Khâu 2: Tạo ADN tái tổ hợp nhờ enzim.
Khâu 3: Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận.
Tế bào cho
Vi khuẩn
ADN
Plasmit
ADN tái tổ hợp
Khâu 1
Khâu 2
Khâu 3
• Kĩ thuật gen: là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN từ tế bào cho sang tế bào nhận nhờ thể truyền
Tách ADN NST của tế bào cho và tách phân tử ADN làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc virut
Cắt và nối để tạo ADN tái tổ hợp: đoạn ADN của tế bào cho và phân tử ADN làm thể truyền được cắt ở vị trí xác định bởi enzim cắt, và chúng được nối với nhau nhờ enzim nối
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận và tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện.
(tự nhân đôi, tổng hợp ARN, tổng hợp protein)
Công nghệ gen là gì?
Công nghệ gen: Là ngành kĩ thuật về quy trình ứng dụng kĩ thuật gen
1.Tạo ra các chủng vi sinh vật mới .
2. Tạo giống cây trồng biến đổi gen
3. Tạo động vật biến đổi gen
Kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu sau:
Kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu nào?
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32.CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
→ Tạo ra các chủng sinh vật mới có khả năng sản xuất nhiều loại sản phẩm sinh học cần thiết (axit amin, prôtêin, enzim…) với số lượng lớn và giá thành rẻ.
Ví dụ: Dùng E .coli và nấm men được cấy gen mã hóa sản xuất kháng sinh và hoocmôn
+ vi khuẩn Ecoli mang gen tổng hợp H.insulin
+ vi khuẩn Ecoli mang gen tổng hợp chất kháng sinh pêlixilin
+ virut chuyển gen tiêu diệt các tế bào ung thư
+ …
1.Tạo ra các chủng vi sinh vật mới .
Vi khuẩn E.Coli mang gen mã hóa Insulin.
2.Tạo giống cây trồng biến đổi gen
→ Bằng kĩ thuật di truyền người ta đã chuyển các gen quý như:năng suất và hàm lượng dinh dưỡng cao,kháng sâu bệnh,kháng thuốc diệt cỏ dại…vào cây trồng
Ví dụ:
+ Giống lúa giàu vitamin A,giống lúa có hàm lượng sắt cao…
+ Giống đu đủ có khả năng kháng virus CMV…
+ Giống đậu tương có hàm lượng dinh dưỡng cao…
+…
Giống lúa được chuyển gen tổng hợp ?-carotene (giống lúa vàng). Sau quá tri`nh tiêu hoá, ?-carotene được chuyển hoá thành vitamin A.
Khoảng 120 triệu trẻ em trên thế giới bị các rối loạn do thiếu vitamin A. Giống lúa vàng mang lại niềm hy vọng trong việc bảo vệ khoảng 1 đến 2 triệu bệnh nhân bị các rối loạn do thiếu vitamin A.
Gạo bình thường
Gạo hạt vàng
Cây ngô chuyển gen
- Kháng bệnh
+ Kháng sâu bệnh (Bt)
+ Kháng mọt sau thu hoạch (CMx, serpin)
- Chín sớm
Rút ngắn thời gian trồng trọt
- Kháng thuốc diệt cỏ...
Cây đu đủ (Carica papaya L.) được chuyển gen kháng bệnh virus (A) và cây đối chứng(B)
A
B
Bông chuyển gen kháng sâu bệnh (phải) và bông không chuyển gen mẫn cảm với sâu bệnh (trái)
Cây cà chua chuyển gen :
- Gen kéo dài thời gian chín.
→ Làm chậm quá trình chín nhũn của quả
→ Tăng cường chất lượng quả và kéo dài thời gian bảo quản sau thu hoạch.
- Gen kháng bệnh virut CMV
→ Góp phần giảm thuốc trừ sâu sử dụng trong quá trình trồng trọt.
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
→ Tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, sản xuất Prôtêin có giá trị cao…
- Trên thế giới :
+ Đã chuyển gen sinh trưởng ở bò vào lợn giúp hiệu quả tiêu thụ thức ăn cao hơn.
+ Đã chuyển gen xác định mùi sữa ở người vào tế bào phôi bò cái,làm cho sữa bò có mùi sữa người và dễ tiêu hoá
+ Đã chuyển gen tổng hợp hoocmon sinh trưởng và gen chịu lạnh từ cá bắc cực vào cá hồi và cá chép
- Ở việt Nam : chuyển gen tổng hợp hoocmôn sinh trưởng ở người vào cá trạch.
Một số thành tựu ứng dụng công nghệ gen ở Động vật
Chuột nhắt mang gen hoocmon tăng trưởng của chuột cống to(phải) hơn khoảng 2 lần so với chuột bình thường(trái)
Cá hồi mang gen hoocmon tăng trưởng(phải) to hơn so với cá hồi bình thường (trái)
động vật biến đổi gen
HEO MANG GEN NGƯỜI
KHỈ PHÁT SÁNG
III. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ SINH HỌC (CNSH)
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
Công nghệ sinh học: Là nghành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người
Các lĩnh
vực trong
CNSH
Công nghệ lên men
Công nghệ tế bào…
Công nghệ chuyển nhân và phôi
Công nghệ sinh học xử lí môi trường
Công nghệ gen
Công nghệ enzim/prôtêin
Công nghệ sinh học-y dược
Công nghệ sinh học là gì ?
Vai trò của công nghệ lên men:
* Công nghệ lên men để sản xuất các chế phẩm vi sinh dùng trong chăn nuôi,trồng trọt và bảo quản thực phẩm
* Ví dụ :
+Thức ăn chăn nuôi
+ Phân bón vi sinh
+ Các thực phẩm lên men (sản xuất trên qui mô công nghiệp): sữa chua,dưa muối,cà muối…
Vai trò của công nghệ tế bào
Tạo ra các giống cây trồng mới ,bảo tồn nguồn gen thực vật quý,nhân bản vô tính ở động vật…
Ví dụ :
+ Hoa phong lan,khoai tây,mía,lúa,cà chua…
+ Cừu(cừu Đôly -1997),
Bê nhân bản vô tính -2001,
Cá trạch nhân bản vô tính (ở Việt nam)…
Cà chua Green Zebra Seedling
có hương vị ngọt như quả táo
Cừu Đôly
Thành tựu của công nghệ chuyển nhân và phôi:
Cấy phôi bò từ bò mẹ cao sản sang những con bò cái khác(nhờ những con bò này mang thai giúp)=>từ 1 con bò mẹ có thể cho 10 đến 500 con/năm.
Giúp tăng nhanh số lượng đàn bò
Chúc Thầy Cô và các em sức khỏe!
Giáo viên: Vũ Thị Nguyệt.
TRƯỜNG THCS HƯƠNG SƠN
Tiết 33- Bài 32
CÔNG NGHỆ GEN
I. Khái niệm
kĩ thuật gen
và công nghệ
gen
II. Ứng dụng
công nghệ
gen
Nội dung
III. Khái niệm
Công nghệ
sinh học
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
Nghiên cứu thông tin mục I SGK Tr92:
Kỹ thuật gen là gì ?
Kĩ thuật gen (kĩ thuật di truyền) là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN mang một hoặc một cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận nhờ thể truyền
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
thể truyền
Thể truyền: là một phân tử ADN nhỏ có khả năng nhân đôi độc lập với hệ gen của tế bào hoặc có thể gắn vào hệ gen của tế bào .
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
Thể truyền hay dùng là plasmid - phân tử ADN vòng (gồm 8000-200000 cặp nu)nằm trong tế bào chất của tế bào vi khuẩn. Mỗi tế bào vi khuẩn có thể chứa từ vài đến vài chục plasmid.
6
Thể truyền
2
3
1
4
5
6
6
Hình 32: Sơ đồ chuyển gen vào tế bào vi khuẩn đường ruột (E. Coli)
1. Đoạn ADN tách từ tế bào cho; 2. Phân tử ADN làm thể truyền
3. ADN tái tổ hợp; 4.ADN tái tổ hợp trong tế bào VK; 5.ADN dạngvòng(NST)của TB VK; 6. ADN tái tổ hợp của thế hệ tiếp theo.
Kĩ thuật gen gồm những khâu nào?
Các khâu của kĩ thuật gen:
Khâu 1: Tách ADN NST của tế bào cho và tách ADN làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc vi rút
Khâu 2: Tạo ADN tái tổ hợp nhờ enzim.
Khâu 3: Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận.
Tế bào cho
Vi khuẩn
ADN
Plasmit
ADN tái tổ hợp
Khâu 1
Khâu 2
Khâu 3
• Kĩ thuật gen: là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN từ tế bào cho sang tế bào nhận nhờ thể truyền
Tách ADN NST của tế bào cho và tách phân tử ADN làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc virut
Cắt và nối để tạo ADN tái tổ hợp: đoạn ADN của tế bào cho và phân tử ADN làm thể truyền được cắt ở vị trí xác định bởi enzim cắt, và chúng được nối với nhau nhờ enzim nối
Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận và tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện.
(tự nhân đôi, tổng hợp ARN, tổng hợp protein)
Công nghệ gen là gì?
Công nghệ gen: Là ngành kĩ thuật về quy trình ứng dụng kĩ thuật gen
1.Tạo ra các chủng vi sinh vật mới .
2. Tạo giống cây trồng biến đổi gen
3. Tạo động vật biến đổi gen
Kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu sau:
Kĩ thuật gen được ứng dụng trong các lĩnh vực chủ yếu nào?
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32.CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
→ Tạo ra các chủng sinh vật mới có khả năng sản xuất nhiều loại sản phẩm sinh học cần thiết (axit amin, prôtêin, enzim…) với số lượng lớn và giá thành rẻ.
Ví dụ: Dùng E .coli và nấm men được cấy gen mã hóa sản xuất kháng sinh và hoocmôn
+ vi khuẩn Ecoli mang gen tổng hợp H.insulin
+ vi khuẩn Ecoli mang gen tổng hợp chất kháng sinh pêlixilin
+ virut chuyển gen tiêu diệt các tế bào ung thư
+ …
1.Tạo ra các chủng vi sinh vật mới .
Vi khuẩn E.Coli mang gen mã hóa Insulin.
2.Tạo giống cây trồng biến đổi gen
→ Bằng kĩ thuật di truyền người ta đã chuyển các gen quý như:năng suất và hàm lượng dinh dưỡng cao,kháng sâu bệnh,kháng thuốc diệt cỏ dại…vào cây trồng
Ví dụ:
+ Giống lúa giàu vitamin A,giống lúa có hàm lượng sắt cao…
+ Giống đu đủ có khả năng kháng virus CMV…
+ Giống đậu tương có hàm lượng dinh dưỡng cao…
+…
Giống lúa được chuyển gen tổng hợp ?-carotene (giống lúa vàng). Sau quá tri`nh tiêu hoá, ?-carotene được chuyển hoá thành vitamin A.
Khoảng 120 triệu trẻ em trên thế giới bị các rối loạn do thiếu vitamin A. Giống lúa vàng mang lại niềm hy vọng trong việc bảo vệ khoảng 1 đến 2 triệu bệnh nhân bị các rối loạn do thiếu vitamin A.
Gạo bình thường
Gạo hạt vàng
Cây ngô chuyển gen
- Kháng bệnh
+ Kháng sâu bệnh (Bt)
+ Kháng mọt sau thu hoạch (CMx, serpin)
- Chín sớm
Rút ngắn thời gian trồng trọt
- Kháng thuốc diệt cỏ...
Cây đu đủ (Carica papaya L.) được chuyển gen kháng bệnh virus (A) và cây đối chứng(B)
A
B
Bông chuyển gen kháng sâu bệnh (phải) và bông không chuyển gen mẫn cảm với sâu bệnh (trái)
Cây cà chua chuyển gen :
- Gen kéo dài thời gian chín.
→ Làm chậm quá trình chín nhũn của quả
→ Tăng cường chất lượng quả và kéo dài thời gian bảo quản sau thu hoạch.
- Gen kháng bệnh virut CMV
→ Góp phần giảm thuốc trừ sâu sử dụng trong quá trình trồng trọt.
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
→ Tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, sản xuất Prôtêin có giá trị cao…
- Trên thế giới :
+ Đã chuyển gen sinh trưởng ở bò vào lợn giúp hiệu quả tiêu thụ thức ăn cao hơn.
+ Đã chuyển gen xác định mùi sữa ở người vào tế bào phôi bò cái,làm cho sữa bò có mùi sữa người và dễ tiêu hoá
+ Đã chuyển gen tổng hợp hoocmon sinh trưởng và gen chịu lạnh từ cá bắc cực vào cá hồi và cá chép
- Ở việt Nam : chuyển gen tổng hợp hoocmôn sinh trưởng ở người vào cá trạch.
Một số thành tựu ứng dụng công nghệ gen ở Động vật
Chuột nhắt mang gen hoocmon tăng trưởng của chuột cống to(phải) hơn khoảng 2 lần so với chuột bình thường(trái)
Cá hồi mang gen hoocmon tăng trưởng(phải) to hơn so với cá hồi bình thường (trái)
động vật biến đổi gen
HEO MANG GEN NGƯỜI
KHỈ PHÁT SÁNG
III. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ SINH HỌC (CNSH)
II. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
I. KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
TIẾT 33- BÀI 32. CÔNG NGHỆ GEN
Công nghệ sinh học: Là nghành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người
Các lĩnh
vực trong
CNSH
Công nghệ lên men
Công nghệ tế bào…
Công nghệ chuyển nhân và phôi
Công nghệ sinh học xử lí môi trường
Công nghệ gen
Công nghệ enzim/prôtêin
Công nghệ sinh học-y dược
Công nghệ sinh học là gì ?
Vai trò của công nghệ lên men:
* Công nghệ lên men để sản xuất các chế phẩm vi sinh dùng trong chăn nuôi,trồng trọt và bảo quản thực phẩm
* Ví dụ :
+Thức ăn chăn nuôi
+ Phân bón vi sinh
+ Các thực phẩm lên men (sản xuất trên qui mô công nghiệp): sữa chua,dưa muối,cà muối…
Vai trò của công nghệ tế bào
Tạo ra các giống cây trồng mới ,bảo tồn nguồn gen thực vật quý,nhân bản vô tính ở động vật…
Ví dụ :
+ Hoa phong lan,khoai tây,mía,lúa,cà chua…
+ Cừu(cừu Đôly -1997),
Bê nhân bản vô tính -2001,
Cá trạch nhân bản vô tính (ở Việt nam)…
Cà chua Green Zebra Seedling
có hương vị ngọt như quả táo
Cừu Đôly
Thành tựu của công nghệ chuyển nhân và phôi:
Cấy phôi bò từ bò mẹ cao sản sang những con bò cái khác(nhờ những con bò này mang thai giúp)=>từ 1 con bò mẹ có thể cho 10 đến 500 con/năm.
Giúp tăng nhanh số lượng đàn bò
Chúc Thầy Cô và các em sức khỏe!
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: vũ thị nguyệt
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)