Bài 31. Ôn tập phần Tập làm văn

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC
THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH
VỀ DỰ GiỜ THAO GIẢNG
Ngữ Văn: Tiết 127: ÔN TẬP TẬP LÀM VĂN
* Đặc điểm của văn bản biểu cảm:
Nhằm biểu đạt tư tưởng, tình cảm, thái độ và đánh giá của người viết đối với đối tượng được biểu cảm.
I. VĂN BIỂU CẢM.
Lưu ý: + Có thể chọn một hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ, tượng trưng nào đó để gửi gắm tình cảm, tư tưởng (Biểu cảm gián tiếp).
+ Biểu đạt bằng cách thổ lộ trực tiếp những nỗi niềm, cảm xúc trong lòng. (Biểu cảm trực tiếp)
Hãy chỉ ra yếu tố tự sự và miêu tả trong đoạn văn và cảm nghĩ của tác giả. Nếu không có yếu tố tự sự và miêu tả thì yếu tố biểu cảm có thể được bộc lộ được hay không ?
Những ngón chân của bố khum khum, lúc nào cũng như bám vào đất để khỏi trơn ngã. Người ta nói “Đấy là bàn chân vất vả”. Gan bàn chân bao giờ cũng xám xịt và lỗ rỗ, bao giờ cũng khuyết một miếng, không đầy đặn như gan bàn chân người khác. Mu bàn chân mốc trắng, bong da từng bãi, lại có nốt lấm tấm. Đêm nào bố cũng ngâm nước nóng hoà muối, gãi lấy gãi để rồi xỏ vào đôi guốc mộc. Khi ngủ bố rên, rên vì đau mình, nhưng cũng rên vì nhức chân. Rượu tê thấp không tài nào xoa bóp khỏi.
Bố đi chân đất. Bố đi ngang dọc đông tây đâu đâu con không hiểu. Con chỉ thấy ngày nào bố cũng ngâm chân xuống nước, xuống bùn để câu quăng. Bố tất bật đi từ sương còn đẫm ngọn cây ngọn cỏ. Khi bố về cũng là lúc cây cỏ đẫm sương đêm. Cái thúng câu bao lần chà đi xát lại bằng sắn thuyền. Bố ơi ! Bố chữa làm sao được lành lặn đôi bàn chân ấy: đôi bàn chân dầm sương dãi nắng đã thành bệnh
(Duy Khán, “Tuổi thơ im lặng”)
Tập trung vào việc thể hiện tình cảm của con người. (Đó là tình cảm chân thật, nảy sinh từ hiện thực cuộc sống)
Tạo nên sự đồng cảm (Giữa con người với con người) với suy nghĩ, đánh giá thông qua việc miêu tả đối tượng.
Dùng miêu tả,tự sự để thể hiện cảm xúc. (Đối tượng miêu tả, tự sự được dùng làm phương tiện biểu cảm)
* Lưu ý: Tự sự và miêu tả ở đây nhằm khêu gợi cảm xúc, do cảm xúc chi phối chứ không nhằm mục đích kể chuyện, miêu tả đầy đủ sự việc, phong cảnh.
Kiến thức cơ bản cần nhớ
Bố cục của bài văn biểu cảm
- Giới thiệu tác giả, tác phẩn. - Nêu cảm xúc, tâm trạng và đánh giá khái quát
- Khai triển cụ thể từng cảm xúc, tâm trạng và đánh giá khái quát. - Nhận xét, đánh giá cụ thể hay tổng thể
Ấn tượng sâu đậm nhất còn đọng lại trong lòng người viết
Bài tập: Đọc 2 đoạn văn dưới đây, cho biết đoạn nào là đoạn biểu cảm về tác phẩm thơ. Căn cứ vào những đặc điểm nào mà em có thể nhận biết?
Đoạn 1: … Còn câu thơ thứ hai thì ánh trăng lại chiếu xuống khắp nơi, lồng vào những cây cổ thụ để rồi lại tạo nên hàng nghìn bông hoa được thêu dệt bởi cái bóng của cây cổ thụ. Tuy câu thơ chỉ có hai màu sáng và tối, đen và trắng, nhưng không vì thế mà làm giảm đi cái vẻ đẹp quấn quýt của ánh trăng và mọi vật phía dưới.

Đoạn 2: … Cảnh rừng Việt Bắc âm u vắng lặng nay qua lời thơ của Bác đã trở nên có hồn, có vẻ. Câu thơ tâm đắc của em là câu thứ hai: " Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa``.
Cả cánh rừng Việt Bắc như in bóng vào nhau, câu thơ làm em suy nghĩ: Liệu đó có phải là một khung cảnh thần tiên? Bóng lá, bóng hoa được ánh trăng sáng bạc rọi xuống đẹp mê hồn! Ước gì em cũng được ngắm trăng lúc đó với Bác!
CẢM ƠN THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH!