Bài 31. Công nghệ tế bào

10
Trường trung học cơ sở sen thuỷ.
Người thực hiện: HTD
kính chào thầy giáo và các em học sinh
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
Qua bài học này các em cần nắm được:
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
II. ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
2. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng.
3. Nhân bản vô tính ở động vật.
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
Em hiểu thế nào là công nghệ tế bào ?
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
Để nhận được mô non, cơ quan, hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc, người ta phải thực hiện những công việc gì?
- Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen như dạng gốc?
Cơ thể mới sinh ra từ 1 tế bào dạng gốc có bộ gen trong nhân tế bào và được sao chép lại
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II/ ứng dụng công nghệ tế bào
Hãy cho biết những thành tựu công nghệ tế bào trong sản xuất?
Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng
ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống
cây trồng.
- Nhân bản vô tính ở động vật
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng

Quan sát hình 31, nghiên cứu thông tin mục 1/II/SGK/ 89, 90. Hãy thảo luận nhóm 2 câu hỏi sau: (5 phút)
Quy trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng?
Cây con được tạo thành từ mô sẹo
Câyđược tạo thành từ nuôi cấy mô được trồng trên đồng ruộng
Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
Cây con được tạo thành từ mô sẹo
Cây tạo thành từ nuôi cấy mô được trồng trên đồng ruộng
Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh
Quy trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
a. Quy trình:
- Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh.
- Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
Phương pháp này có ý nghĩa gì?
b. ýnghĩa:
- Nhân nhanh số lượng cây trồng trong một thời gian ngắn.
- Giúp bảo tồn một số nguồn gen quý ở thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
Em hãy nêu một số thành tựu ở Việt Nam ?
Nhân giống vô tính cây gỗ nghiến,và cây chuối
Nhân giống vô tính khoai tây
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
a. Quy trình:
- Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh.
- Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
b. ýnghĩa:
- Nhân nhanh số lượng cây trồng trong một thời gian ngắn.
- Giúp bảo tồn một số nguồn gen quý ở thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
2. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng.
Mục đích của việc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nu«i cÊy tÕ bµo vµ m« trong chän gièng c©y trång lµ gì?
Tiết 35: Công Nghệ Tế Bào
Chương iv: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
a. Quy trình:
- Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh.
- Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
b. ýnghĩa:
- Nhân nhanh số lượng cây trồng trong một thời gian ngắn.
- Giúp bảo tồn một số nguồn gen quý ở thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
2. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng.
- Phát hiện, chọn lọc dòng tế bào xôma biến dị.
Nêu phương pháp cụ thể tạo ra giống lúa DR2 ?
- Chọn dòng tế bào xôma chịu nóng và khô từ các tế bào phôi của giống lúa CR 203.
- Dùng phương pháp nuôi cấy tế bào để tạo ra giống lúa mới DR2 có năng suất và độ thuần chủng cao, chịu nóng và khô hạn tốt.
Tiết 35: Công Nghệ Tế Bào
Chương iv: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
a. Quy trình:
- Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh.
- Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
b. ýnghĩa:
- Nhân nhanh số lượng cây trồng trong một thời gian ngắn.
- Giúp bảo tồn một số nguồn gen quý ở thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
2. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng.
- Phát hiện, chọn lọc dòng tế bào xôma biến dị.
3. Nhân bản vô tính ở động vật.
Nêu những ưu điểm và triển vọng của phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm?
Hoạt động nhóm( 2bàn) 4 phút.
Tăng nhanh số lương cá thể nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất.
- Giúp cho việc bảo tồn một số nguồn gen thực vật quý hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng.
Có thể nhân nhanh nguồn gen quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng.

- Đối với động vật: Tạo các cơ quan nội tạng từ các tế bào động vật đã được chuyển gen người đã mở ra khả năng chủ động cung cấp các cơ quan thay thế cho các bệnh nhân bị hỏng các cơ quan tương ứng.
Nêu những ưu điểm và triển vọng của phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm?
Hoạt động nhóm( 2bàn) 4 phút.
Tiết 36: Công Nghệ Tế Bào
Chương vI: ứng dụng di truyền học
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
+ Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật về quy trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra các cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Khái niệm
2. Những công đoạn chính của CN tế bào
- Tách TB hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng nhân tạo thích hợp để tạo mô seo.
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
II ứng dụng công nghệ tế bào:
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng.
a. Quy trình:
- Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi trường dinh dưỡng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh.
- Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vườn ươm có mái che trước khi trồng ngoài đồng ruộng
b. ýnghĩa:
- Nhân nhanh số lượng cây trồng trong một thời gian ngắn.
- Giúp bảo tồn một số nguồn gen quý ở thực vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
2. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng.
- Phát hiện, chọn lọc dòng tế bào xôma biến dị.
3. Nhân bản vô tính ở động vật.
- Tăng nhanh số lương cá thể, bảo tồn một số nguồn gen thực vật quý hiếm.
-Tạo các cơ quan nội tạng từ các tế bào động vật đã được chuyển gen người đã mở ra khả năng chủ động cung cấp các cơ quan thay thế cho các bệnh nhân bị hỏng các cơ quan tương ứng

Thế giới
Nêu một số thành tựu của thế giới và ở Việt Nam về nhân bản vô tính ở Động vật ?
Cá chạch
? Vi?t Nam nhân bản thành công trên cá trạch
Khỉ
Chó
Qui trình nhân bản vô tính ở cừu Đôli
Một số thành tựu ứng dụng của công nghệ tế bào
Nhân giống vô tính chuối và sõm ng?c linh bằng phương pháp nuôi cấy mô
Nhân bản vô tính cừu và chó
+ Sâm ngọc linh
Bài tập về nhà
Đọc mục "em có biết"
Học và trả lời các câu hỏi cuối bài
Hoàn thành bài tập ghi nhớ trong vở bài tập
Sưu tầm những tư liệu ,tranh ảnh về ứng dụng của công nghệ tế bào
Đọc trước bài 32