Bài 31. Công nghệ tế bào

Giáo viên: NGUYỄNTHỊ BÍCH TUYỀN
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QÚY THẦY, CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO THỊ XÃ NGÃ BẢY
TRƯỜNG THCS HIỆP LỢI
Chương VI. ỨNG DỤNG DI TRUYỀN HỌC
TIẾT 32. Bài 31: CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Nhõn gi?ng vụ tớnh ? C� chua, phong lan b?ng PP nuụi c?y mụ
Nhân bản vô tính ở Cừu và Chó
MỘT SỐ THÀNH TỰU ỨNG DỤNG CỦA CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
I. Khái niệm công nghệ tế bào.
Hoạt động cá nhân (5 phút)
Nghiên cứu thông tin và hoàn thành nội dung lệnh I/SGK/89.
+ Công nghệ tế bào là gì ?
+ Để nhận được mô non, cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc, người ta phải thực hiện những công việc gì ?
+ Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen như dạng gốc ?
Công nghệ tế bào là gì ?
+ C«ng nghÖ tÕ bµo lµ ngµnh kÜ thuËt vÒ qui trình øng dông ph­¬ng ph¸p nu«i cÊy tÕ bµo hoÆc m« ®Ó t¹o ra c¬ quan hoÆc c¬ thÓ hoµn chØnh.
Để nhận được mô non, cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc người ta phải thực hiện những công việc gì ?
+ Các công đoạn:
- Tách tế bào (mô) từ cơ thể rồi mang nuôi cấy để tạo mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen như dạng gốc ?
Vì cơ quan hoặc cơ thể mới đó được sinh ra từ 1 tế bào dạng gốc ban đầu.
II. Ứng dụng công nghệ tế bào
CNTB đã được ứng dụng thành công trên các lĩnh vực nào ?
1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (Vi nhân giống) ở cây trồng.
+ Nhúm 1,2: Quan sỏt H 31. ? V? so d? v? quy trỡnh nhõn gi?ng vụ tớnh trong ?ng nghi?m ? cõy Mớa (Th?c v?t) theo m?u sau.
Hoạt động nhóm (5 phút)
+ Nhóm 3,4: Nghiên cứu thông tin mục 1/II.sgk.
-> Nêu ưu điểm và triển vọng của PP nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng? Lấy ví dụ ?








1
3
2
6
5
4
- Sơ đồ
TB ban đầu
Mô sẹo
Cây con
Cây con hoàn chỉnh
Cây con trong nhà lưới
Cây con trên đồng ruộng
mtdd
H.Sinh trưởng
QUY TRÌNH NHÂN GIÔNG TRONG ỐNG NGHIÊM Ở CÂY TRỒNG
Cây con được tạo thành từ mô sẹo
Cây được trồng trên đồng ruộng
Ưu điểm và triển vọng của PP nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng?
+ Tăng nhanh số lượng cây giống
+ Bảo tồn được nguồn gen TV quý
Sâm ngọc linh
Trao đổi theo nhóm(Theo b�n)
Nhóm 1-4: Nghiên cứu thông tin mục 2/II/sgk tr90 hoàn thành nội dung sau :
1. Ngu?i ta dó ỏp d?ng PP nuụi c?y t? b�o v� mụ d? t?o gi?ng m?i b?ng cỏch n�o ?(B�n 1,2)
2. Nêu PP cụ thể để tạo giống lúa DR2 ?(B�n 3,4)
Nhóm 5-8: Nghiên cứu thông tin mục 3 /II/sgk tr90- 91 cho biết:

3.Một số thành tựu của thế giới và ở Việt Nam về nhân bản vô tính ở Động vật ? (B�n 5,6)
4. Nhân bản vô tính th�nh cụng ở động vật có ý nghĩa gì ? (B�n 7,8)
3. Nhân bản vô tính ở Động vật.
2. Ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chon giống cây trồng.
1. Người ta đã áp dụng PP nuôi cấy tế bào và mô để tạo giống mới bằng cách nào ?
Phát hiện, chọn lọc dòng tế bào xô ma biến dị
2. Nêu PP cụ thể để tạo giống lúa DR2 ?
Chọn dòng TB chịu nóng và khô từ giống CR203  Đem nuôi cấy tế bào  Tạo ra giống DR2(năng xuất, độ thuần chủng cao, chịu được khô và nóng)
Lúa DR2 tại KonTum
(Dự án cung cấp giống để triển khai 30.000 ha lúa chịu hạn).
3. Một số thành tựu của thế giới và ở Việt Nam về nhân bản vô tính ở dộng vật ?
+ Thế giới: Nhân bản thành công trên cừu Dolly, chó, ngựa.....
+ Việt Nam: Nhân bản thành công trên Cá trạch
Nhân bản vô tính cừu Dolly
Cho nhân TB tuyến vú
Cho TBC của trứng
Chuyển nhân TB tuyến vú vào TBC của trứng
Nuôi cây trong ống nghiệm
Phôi sớm
Cừu 1
Cừu 2
Cừu 3
Cấy phôi vào tử cung
Cừu con ra đời (Dolly)

4. Nh©n b¶n v« tÝnh thành công ë ®éng vËt cã ý nghÜa gì ?
Ý nghĩa:
- Nhân nhanh nguồn gen ĐV quý có nguy cơ tuyệt chủng
- Tạo cơ quan nội tạng của ĐV đã được chuyển gen người --> Thay thế cho người bệnh.
Bài tập 1 : Hãy lựa chọn dỏp ỏn đúng:
C. Là công nghệ chuyên nghiên cứu và xử lí các quá trình xảy ra trong tế bào
D. Cả A , B và C
B. Là ngành kĩ thuật về qui trình ứng dụng phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
A. Là công nghệ chuyển gen từ tế bào này sang TB khác
1. Công nghệ tế bào l� :
Bài tập 2 : Tỡm cỏc t?, c?m t? di?n v�o ch? ch?m(..) trong cõu sau:
Để tạo ra cơ quan (cơ thể) hoàn chỉnh, người ta tách……………..nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng để tạo ………………..Sau đó dùng hooc môn sinh trưởng kích thích mô sẹo …………………thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
TB (mô)
Mô sẹo
Phân hóa
D. Cả A, B ,C
B�i t?p 3: Cụng ngh? t? b�o du?c ?ng d?ng th�nh cụng trờn nh?ng linh v?c n�o ?
A. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (vi nhân giống) ở cây trồng
B. ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng
C. Nhân bản vô tính ở động vật