Bài 31. Công nghệ tế bào

KIỂM TRA BÀI CŨ
CHƯƠNG VI :
ỨNG DỤNG DI TRUYỀN HỌC
Một số ứng dụng trong lĩnh vực của CNTB
I/ Khái niệm về công nghệ tế bào
+ Công nghệ tế bào là ngành kĩ thuật về qui trỡnh
ứng dụng phuong pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô
để tạo ra cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
+ Các công đoạn
- Tách tế bào hoặc mô từ cơ thể rồi mang nuôi cấy để tạo mô sẹo
- Dùng hooc môn sinh tru?ng kích thích mô sẹo phân hoá thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh
Cơ thể mới sinh ra từ 1 tế bào dạng gốc có bộ gen trong nhân tế bào và du?c sao chép lại
Công nghệ tế bào là gì
Để nhận du?c mô non, cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh hoàn toàn giống với cơ thể gốc, ngu?i ta phải thực hiện những công việc gì?
Tại sao cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh lại có kiểu gen nhu dạng gốc?
Mục đích và cơ sở di truyền học của ngành công nghệ tế bào là gỡ?
+ Mục đích: Tạo ra những mô,cơ quan hay cơ thể hoàn chỉnh với đầy đủ các tính trạng của cơ thể gốc.
+ Cơ sở di truyền học: Cơ thể con du?c tạo thành qua quá trỡnh nguyên phân có bộ NST 2n sao chép nguyên vẹn từ bộ NST 2n của cơ thể gốc.

Quan sát hình 31, nghiên cứu thông tin mục 1/II/SGK/ 89, 90 trình bày:
II/ ứng dụng công nghệ tế bào
1 /Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (vi nhân giống) ở cây trồng
Hãy cho biết thành tựu công nghệ tế bào trong sản xuất?
Nhân giống vô tính ở cây trồng
- Nuôi cấy tb và mô trong chọn giống cây trồng
- Nhân bản vô tính ở động vật
Nêu qui tr×nh nh©n gièng v« tÝnh trong èng nghiÖm ë c©y trång?
Cây con được tạo thành từ mô sẹo
Câyđược tạo thành từ nuôi cấy mô được trồng trên đồng ruộng
Cây non chuyển sang trồng trong bầu đất ở vu?n uom có mái che tru?c khi trồng ngoài đồng ruộng
Cây con du?c tạo thành từ mô sẹo
Cây tạo thành từ nuôi cấy mô được trồng trên đồng ruộng
Tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh tru?ng hoặc từ các tế bào lá non) nuôi cấy ở môi tru?ng dinh du?ng đặc trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo
Dùng hooc môn sinh tru?ng phù hợp kích thích mô sẹo phân hoá thành các cây con hoàn chỉnh
Qui trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng
Hãy cho biết thành tựu của phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm?
Nhân giống vô tính cây gỗ nghiến,và cây chuối
Nhân giống vô tính khoai tây
+ Là phuong pháp có hiệu quả để tăng nhanh s? lu?ng cá thể đáp yêu cầu của sản xuất
+ Bảo tồn gen các loài thực vật quí hiếm có nguy cơ tuyệt chủng
+ Sâm ngọc linh
Nêu ưu điểm và triển vọng của phương pháp nhân giống vô tính trong ống nghiệm?
II/ ứng dụng công nghệ tế bào
1 /Nhân giống vô tính trong ống nghiệm (vi nhân giống) ở cây trồng
* Quy trình: SGK
* Ưu điểm
- Tăng nhanh số lượng cây giống
- Rút ngắn thời gian tạo cây con
- Bảo tồn một số nguồn gen thực vật quý hiếm
* Thành tựu: nhân giống vô tính ở khoai tây, mía, phong lan…

2 / ứng dụng nuôi cấy tế bào và mô trong chọn giống cây trồng
Chọn dòng tế bào chịu nóng khô từ các tế bào
phôi giống lúa CR203 rồi nuôi cấy tế bào tạo
giống lúa DR2 năng suất và độ thuần chủng cao,
chịu nóng và khô hạn tốt
Mục đích của việc ¸p dông phương ph¸p nu«i cÊy tÕ bµo vµ m« trong chän gièng c©y trång là gì ?
Nêu phuong pháp cụ thể tạo ra giống lúa DR2 ?
Phát hiện, ch?n lọc dòng tế bào xôma biến dị
Nhân bản vô tính ở động vật có ý nghĩa gì trong thực tế ?
3. Nhân bản vô tính ở động vật
* Ý nghĩa:
- Nhân nhanh nguồn gen động vật quý hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng

- Tạo cơ quan nội tạng của động vật đã được chuyển gen người để chủ động cung cấp cơ quan thay thế cho các bệnh nhân bị hỏng cơ quan

+ Thế giới nhân bản thành công trên cừu Đô li, bò, chó ngựa, khỉ và một số loài động vật khác.
+ ? Vi?t Nam nhân bản thành công trên cá trạch
Nêu một số thành tựu của thế giới và ở Việt Nam về nhân bản vô tính ở Động vật ?
Qui trình nhân bản vô tính ở cừu Đôli
Phuong pháp nhân bản vô tính ở động vật là:
Chuyển nhân một tế bào sinh dục vào 1 tế bào trứng lấy mất nhân rồi kích thích phát triển thành 1 phôi, phôi phát triển thành cơ thể mới chỉ chứa 1 bộ NST 2n của cơ thể mẹ.
3. Nhân bản vô tính ở động vật
* Ý nghĩa:
- Nhân nhanh nguồn gen động vật quý hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng

- Tạo cơ quan nội tạng của động vật đã được chuyển gen người để chủ động cung cấp cơ quan thay thế cho các bệnh nhân bị hỏng cơ quan

* Ví dụ:nhân bản vô tính thành công đối với cá trạch, cừu, bò…