Bài 30. Di truyền học với con người

Sinh học 9
SINH HỌC 9
PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO TP ĐIỆN BIÊN PHỦ
TRƯỜNG THCS – HIM LAM
Tiết 31 - B�i 30
DI TRUY?N H?C V?I CON NGU?I
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
I. DI TRUYỀN Y HỌC TƯ VẤN.
- HS đọc, nghiên cứu thông tin mục I sgk trang 86
Thảo luận nhóm thực hiện lệnh mục I:
-Trả lời các câu hỏi sau:
Người con trai và con gái bình thường, sinh ra từ 2 gia đình có người mắc chứng câm điếc bẩm sinh
? Em hãy thông tin cho đôi trai gái này biết đây là loại bệnh gì?
?Bệnh do gen trội hay gen lặn quy định?Tại sao?
?Nếu họ lấy nhau,sinh con đầu lòng bị câm điếc bẩm sinh thì họ có nên tiếp tục sinh con nữa không?Tại sao?
+Đây là bệnh di truyền
+Bệnh do gen lặn quy định vì có người trong gia đình mắc bệnh,thường do bị nhiễm chất phóng xạ, chất độc hóa học
+Không nên sinh con vì có nguy cơ bị bệnh này ở những đứa con tiếp sau do bị đồng hợp lặn về gen gây bệnh này.
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
I. DI TRUYỀN Y HỌC TƯ VẤN.

+Di truyền y học tư vấn là lĩnh vực của di truyền học kết hợp các phương pháp xét nghiệm, chuẩn đoán hiện đại về mặt di truyền cùng với nghiên cứu phả hệ
+Chức năng của di truyền y học tư vấn:
Em đã thông tin cho cặp vợ chồng
trên em đã làm công việc của một nhà
y học tư vấn

? Di truyền y học tư vấn là gì?

? Chức năng của di truyền y học
tư vấn ?


- Chuẩn đoán
- Cung cấp thông tin
- Cho lời khuyên liên quan đến tật bệnh di truyền
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
II. DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH.

HS đọc thông tin sgk / 86 trả lời
2 câu hỏi trong phần lệnh?

? Tại sao kết hôn gần làm suy thoái
nòi giống ?

? Tại sao những người có quan hệ
huyết thống từ đời thứ tư trở đi thì
được Luật hôn nhân và gia đình cho phép
kết hôn với nhau?



+Kết hôn gần tạo cơ hội cho những gen
lặn gây hại dễ gặp nhau ở thể đồng hợp,
gây suy thoái nòi giống


+Từ đời thứ 4 trở đi có sự sai khác
về mặt di truyền nhiều hơn, các gen lặn
có hại khó gặp nhau hơn, tránh được
đồng hợp gen lặn gây tật, bệnh di truyền
cho các thế hệ sau.
1. Di truyền học với hôn nhân
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
II. DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH.

HS đọc bảng 30.1 sgk / 86 trả lời thảo luận nhóm trả lời câu hỏi trong lệnh?


Độ tuổi
Nam giới
Nữ giới
Sơ sinh
Từ 1 – 5 tuổi
Từ 5 – 14 tuổi
Từ 18 – 35 tuổi
Từ 35 – 45 tuổi
Từ 45 – 55 tuổi
Từ 55 – 80 tuổi
Từ 5 – 14 tuổi
105
102
101
100
95
94
40
55
100
100
100
100
100
100
100
100
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
II. DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH.

Sử dụng tư liệu trong bảng 30.1
để giải thích quy định:
“Hôn nhân một vợ, một chồng” của luật
Hôn nhân và gia đình có cơ sở
sinh học.


? Vì sao nên cấm chuẩn đoán giới tính
thai nhi?
? Em có nhận xét gì về tỷ lệ Nam / Nữ
ở tuổi 18 - 35?
+ Tỷ lệ Nam / Nữ ở tuổi 18 – 35 là 1/1
+ Lứa tuổi 18 – 35 là là tuổi được pháp luật cho phép kết hôn và là lứa tuổi sinh sản
+ Cấm chẩn đoán giới tính thai nhi để hạn chế việc sinh con trai theo tư tưởng “Trọng nam khinh nữ” dẫn đến làm mất cân đối tỷ lệ nam / nữ ở tuổi trưởng thành.
1. Di truyền học với hôn nhân
Di truyền học đã giải thích cơ sở khoa học của quy định:
+Hôn nhân: Một vợ, một chồng
+Những người có quan hệ huyết thống trong vòng ba đời không được kết hôn
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
II. DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH.

HS đọc thông tin sgk / 87 và bảng 30.2
trả lời câu hỏi sau?




1. Di truyền học với hôn nhân

2. Di truyền học và kế hoạch hóa gia đình
Bảng 30.2 Sự tăng tỷ lệ mới sinh mắc bệnh Đao theo độ tuổi của cá bà mẹ
Tuổi của các bà mẹ
Tỷ lệ % trẻ sơ sinh mắc bệnh đao
20 - 24
25 - 29
30 - 34
35 - 39
40 và cao hơn
2 - 4
4 - 8
11 - 13
33 - 42
80 - 188

? Nên sinh con ở lứa tuổi nào để đảm bảo
giảm thiểu tỷ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh đao?

Phụ nữ nên sinh con ở lứa tuổi 25 – 34 là hợp lý. Từ độ tuổi trên 35 tỷ lệ trẻ bị bệnh đao tăng rõ.
10
Tiết 31(bài 30) DI YTRUYEENF HỌC VỚI CON NGƯỜI
III.HẬU QUẢ DI TRUYỀN DO Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG.

HS đọc thông tin sgk / 88




Quan sát các hình ảnh về ô nhiễm môi trường
? Nêu tác hại của ô nhiễm môi trường đối
với cơ sở vật chất di truyền? Cho ví dụ?
? Ở địa phương em môi trường có bị
ô nhiễm không? Cho ví dụ?
? Chúng ta phải làm gì để bảo vệ môi trường
và bảo vệ tương lai di truyền của loài người
Vụ nổ bom nguyên tử năm 1945
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam
Nhà máy bột ngọt VeDan làm ô nhiêm sông Thị Vải
Sử dụng thuốc trừ sâu không đúng cách
Ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt
và do khói bụi từ các nhà máy xí nghiệp
Hâu quả: gây đột biên gen, đột biến NST – Gây tật bệnh di truyền
Hâu quả: gây đột biên gen, đột biến NST – Gây tật, bệnh di truyền

Bàn tay mất một số ngón
Bàn chân mất ngón và dính ngón
Tật hở môi hàm
Tật sáu ngón tay
Các chất phóng xạ và các hóa chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỷ lệ người mắc bệnh, tật di truyền
nên cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và chống ô nhiễm môi trường
? Chúng ta phải làm gì để bảo vệ môi trường
và bảo vệ tương lai di truyền của loài người
10
Tiết 31(bài 30) DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI
I. DI TRUYỀN Y HỌC TƯ VẤN.

+Di truyền y học tư vấn là lĩnh
vực của di truyền học kết hợp các phương pháp xét nghiệm, chuẩn đoán hiện đại về mặt di truyền
cùng với nghiên cứu phả hệ
+Chức năng của di truyền y học
tư vấn:

III.HẬU QUẢ DI TRUYỀN DO Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG.

- Chuẩn đoán
- Cung cấp thông tin
Cho lời khuyên liên quan đến tật
bệnh di truyền
II. DI TRUYỀN HỌC VỚI HÔN NHÂN VÀ
KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH
1. Di truyền học với hôn nhân
+Di truyền học đã giải thích cơ sở khoa học của quy định:
-Hôn nhân: Một vợ, một chồng
-Những người có quan hệ huyết thống trong vòng bốn đời không được kết hôn
2. Di truyền học và kế hoạch hóa gia đình
+Phụ nữ nên sinh con ở lứa tuổi 25 – 34
là hợp lý. Từ độ tuổi trên 35 tỷ lệ trẻ bị
bệnh đao tăng rõ.
+Các chất phóng xạ và các hóa chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỷ lệ người mắc bệnh, tật di truyền
+Nên cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và chống ô nhiễm môi trường
Kiểm tra đánh giá:
Chọn những cụm từ thích hợp: (di truyên y hoc, di truyền y học tư vấn, đột biến, lặn, trội, có nên, không nên , 4 đời, 3 đời) điền vào chỗ ………….trong những câu sau:
Sự phối hợp các phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán hiện đại về mặt di truyền cùng với việc nghiên cứu phả hệ,đã hình thành một lĩnh vực mới của di truyền học là…………………………………
2.Di truyền học đã chỉ rõ hậu quả của việc kết hôn gần làm cho các đột biến…………………..có hại được biểu hiện trên cơ thể đồng hợp.
3. Các chất đồng vị phóng xạ, các chất hóa học có thể gây ra ..………………………ở người
4. Hai người nam và nữ đều mang gen lặn trên NST thường quy định bệnh câm điếc bẩm sinh……………………….lấy nhau
5. Luật hôn nhân và gia đình của nước ta quy định những người có quan hệ huyết thống trong vòng …………………không được lấy nhau là có cơ sở di truyền hoc.
di truyền y học tư vấn
lặn
đột biến
không nên
3 đời
Về nhà:
Học bài theo câu hỏi sgk / 88
Đọc nghiên cứu bài 31: Công nghệ tế bào