Bài 3. Từ láy

Bình Dương, ngày 09/09/2017
1
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM HỌC SINH
MÔN: NGỮ VĂN 7
GV: Bùi Thị Hồng Thơm
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1:
? Thế nào là từ ghép chính phụ ? Cho vd?
- Từ ghép chính phụ có tiếng chính và tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính. Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.
- Từ ghép đẳng lập có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp (không phân biệt tiếng chính, tiếng phụ).
? Thế nào là từ ghép đẳng lập? Cho vd?
Câu 2:
TỪ LÁY
Tiết 11
1. Ví dụ
I. Các loại từ láy
- Em c?n ch?t mụi im l?ng, m?t l?i dam dam nhỡn kh?p sõn tru?ng, t? c?t c? d?n t?m b?ng tin v� nh?ng v?ch than v? ụ an quan trờn hố g?ch.
- Tụi m?u mỏo tr? l?i v� d?ng nhu chụn chõn xu?ng d?t, nhỡn theo cỏi búng bộ nh? liờu xiờu c?a em tụi trốo lờn xe.
I. Các loại từ láy
1. Ví dụ
- Đăm đăm:
- Mếu máo:
giống nhau hoàn toàn
giống nhau ở phụ âm đầu
- Liêu xiêu:
giống nhau ở phần vần.
-> Từ láy toàn bộ
-> Từ láy bộ phận
Từ láy toàn bộ
Từ láy bộ phận
Láy phụ âm đầu
Láy vần
=> Có 2 loại từ láy
LƯU Ý 1
VD
Vừa nghe thấy thế, em tôi bất giác run lên bần bật , kinh hoàng đưa cặp mắt tuyệt vọng nhìn tôi.
Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ mi đã sưng mọng lên vì khóc nhiều.

Bật bật
Thẳm thẳm
Không tạo ra sự hài hòa về âm thanh

Thăm thẳm :

=> Ở từ láy toàn bộ, một số trường hợp tiếng đứng trước biến đổi thanh điệu hoặc phụ âm cuối để tạo ra sự hòa phối về âm thanh.

Bần bật:
Tạo ra sự hài hòa về âm thanh
VD: đo đỏ, đèm đẹp, thiêm thiếp, xôm xốp…
Biến đổi phụ âm cuối
Biến đổi thanh điệu
LƯU Ý 2
? Các từ mặt mũi, tóc tai, râu ria, tươi tốt, nấu nướng, ngu ngốc, học hỏi, mệt mỏi, nảy nở là từ láy hay từ ghép ?
Vì:
+ Cả hai tiếng đều có nghĩa.
+ Hai tiếng ghép với nhau tạo ra nghĩa khái quát hơn so với nghĩa của từng tiếng.
- Là từ ghép đẳng lập.
=> Cần phân biệt từ láy và từ ghép đẳng lập.
1. Ví dụ
I. Các loại từ láy
2. Kết luận
Từ láy có hai loại: Từ láy toàn bộ và từ láy bộ phận.
Ở từ láy toàn bộ, các tiếng lặp lại nhau hoàn toàn; nhưng cũng có một số trường hợp tiếng đứng trước biến đổi thanh điệu hoặc phụ âm cuối (để tạo ra một sự hài hòa về âm thanh).
- Ở từ láy bộ phận, giữa các tiếng có sự giống nhau về phụ âm đầu hoặc phần vần.
( Ghi nhớ 1 – Sgk/42)
II. Nghĩa của từ láy
1. Ví dụ
a. VD 1.
- “ha hả, oa oa, tích tắc, gâu gâu”
 mô phỏng âm thanh
- “lí nhí, ti hí, li ti”
- nhấp nhô, phập phồng, bập bềnh
=> Nghĩa của từ láy được tạo thành nhờ đặc điểm âm thanh của tiếng và sư hòa phối âm thanh giữa các tiếng.
 Hòa phối âm thanh giữa các tiếng.
II. Nghĩa của từ láy
1. Ví dụ
a. VD 1.
b. VD 2.
mang sắc thái biểu cảm
mang sắc thái giảm nhẹ
mang sắc thái nhấn mạnh
- Mềm mại:
- Đo đỏ:
- Ầm ầm:
=> So với tiếng gốc, nghĩa của từ láy có thể có những sắc thái riêng như biểu cảm, giảm nhẹ hoặc nhấn mạnh…
So với các tiếng gốc: mềm, đỏ, ầm:
II. Nghĩa của từ láy
1. Ví dụ
2. Kết luận
Nghĩa của từ láy được tạo thành nhờ đặc điểm âm thanh của tiếng và sự hòa phối âm thanh giữa các tiếng. Trong trường hợp từ láy có tiếng có nghĩa làm gốc (tiếng gốc) thì nghĩa của từ láy có thể có những sắc thái riêng so với tiếng gốc như sắc thái biểu cảm, sắc thái giảm nhẹ hoặc nhấn mạnh…
( Ghi nhớ 2 – Sgk/ 42)
I. Các loại từ láy
I. Các loại từ láy
II. Nghĩa của từ láy
III. Luyện tập
III. Luyện tập
1. Bài tập 1
HOẠT ĐỘNG
NHÓM
? Đọc đoạn đầu văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê (từ “ Mẹ tôi, giọng khản đặc” đến “nặng nề thế này”).
Tìm các từ láy trong đoạn văn đó.
Xếp các từ láy theo bảng phân loại.
III. Luyện tập
1. Bài tập 1
HOẠT ĐỘNG
NHÓM
ĐÁP ÁN
Bần bật, thăm thẳm
chiêm chiếp
Nức nở, tức tưởi, rón rén, lặng lẽ, rực rỡ, nhảy nhót, ríu ran, nặng nề…
III. Luyện tập
1. Bài tập 2
? Điền các từ láy vào trước hoặc sau các tiếng gốc để tạo từ láy:
………… ló - ………..thấp
nhức …….. - ………..chếch
………..khác - ………..ách
lấp
nhối
khang
thâm
chênh
anh
TỪ LÁY
Các loại từ láy
Nghĩa của từ láy
Từ
láy
toàn
bộ
Từ
láy
bộ
phận
CỦNG CỐ
DẶN DÒ
- Chu?n b? b�i: Qu� trình t?o l?p van b?n.
- V? nh� h?c b�i v� l�m c�c b�i t?p cịn l?i.
Tiết 11
TỪ LÁY
Bình Dương, ngày 05/03/2009
19
CHÀO TẠM BIỆT