Bài 3. Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người

Ngữ văn 7
Ngữ văn 7
Ngữ văn 7
ở đâu năm cửa nàng ơi
Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà lại có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh
ở đâu mà lại có thành tiên xây?
?
Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi Đức Thánh Tản thắt cổ bồng lại có Thánh sinh,
Đền Sòng thiêng nhất xứ Thanh
ở trên tỉnh Lạng có thành tiên xây.

Trong bài, chàng trai, cô gái hỏi - đáp về những địa danh.
Lời hát vừa là câu đố để thử tài, kiểm tra kiến thức văn hóa, lịch sử, vừa gửi gắm kín đáo tình cảm của người hát.
Thể hiện, chia sẻ sự hiểu biết cũng như niềm tự hào, tình yêu đối với quê hương, đất nước.
Những địa danh gợi lên hình ảnh đất nước Việt Nam với vẻ đẹp tự nhiên, độc đáo, kì thú, vẻ đẹp giàu truyền thống văn hóa lịch sử.
Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ,
Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn,
Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn,
Hỏi ai gây dựng nên non nước này?
Người rủ và người được rủ cùng muốn đến thăm Hồ Gươm, một thắng cảnh thiên nhiên, lịch sử và văn hoá.
Bài ca gợi hơn tả, nhắc đến những địa danh, cảnh trí tiêu biểu nhất của hồ Hoàn Kiếm. Địa danh gợi lên âm vang lịch sử và văn hoá. -> Gợi tình yêu, niềm tự hào về Hồ Gươm, về Thăng Long và đất nước.
Câu hỏi cuối của bài ca:
+Rất tự nhiên, giàu âm điệu nhắn nhủ, tâm tình.
+Khẳng định và nhắc nhở về công lao xây dựng đất nước của ông cha nhiều thế hệ.
+Nhắc nhở các thế hệ con cháu phải biết tiếp tục giữ gìn và dựng xây non nước, cho xứng với truyền thống lịch sử, văn hoá dân tộc.
Đường vô xứ Huế quanh quanh
Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.
Ai vô xứ Huế thì vô?
Bài ca phác hoạ cảnh đường vào xứ Huế: có non và có nước-> gợi vẻ đẹp nên thơ tươi mát, sống động. Cảnh đẹp vừa khoáng đạt bao la, vừa quây quần.
Nghệ thuật: Bài ca gợi nhiều hơn tả. Các định ngữ và cách so sánh truyền thống đã gợi lên những cảnh đẹp sông núi có đường nét, màu sắc sinh động của con đường thiên lí vào xứ Huế.
Đại từ ?Ai?? trong lời mời, lời nhắn gửi rất nhiều nghĩa.
Chùa Thiên Mụ
Phong cảnh đèo Hải Vân - Huế
Cầu Tràng Tiền
Phú Văn Lâu - Huế
Toàn cảnh cố đô -Huế
Đứng bên ni đồng ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông.
Thân em như chẽn lúa đòng đòng,
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai.
- Dòng thơ nào cũng kéo dài 12 tiếng để gợi sự dài rộng, to lớn của cánh đồng.
- Các điệp ngữ và phép đối xứng-> Cánh đồng không chỉ rộng lớn mà còn rất đẹp, trù phú, đầy sức sống.
- Hình ảnh cô gái trong 2 dòng thơ cuối:
+ Được so sánh : trẻ trung phơi phới và sức sống đang xuân
+ Đến 2 dòng cuối, hồn của cảnh đã hiện lên. Đó chính là con người, là cô thôn nữ mảnh mai, nhiều duyên thầm và đầy sức sống.
- Bài thơ là lời của chàng trai. Chàng trai đã ca ngợi cánh đồng, ca ngợi vẻ đẹp của người con gái.
Tìm một câu ca dao có hình ảnh núi Thái Sơn.
Tìm một bài ca dao có từ ?Chiều chiều?
Tìm một bài ca dao có từ ?Rủ nhau?
Tìm một bài ca dao viết về vẻ đẹp của Hà Nội
Qua các bài ca dao đã học, em hiểu thêm gì về vẻ đẹp của quê hương, đất nước và con người Việt Nam? Hãy nêu suy nghĩ của em trong một đoạn văn ngắn.