Bài 3. Ca dao, dân ca. Những câu hát về tình cảm gia đình

PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO PHÚ RIỀNG
TRƯỜNG THCS LONG BÌNH
Chào các em học sinh
Giáo viên: Bạch Thị Lợi
TIẾT 9: VĂN BẢN
CA DAO, DÂN CA
NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
BÀI: 3
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
I. Tìm hiểu chung:
Ca dao, dân ca là tên gọi chung của các thể loại trữ tình dân gian, kết hợp lời và nhạc, diễn tả đời sống tình cảm của con người
 - Ca dao: Là lời thơ của dân ca và các bài thơ dân gian mang phong cách thơ dân gian (thể ca dao).
- Dân ca: Là những sáng tác dân gian kết hợp lời và nhạc điệu, tức những câu hát dân gian trong diễn xướng
Bài ca dao Trống Cơm:
Trống cơm khéo vỗ nên vông
Một bầy con xít lội sông đi tìm
Thương ai con mắt lim dim
Một bầy con nhện đi tìm giăng tơ

Bài dân ca Trống cơm:
Tình bằng có cái trống cơm
Khen ai khéo vỗ
Ố mấy bông mà nên bông
Ố mấy bông mà nên bông
Một bầy tang tình con xít
Một bầy tang tình con xít
Ố mấy lội, lội, lội sông
Ố mấy đi tìm em nhớ thương ai

Đôi con mắt ố mấy lim dim
Đôi con mắt ố mấy lim dim
Một bầy tang tình con nhện
Ô ố ô ô mấy giăng tơ
Giăng tơ ô mấy đi tìm, em nhớ thương ai
Duyên nợ khách tang bồng
Duyên nợ khách tang bồng
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
MỘT SỐ LÀN ĐIỆU DÂN CA CÁC VÙNG MIỀN:
Cải lương
Quan họ Bắc Ninh
Hát bài chòi Quảng Nam
Ca trù
Dân ca Nam Bộ (các điệu lí)
Hát xẩm
Ca Huế (các điệu lí)
Hát ru…
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc hiểu văn bản:
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Bài 1:
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Bài 4
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà tình thân
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
CÙ LAO CHÍN CHỮ:
SINH (ĐẺ)
CÚC (NÂNG ĐỠ)
PHỦ (VUỐT VE)
SÚC (CHO BÚ, CHO ĂN)
TRỞNG (NUÔI CHO LỚN)
DỤC (DẠY DỖ)
CỐ (TRÔNG NÔM, ĐOÁI HOÀI)
PHỤC (THEO DÕI ĐỂ UỐN NẮN)
PHÚC (CHE CHỞ)
- Nuôi con mẹ héo vóc hình
Cạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi.
- Lên non mới biết non cao
Nuôi con mới biết công lao mẫu từ.
- Ngày nào em bé cỏn con
Bây giờ em đã lớn khôn thế này.
Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy
Nghĩ sao cho bỏ những ngày ước ao.
…


Tìm những bài ca dao có nội dung tương tự
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Công cha
núi
Nghĩa mẹ
biển Đông
Biện pháp so sánh, điệp ngữ, hình ảnh,thơ lục bát.
Lời khuyên: Hãy ghi tạc công ơn to lớn và một lòng thành kính với cha mẹ
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
b) Bài 4:
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Anh em nào phải người xa
Cùng chung bác mẹ, một nhà tình thân
Yêu nhau như thể tay chân
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
Tình cảm anh em thân thương được diễn tả bằng phép so sánh, điệp ngữ.
Bài này muốn nhắc nhở chúng ta anh em phải hòa thuận, phải biết đoàn kết, nương tựa vào nhau, thương yêu nhau để cha mẹ vui lòng.
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
- Anh em như thể chân tay
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.
- Khôn ngoan đá đáp người ngoài
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.

Tìm những bài ca dao có nội dung tương tự
- Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nặng lời.
…
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc hiểu văn bản:
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
III. Tổng kết: Ghi nhớ SGK/36
1. Về nghệ thuật:
Các bài ca dao làm theo thể thơ lục bát, âm điệu tâm tình, nhắn nhủ
Sử dụng các hình ảnh truyền thống, quen thuộc, giàu tính biểu cảm
I. Tìm hiểu chung:
II. Đọc hiểu văn bản:
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
III. Tổng kết: Ghi nhớ SGK/36
1. Về nghệ thuật:
Các bài ca đều diễn tả tình cảm gia đình rất sâu sắc, thiêng liêng, đầy yêu thương của người Việt.
2. Về nội dung:
TIẾT 9: VĂN BẢN: NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH
Hướng dẫn ở nhà:
Học thuộc các bài ca dao đã học
Sưu tầm các bài ca dao cùng hệ thống
Soạn bài Ca dao về quê hương đất nước, con người

TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
CHÚC CÁC EM MẠNH KHỎE