Bài 29. Quan Âm Thị Kính

12:40:58 PM
Trường THCS Xi Măng
Chào mừng các thầy cô giáo
về dự tiết chuyên đề Ngữ văn 7
12:40:58 PM
Em có nhận xét gì về cố đô Huế qua văn bản Ca Huế trên sông Hương ? Hãy làm bài tập trắc nghiệm sau:
Vì sao có thể nói: Ca Huế vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng uy nghi ?
A. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian.
B. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc thính phòng.
C. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc dân gian và nhạc cung đình.
D. Do ca Huế bắt nguồn từ nhạc cung đình.
Kiểm tra bài cũ:
Đáp án:
- Cố đô Huế nổi tiếng không phải chỉ có các danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử mà còn nổi tiếng bởi các làn điệu dân ca và âm nhạc cung đình. Ca Huế là một hình thức sinh hoạt văn hoá - âm nhạc thanh lịch và tao nhã : một sản phẩm tinh thần đáng trân trọng, cần được bảo tồn và phát triển.
12:40:58 PM
Câu 1: Van b?n gi?i thi?u nh?c c? cung dỡnh Hu? ?
Câu 2: Th�nh ng? ch? n?i oan khụng gi?i b�y du?c ?
Câu3 : Vai di?n trờn sõn kh?u gõy ti?ng cu?i ?
Câu 4: "M? tụi" l� b?c thu b? vi?t cho ai ?
Câu 5: Trong lu?t b?ng, ngo�i thanh ngang cũn cú thanh n�o ?
12:40:58 PM
Như ta đã biết, nghệ thuật sân khấu dân gian cổ truyền Việt Nam rất phong phú và rất độc đáo.Trong đó, vở chèo cổ Quan âm Thị kính là một trong những vở tiêu biểu nhất , được phổ biến rộng rãi khắp cả nước.Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu đoạn trích trong vở chèo ấy.
12:40:58 PM
Chèo
Tuần 31 - Tiết 117
Văn bản: Quan Âm Thị Kính
Trích đoạn: Nỗi oan hại chồng
12:40:58 PM
I.Đọc - Tìm hiểu chung:
1- Khái niệm:
Chèo là loại kịch hát, múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu.

- Hãy nêu khái niệm “chèo ”?
12:40:58 PM
Tuần Ti - Đào Huế
Quan Âm Thị Kính
Trương Viên
Kim Nham

Các vở chèo tiêu biểu
12:40:58 PM
* Nguồn gốc:
Chèo nảy sinh và được phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ.
12:40:58 PM
* Đặc trưng
Chèo thuộc loại hình sân khấu:
+ Kể chuyện giáo dục đạo đức.
+ Tổng hợp các yếu tố nghệ thuật.
+ Nhân vật có đặc trưng tính cách riêng.
+ Ước lệ và cách điệu cao.
12:40:58 PM
Đọc - Tìm hiểu chung:
1- Khái niệm:
Là loại kịch hát, múa dân gian, kể chuyện diễn tích bằng hình thức sân khấu.
* Nguồn gốc:
- Chèo nảy sinh và phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ.
* Các đặc trưng cơ bản:
- Chèo thuộc loại hình sân khấu:
+ Kể chuyện giáo dục đạo đức.
+ Tổng hợp các yếu tố nghệ thuật.
+ Nhân vật có đặc trưng tính cách riêng.
+ Ước lệ và cách điệu cao.
+ Có sự kết hợp chặt chẽ cái bi và cái hài .
12:40:58 PM
Thiện Sĩ: Vai thư sinh
Thị Mầu: Vai nữ lệch
Mẹ đốp: Vai hề
Sùng bà: Vai mụ ác
Thị Kính: Vai nữ chính
Một số nhân vật trong vở chèo Quan Âm Thị Kính
12:40:58 PM
Hề chèo
Quốc Trượng
Quốc Anh
12:40:58 PM
Một số làn điệu Chèo cổ.
Hát sử rầu
( minh họa )
Hát sắp chợt
Hát sử
12:40:58 PM
Minh họa "Hát sử rầu rồi vãn"
12:40:58 PM
I- Đọc - Tìm hiểu chung:
1- Khái niệm:
2- Tóm tắt vở chèo: SGK
Ba năm liền Kính Tâm đi xin sữa nuôi con của Thị Màu bỏ lại. Nàng được giải oan, hoá thành Phật Bà Quan Thế Âm Bồ tát. Mọi người mới biết Kính Tâm - Thị Kính là một.
¸n hoang thai
Oan tình được giải,
Thị Kính lờn tũa sen
Thị Kính bị vu oan giết Thiện Sĩ và bị đuổi ra khỏi nhà họ Sùng. Nàng giả trai di tu hành, mong nhờ phật pháp vô biên giải tiền oan nghiệp chướng.
Thị Kính - Tiểu Kính Tâm bị Thị Màu vu oan và bị đuổi ra khỏi chùa.
¸n giÕt chång
12:40:58 PM
I- Đọc - Tìm hiểu chung:
1- Khái niệm:
2- Tóm tắt vở chèo: 3 phần
3- Đọc và hiểu đoạn trích:
? Mèo mả gà đồng
?Tam tòng tứ đức
12:40:58 PM
I- Đọc - Tìm hiểu chung:
1- Khái niệm:
2- Tóm tắt vở chèo:
3- Đọc và hiểu đoạn trích:
II- Tìm hiểu đoạn trích :
1. Vị trí của đoạn trích:
“Nỗi oan hại chồng” thuộc phần I của vở chèo, sau lớp Vu quy: Thị Kính kết duyên cùng Thiện Sĩ. Mâu thuẫn của vở kịch bắt đầu từ đây, một trong hai nỗi oan của cuộc đời nàng
Đoạn trích nằm trong phần nào của vở chèo?
12:40:58 PM
Qua bức tượng Quan Âm Thị Kính ở chùa Tây Phương được chụp in trong SGK cho em hiểu gì về chèo Quan Âm Thị Kính ?
- Vở chèo mang tích Phật (tích Quan Âm)
12:40:58 PM
Đọc - Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu đoạn trích :
1.Vị trí đoạn trích :
Vì sao đoạn trích có tên là “Nỗi oan hại chồng “?
- Vì nội dung kể là người vợ không định hại chồng, nhưng bị mẹ chồng buộc cho tội hại chồng, đành chịu nỗi oan này.
12:40:58 PM
Nỗi oan hại chồng diễn ra trong ba thời điểm:
Trước khi bị oan
Trong khi bị oan
Sau khi bị oan
c) Nếu em đã xem Quan Âm Thị Kính trên sân khấu, em hãy cho biết văn bản Quan Âm Thị Kính có vai trò gì trong vở diễn ?
- Là phần kịch bản văn học của vở diễn Quan Âm Thị Kính trên sân khấu.
b) Thời điểm nào là trọng tâm của câu chuyện này ?
- Thời điểm trong khi bị oan.
a)Tương ứng với ba thời điểm đó là các đoạn văn bản nào ?
Trước khi bị oan  - Từ đầu ... thiếp xén tày một mực.
Trong khi bị oan  - Tiếp ... Về cùng cha, con ơi !
- Sau khi bị oan  - Đoạn còn lại
12:40:58 PM
- Năm nhân vật:
+ Thị Kính: vai nữ chính
+ Sùng bà: vai mụ ác
+ Thiện Sĩ : vai thư sinh, nhưng nhu nhược, đớn hèn
+ Sùng ông, Mãng ông: vai lão nhưng tính cách khác nhau
Những nhân vật nào là nhân vật chính thể hiện xung đột kịch ? Các nhân vật đó xung đột theo mâu thuẫn nào?
- Thị Kính và Sùng bà. Mâu thuẫn:
+ Hình thức: mẹ chồng > < nàng dâu
+ Bản chất : kẻ thống trị > < kẻ bị trị
Hai nhân vật này đại diện cho loại người nào trong xã hội ?
- Thị Kính: đại diện cho người phụ nữ lao động, người dân thường
- Sùng bà: đại diện cho tầng lớp địa chủ phong kiến
Đoạn trích có mấy nhân vật? Những nhân vật đó thuộc các vai nào trong chèo cổ?
12:40:58 PM
1. Khung cảnh gia đình trước khi Thị Kính bị oan
- Cảnh sinh hoạt gia đình
+ Vợ ngồi khâu
+ Chồng đọc sách
=> Gia đình ấm cúng hạnh phúc
2. Phõn tớch:
II- Tìm hiểu đoạn trích :
1.Vị trí đoạn trích : Phần I
12:40:58 PM
1. Khung cảnh gia đình trước khi Thị Kính bị oan
+ Ngồi quạt cho chồng
+ Thấy chồng có sợi râu mọc ngược
Người vợ yêu chồng tha thiết, chân thật, tự nhiên.
+ Cầm dao khâu toan xén đi
- Lo lắng
Ân cần , dịu dàng.
=> Cö chØ :
C?nh sinh ho?t gia đình
12:40:58 PM


Dòng nào sau đây nhận định đúng nhất về chèo?
A. Chèo là loại kịch hát, múa dân gian.
B. Chèo kể chuyện, diễn tích bằng sân khấu.
C. Chèo nảy sinh và được phổ biến rộng rãi ở đồng bằng Bắc Bộ.
D. Cả A, B và C đều đúng.
2. Tích truyện trong chèo được khai thác từ đâu?
A. Từ truyền thuyết
B. Từ thần thoại
C. Từ truyện cổ tích và truyện Nôm
D. Từ ca dao, dân ca
III. Luyện tập
12:40:58 PM
3. Dòng nào không phải là nội dung chính của vở chèo Quan Âm Thị Kính?
A. Thị Kính bị đổ oan là gái giết chồng.
B. Thị Kính giả trai lên chùa, bị Thị Màu chọc ghẹo.
C. Thị Kính chịu án hoang thai.
D. Oan tình được giải, Thị Kính lên tòa sen.
4. Đoạn trích Nỗi oan hại chồng nằm ở phần thứ mấy của vở chèo và có mấy nhân vật?
A. Phần thứ nhất – Năm nhân vật
B. Phần thứ hai – Năm nhân vật
C. Phần thứ ba – Bốn nhân vật
D. Phần thứ tư – Bốn nhân vật
12:40:58 PM
I. Đọc - Tìm hiểu chung:
1. Chèo:
2.Tóm tắt vở chèo : (SGK)
3. Đọc và hiểu trích đoạn :
II. Tìm hiểu đoạn trích :
1. Vị trí trích đoạn :
2. Khung cảnh gia đình trước khi Thị kính bị oan
. Cảnh sinh hoạt gia đình ấm , hạnh phúc
. Người vợ yêu chồng tha thiết, chân thật, tự nhiên
12:40:58 PM
-Qua tìm hiểu xem fim đoạn trích”Nỗi oan hại chồng”, em hiểu như thế nào về CHÈO ?
- CHÈO: loại kịch hát, múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu.Chèo nảy sinh và phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ.
- Nêu nội dung chính đoạn trích “Nỗi oan hại chồng” ?
- Nội dung đoạn “Nỗi oan hại chồng”:Mâu thuẫn gia cấp thông qua xung đột gia đình, hôn nhân mà nạn nhân là người phụ nữ với những phẩm chất tốt đẹp và những nỗi oan không phương giải quyết.
-Phần đầu đoạn trích “Nỗi oan hại chồng”em có cảm nhận gì về nhân vật Thị Kính ?
- Nhân vật Thị Kính là người vợ thương chồng, vì chồng, với một tình cảm chân thật , tự nhiên.
12:40:58 PM
Hướng dẫn chuẩn bị tiết học tiếp theo:
- Tóm tắt đoạn trích.
Nắm nét đặc sắc của chèo cổ.
Đọc kĩ lại đoạn trích Nỗi oan hại chồng.
- Tìm hiểu đoạn trích: Phân tích hai nhân vật Thị Kính và Sùng bà (theo câu hỏi 4 -> 8 /SGK trang 120).
12:40:58 PM
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN.
Kính chúc quý thầy cô giáo
Và các em sức khỏe !