Bài 29. Quan Âm Thị Kính

CHÀO MỪNG CÁC EM
ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY
Ngữ văn 7
Tiết PPCT: 117
QUAN ÂM THỊ KÍNH
Đoạn trích:
“NỖI OAN HẠI CHỒNG”
Văn bản :Quan Âm Thị Kính Trích đoạn : “Nỗi oan hại chồng”
I)Tìm hiểu chung:
1)Khái niệm:
Kịch hát múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu
2) Tích truyện:
Được khai thác từ truyện cổ tích và truyện Nôm
Loại kịch hát, múa dân gian,kể chuyện diễn tích bằng hình thức sân khấu và trước kia thường được diễn ở sân đình nên còn gọi là chèo sân đình. Chèo nảy sinh và phổ biến rộng rãi ở Bắc Bộ
Được khai thác từ truyện cổ tích và truyện Nôm xoay quanh trục “bĩ cực thái lai”
? Qua phần chú thích trong SGK em có được những hiểu biết gì về chèo?
? Tích chèo thường được khai thác ở đâu?
Văn bản :Quan Âm Thị Kính trích đoạn : “Nỗi oan hại chồng”

I) Tìm hiểu chung:
1)Khái niệm: Kịch hát múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu.
2) Tích truyện:
Được khai thác từ truyện cổ tích và truyện Nôm.
3) Nội dung phản ánh :


Giới thiệu những mẫu mực về đạo đức, tài năng để mọi người noi theo. Bên cạnh việc cảm thông với số phận bi kịch của người lao động , người phụ nữ, đề cao phẩm chất và tài năng của họ , chèo còn châm biếm, đả kích trực tiếp và mạnh mẽ những điều bất công, xấu xa trong xã hội phong kiến đương thời.
Văn bản:Quan Âm Thị Kính Trích đoạn : “Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
1)Khái niệm:Kịch hát múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu.
2) Tích truyện: Được khai thác từ truyện cổ tích và truyện Nôm.
3) Nội dung phản ánh trong chèo:
Chèo để giáo dục đạo đức cho con người.
4) Nhân vật trong chèo:
-Nhân vật :
Vai lão
Nữ chính
Nữ lệch
Thư sinh
Mụ ác
Văn bản :Quan Âm Thị Kính Trích đoạn : “Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
1)Khái niệm:Kịch hát múa dân gian, kể chuyện, diễn tích bằng hình thức sân khấu.
2) Tích truyện Được khai thác từ truyện cổ tích và truyện Nôm.
3) Nội dung phản ánh trong chèo
4) Nhân vật trong chèo: Có tính ước lệ và cách điệu cao.Kết hợp chặt chẽ giữa cái bi và cái hài.
Văn bản :Quan Âm Thị Kính Trích đoạn :“Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
II) Tìm hiểu văn bản:

? Vở “Quan Âm Thị Kính” gồm mấy phần?
Văn bản gồm 3 phần:
Phần 1: án giết chồng
Phần 2: án hoang thai
Phần 3: Oan tình được giải- Thị Kính lên toà sen
.
Văn bản:Quan Âm Thị Kính Trích đoạn:“Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
Phần 1: án giết chồng
Phần 2: án hoang thai
Phần 3: Oan tình được giải-
Thị Kính lên toà sen
II) Tìm hiểu văn bản:
1) Vị trí của đoạn trích:
- Nằm ở nửa sau của phần 1 vở chèo

? Đoạn trích nằm ở vị trí nào của phần 1?
Đoạn trích nằm ở nửa sau của phần 1 vở chèo. Trước đoạn trích là lớp vu quy: Thị Kính kết duyên cùng Thiện sĩ và về nhà chồng.
Văn bản: Quan Âm Thị Kính Trích đoạn:“Nỗi oan hại chồng”
I)Tìm hiểu chung:
II) Tìm hiểu văn bản:
1) Vị trí của đoạn trích:
Nằm ở nửa sau của phần 1 vở chèo
2) Nhân vật chính
+ Sùng bà (vai mụ ác) Đại diện cho tầng lớp địa chủ phong kiến.
+ Thị Kính: (vai nữ chính) Đại diện cho những người phụ nữ lao động, người dân thường

? Trong trích đoạn được học có những nhân vật nào?

Thị Kính
Thiện Sĩ
Sùng Bà,
Sùng Ông
Mãng Ông
Văn bản :Quan Âm Thị Kính Trích đoạn:“Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
II) Tìm hiểu văn bản:
1) Vị trí của đoạn trích:
2) Nhân vật chính
+ Sùng bà (vai mụ ác) Đại diện cho tầng lớp địa chủ phong kiến.
+ Thị Kính: (vai nữ chính) Đại diện cho những người phụ nữ lao động, người dân thường
3) Bố cục:
? Đoạn trích này được chia làm mấy phần?
Văn bản: Quan Âm Thị Kính Trích đoạn:“Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung:
II) Tìm hiểu văn bản:
III) Tìm hiểu chi tiết đoạn trích
1) Cảnh 1: Trước khi nỗi oan xảy ra

Thị Kính là một người vợ thảo hiền, có tình yêu thương chồng rất đằm thắm, trong sáng, chân thật, mộc mạc trong tình yêu, mong muốn có một hạnh phúc lứa đôi tốt
*Khung cảnh gia đình có:
Chồng dùi mài kinh sử để nhập hội long vân
Vợ ngồi khâu áo
Một khung cảnh sinh hoạt gia đình ấm cúng, hạnh phúc
*Cử chỉ của Thị Kính: - Dọn kỷ cho chồng nghỉ - Quạt cho chồng ngủ
- Băn khoăn lo lắng vì dị hình chẳng lành.
Thị Kính thương chồng với một tình cảm dịu dàng
*Suy nghĩ:
- Trước đẹp mặt chồng sau đẹp mặt ta.
- Dạ thương chồng lòng thiếp sao an
*Hành động:
Âu dao bén, thiếp xén tày một mực
Văn bản :Quan Âm Thị Kính
trích đoạn : “Nỗi oan hại chồng”
I) Tìm hiểu chung
II) Tìm hiểu văn bản.
III) Tìm hiểu chi tiết đoạn trích
1) Cảnh 1: Trước khi nỗi oan xảy ra
2) Cảnh 2: Trong khi Thị Kính bị oan

Nhân vật Sùng bà
Ngôn ngữ nói về mình
Ngôn ngữ nói về Thị Kính
-Giống nhà bà đây giống phượng giống công.
-Nhà bà đây cao môn lệnh tộc.
- Trứng rồng lại nở ra rồng.
Liu điu lại nở ra dòng liu điu.; Mày là con nhà cua ốc
-Tuồng bay mèo mả gà đồng lẳng lơ; Cả gan say hoa đắm nguyệt…; Dụng tình bất trắc..
Gái say trai lập chí giết chồng…; …mặt gái trơ như mặt thớt.
Ngựa bất kham, con gái nỏ mồm ,phó về cho rảnh
Dúi đầu Thị Kính xuống.
Bắt Thị kính ngửa mặt lên.
Không cho Thị kính phân bua.
Dúi tay đẩy Thị Kính ngã khuỵu xuống…
=> Khoe khoang, vênh váo…
=> Coi thường, dè bỉu, khinh bỉ, vu hãm, mắng nhiếc, xỉ vả, lăng nhục, thắt buộc…
=>Thô bạo, tàn nhẫn, bất nhân.
3) Cảnh 3: Quyết chí đi tu :
Cuộc sống gia đình bị oan:
+ Thị Kính rơi vào bế tắc
+ Sát hại chồng không thể ở nhà được
+ Xấu hổ không về được nhà cha mẹ
+ Không thể lấy người khác ->gái hư
+ Bỏ đi xa là người không đoan chính
+ Minh oan không ai tin
-> con đường duy nhất là đi tu để tự giải thoát cho mình
Thảo luận (2 phút)
Thị Kính quyết định “trá hình nam tử quyết đi tu hành” có ý nghĩa gì? Đó có phải là con đường giúp Thị Kính thoát khỏi đau khổ không?
- Tích cực: Thị Kính muốn sống để tỏ rõ con người đoan chính.
- Tiêu cực: Thị Kính không nhận ra nguyên nhân nỗi khổ của mình, không đấu tranh mà nhẫn nhục cam chịu
 Không thoát khỏi đau khổ
Việc Thị Kính quyết đi tu hành có ý nghĩa:
3) Cảnh 3: Quyết chí đi tu :
Cuộc sống gia đình bị oan:
+ Thị Kính rơi vào bế tắc
+ Sát hại chồng không thể ở nhà được
+ Xấu hổ không về được nhà cha mẹ
+ Không thể lấy người khác ->gái hư
+ Bỏ đi xa là người không đoan chính
+ Minh oan không ai tin
-> con đường duy nhất là đi tu để tự giải thoát cho mình
Xung đột kịch
Sùng bà > < Thị Kính
(Mẹ chồng > < nàng dâu)
Sùng ông > < Mãng ông
(Thông gia)
Xung đột gia đình
Xung đột giai cấp, xã hội
Văn bản: Quan âm Thị Kính Trích đoạn: “Nỗi oan hại chồng”
I) Đọc hiểu chú thích
II) Đọc - tìm hiểu đoạn trích
III) Tìm hiểu chi tiết đoạn trích
IV. Tổng kết:
Nghệ thuật:
Xung đột kịch gay gắt.
2. Ý nghĩa:
- Thể hiện những phẩm chất tốt đẹp cùng nỗi oan bi thảm, bế tắc của người phụ nữ trong xã hội cũ.
- Những đối lập giai cấp (gia đình, hôn nhân).
Bài tập trắc nghiệm: Ý nào sau đây là đặc sắc nghệ thuật của trích đoạn “Nỗi oan hại chồng”
Sử dụng các biện pháp tương phản, tăng tiến.
Giọng điệu châm biếm mỉa mai.
Xây dựng các xung đột kịch gay gắt.
Lập luận giàu sức thuyết phục.
Bài tập 2/ Thành ngữ “Oan Thị Kính”
Nỗi oan ức quá sức tưởng tượng không có cách gì để thanh minh,xoá bỏ được.
- Tóm tắt đoạn trích “Nỗi oan hại chồng”.
- Viết một đoạn văn ngắn (6 - 8 câu) nêu suy nghĩ của em về nhân vật Thị Kính.
- Soạn bài “Ôn tập phần Văn”.
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ
Xin chân thành cảm ơn
quý thầy cô và các em!