Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

Trần Văn Cường
1
TRƯỜNG THCS CẨM LA
HÂN HOAN CHÀO ĐÓN
QUÝ THẦY CÔ
VÀ
CÁC EM HỌC SINH 9A2 THÂN MẾN
Tổ: Khoa Học Tự Nhiên

Trần Văn Cường
2
GV: Trần Văn Cường
bệnh và tật di truyền ở người
TIếT 30

Trần Văn Cường
3
Kiểm tra bài cũ
Em hãy hoàn thành sơ đồ cơ chế phát sinh thể dị bội 2n � 1
2n
Giao tử
Hợp tử
n
n
2n+1
2n
mẹ hoặc
bố
bố hoặc
mẹ
n+1
n-1
2n-1
TB sinh giao tử

Trần Văn Cường
4
* Khái niệm: Bệnh và tật di truyền là những bệnh và tật do đột biến gen, đột biến NST gây nên.
i. Một vài bệnh di truyền ở người
1) Bệnh Đao
2) Bệnh Tơcnơ


Trần Văn Cường
5
Bộ NST của người bình thường
Bộ NST của bệnh nhân Đao

Trần Văn Cường
6
Bộ NST nữ giới bình thường.
Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ.

Trần Văn Cường
7
Bộ NST bệnh nhân Đao.
Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ.

Trần Văn Cường
8
i. Một vài bệnh di truyền ở người
1) Bệnh Đao
2) Bệnh Tơcnơ
- Đặc điểm bộ NST:
+ cặp số 21 có 3 chiếc.
+ cặp NST giới tính chỉ có 1 chiếc (X).
- Đặc điểm bộ NST:


Trần Văn Cường
9
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n + 1) NST
Bố hoặc mẹ
n
n
n + 1
2n
2n
n - 1
2n + 1
NST 21
NST 21
Bệnh Đao
Rối loạn giảm phân ở cặp NST 21
Mẹ hoặc bố

Trần Văn Cường
10
Y
X
OX
O
XX
XX
XY
Bố
Mẹ
Giao tử
Hợp tử
Bệnh Tơcnơ
Rối loạn giảm phân ở cặp NST giới tính ở mẹ
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n - 1) NST

Trần Văn Cường
11
i. Một vài bệnh di truyền ở người
1) Bệnh Đao
2) Bệnh Tơcnơ
- Đặc điểm bộ NST:
+ cặp số 21 có 3 chiếc
+ bộ NST 2n+1 = 47
+ cặp NST giới tính chỉ có 1 chiếc X
- Đặc điểm bộ NST:
+ bộ NST 2n - 1 = 45


Trần Văn Cường
12
Ảnh chụp người bị bệnh Đao
Tay của bệnh nhân Đao

Trần Văn Cường
13
Ảnh chụp bệnh nhân Tơcnơ

Trần Văn Cường
14
Ảnh chụp người bị bệnh Đao
Tay của bệnh nhân Đao
Ảnh chụp bệnh nhân Tơcnơ

Trần Văn Cường
15
Hoàn thành nội dung bảng sau
Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, ngón tay ngắn.
Lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, khi đứng 2 tay choãi ra 2 bên .
Bị si đần bẩm sinh, vô sinh.
Không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, thường mất trí, vô sinh.
Cả nam và nữ.
Nữ.

Trần Văn Cường
16
i. Một vài bệnh di truyền ở người
1) Bệnh Đao
2) Bệnh Tơcnơ
- Đặc điểm bộ NST:
+ cặp số 21 có 3 chiếc
+ bộ NST 2n+1 = 47
+ cặp NST giới tính chỉ có 1 chiếc X
- Đặc điểm bộ NST:
+ bộ NST 2n - 1 = 45
Biểu hiện bên ngoài: lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, khi đứng 2 tay choãi ra 2 bên.
- Biểu hiện bên ngoài: bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, ngón tay ngắn. ..
- Về sinh lí: bị si đần bẩm sinh, vô sinh.
- Về sinh lí: không có kinh nguyệt, thường mất trí, vô sinh.
- Giới tính: cả nam và nữ.
- Giới tính: nữ.


Trần Văn Cường
17
3) Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
a) Bệnh bạch tạng
b) Bệnh câm điếc bẩm sinh
- Đặc điểm di truyền: do 1 đột biến gen lặn.


Trần Văn Cường
18
Ảnh chụp bệnh nhân bạch tạng
Mắt của bệnh nhân bạch tạng

Trần Văn Cường
19
3) Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
a) Bệnh bạch tạng
b) Bệnh câm điếc bẩm sinh
- Biểu hiện bên ngoài: câm, điếc bẩm sinh.
- Đặc điểm di truyền: do 1 đột biến gen lặn.
- Biểu hiện bên ngoài: da và tóc màu trắng, mắt màu hồng.


Trần Văn Cường
20
II. Một số tật di truyền ở người
Bàn chân mất ngón và dính ngón
Bàn tay mất một số ngón
Tật khe hở môi hàm
Tật sáu ngón tay

Trần Văn Cường
21
Tật khe hở môi - hàm.
Bàn tay mất 1 số ngón.
Bàn chân mất ngón và dính ngón.
Bàn tay có 6 ngón.
Đột biến NST


Trần Văn Cường
22
Bàn chân có nhiều ngón
Tật xương chi ngắn

Trần Văn Cường
23
Tật khe hở môi - hàm.
Bàn tay mất 1 số ngón.
Bàn chân mất ngón và dính ngón.
Bàn tay có 6 ngón.
Đột biến NST
Xương chi ngắn, bàn chân nhiều ngón.
Đột biến gen trội


Trần Văn Cường
24
iii. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền


Trần Văn Cường
25
Nạn nhân
chất độc màu da cam

Trần Văn Cường
26
Nạn nhân
chất độc màu da cam

Trần Văn Cường
27
iii. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
Máy bay Mĩ rải chất độc màu da cam ở Việt Nam

Trần Văn Cường
28
Đám mây hình nấm do quả bom nguyên tử ném xuống Nagasaki, Nhật Bản vào năm 1945.

Trần Văn Cường
29
Ô nhiễm không khí và nguồn nước

Trần Văn Cường
30
iii. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
- Bảo vệ môi trường, chống ô nhiễm.


Trần Văn Cường
31
Phun thuốc bảo vệ thực vật

Trần Văn Cường
32
iii. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
- Bảo vệ môi trường, chống ô nhiễm.
- Sử dụng đúng quy cách thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật,
- Đối với những người có nguy cơ gây bệnh thì hạn chế kết hôn và sinh con.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm.
thuốc chữa bệnh.


Trần Văn Cường
33
Xin-ga-po thành phố sạch nhất thế giới

Trần Văn Cường
34
Em hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau
1) Đặc điểm Di Truyền của bệnh Đao
Có 1 NST (X) trong cặp NST giới tính.
Có 3 NST (X) ở cặp NST giới tính.
Có 3 NST ở cặp NST thường số 21.
D. Có 1 NST thường ở cặp số 21.

Trần Văn Cường
35
Có 3 NST (X) trong cặp NST giới tính.
Có 1 NST (X) trong cặp NST giới tính.
Có 3 NST thường của cặp số 21.
Câu A đúng.
2) đặc điểm di truyền của bệnh tơcnơ
Em hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau

Trần Văn Cường
36
A. Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và 1 mí, .
B. Si đần bẩm sinh và không có con.
C. Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng.
D. Cả A và B.
3) Bệnh Đao được biểu hiện như thế nào?
Em hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau

Trần Văn Cường
37
4. Bệnh tơcnơ được biểu hiện Bên ngoài như thế nào?
A. Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng.
B. Mất trí và vô sinh.
C. Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng.
D. Lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển.
Em hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau

Trần Văn Cường
38
5. Nguyên nhân dẫn đến bệnh, tật di truyền là gì?
A. Do quá trình trao đổi chất, nội bào bị rối loạn.
B. Do các tác nhân vật lí, hóa học trong tự nhiên.
C. Do ô nhiễm môi trường.
D. Cả A, B và C đúng.
Em hãy chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau

Trần Văn Cường
39
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Bệnh đao
Đột biến NST

Trần Văn Cường
40
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Tật hở khe môi hàm
Đột biến NST

Trần Văn Cường
41
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Bệnh bạch tạng
Đột biến gen lặn

Trần Văn Cường
42
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Tật 6 ngón tay
Đột biến NST

Trần Văn Cường
43
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Tật bàn tay mất một số ngón
Đột biến NST

Trần Văn Cường
44
0
2
4
6
8
10
Trò chơi
Tật xương chi ngắn
Đột biến gen trội

Trần Văn Cường
45
Chúc mừng đội thắng
Phần thưởng cho đội thắng
là một gói quà.

Trần Văn Cường
46
Hướng dẫn về nhà
Tìm hiểu thêm một số biện pháp hạn chế phát sinh bệnh, tật di truyền.
Học bài theo nội dung và trả lời câu hỏi trong SGK.
Đọc, tìm hiểu trước bài 30.

Trần Văn Cường
47
chân thành cảm ơn các thầy cô giáo
và các em học sinh