Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN THAM DỰ TIẾT HỌC
GIÁO VIÊN : KHỔNG THÀNH NGỌC
KIỂM TRA BÀI CŨ
Cho sơ đồ phả hệ của một gia đình có bệnh máu khó đông như sau:
Bình thường
Bệnh máu khó đông
Hãy cho biết bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định?
Bệnh có di truyền liên kết với giới tính hay không?
Bệnh máu khó đông do gen lặn quy định, đây là bệnh di truyền liên kết với giới tính nằm trên NST giới tính X
KIỂM TRA BÀI CŨ
Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cơ bản ở những điểm nào?
Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh có vai trò gì trong nghiên cứu di truyền người?
Trẻ đồng sinh cùng trứng có cùng một kiểu gen nên bao giờ cũng cùng giới
Trẻ đồng sinh khác trứng có kiểu gen khác nhau nên có thể cùng giới hoặc khác giới
Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng có thể xác định được tính trạng nào do gen quyết định là chủ yếu, tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường tự nhiên và xã hội
BÀI 29 : BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người
Cặp NST số 21 có 3 NST
Chỉ có 1 NST giới tính X
Đột biến gen lặn
Đột biến gen lặn
Da và tóc màu trắng
Mắt màu hồng
Câm điếc bẩm sinh
Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn, bị si đần, không có con.
Bệnh Đao(Down)
Tên bệnh
Bệnh Tocno(Turner)
Bệnh bạch tạng
Bệnh câm điếc bẩm sinh
Bề ngoài bệnh nhân là nữ : lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, thường mất trí và không có con.
II. Một số tật di truyền ở người
Đột biến NST gây ra nhiều dạng quái thai và dị tật bẩm sinh như:
Tật khe hở môi – hàm.
Bàn tay mất một số ngón.
Bàn chân mất ngón, dính ngón.
Bàn tay nhiều ngón.
- Đột biến gen trội gây tật : xương chi ngắn, bàn chân nhiều ngón.
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
Nguyên nhân phát sinh các tật, bệnh di truyền ở người
Do tác nhân lý hóa và do ô nhiễm môi trường
Do tác nhân lý hóa và do ô nhiễm môi trường
Do rối loạn trao đổi chất nội bào
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
-Do tác nhân lý hóa
Do ô nhiễm môi trường
Rối loạn trao đổi chất nội bào
-Đấu tranh chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân,vũ khí hóa học.
-Hạn chế gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ô nhiễm môi trường.
-Sử dụng đúng quy cách các loại thuốc trừ sâu, thuốc tây.
-Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây các tật, bệnh di truyền hoặc hạn chế sinh con của những cặp vợ chồng kể trên.
Sắp xếp các đặc điểm di truyền tương ứng với từng bệnh :
b) Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng
a) Do đột biến gen lặn
c) Do đột biến gen trội gây ra
a) Do đột biến gen lặn
b) Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng
c) Do đột biến gen trội gây ra
Chọn câu trả lời đúng nhất:
Nguyên nhân phát sinh các bệnh di truyền ở người? Các biện pháp hạn chế sự phát sinh các bệnh tật đó?

1.Do các tác nhân lý hóa học trong tự nhiên và do ô nhiễm môi trường.
2.Do rối loạn quá trình trao đổi chất nội bào.
3.Ngăn ngừa các hoạt động gây ô nhiễm môi trường.
4.Sử dụng hợp lý và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và một số chất độc khác.
5.Khi mắc một số bệnh tật di truyền nguy hiểm thì vẫn có khả năng sinh nhiều con.
6.Trường hợp nhà chồng đã có người mang dị tật di truyền, mà người phụ nữ cũng mang dị tật đó thì không nên sinh con.
a)1,2,3,4,5
b)2,3,4,5,6
c)1,2,3,4,6
d)1,3,4,5,6
Bệnh di truyền ở người do loại biến dị nào gây ra?
Thường biến
Đột biến gen
Đột biến NST
Cả b và c đều đúng
DẶN DÒ
Học bài
Đọc “Em có biết “
Chuẩn bị bài 30
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN SỰ THAM DỰ CỦA QUÝ THẦY CÔ
KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHỎE, THÀNH ĐẠT TRONG CÔNG VIỆC
CÁC EM HỌC SINH LUÔN HỌC GIỎI, ĐẠT THÀNH TÍCH TỐT NHẤT TRONG HỌC TẬP
Tham gia chiến dịch tình nguyện Mùa Hè Xanh
Tham gia chiến dịch Ngày Chủ Nhật Xanh
Hưởng ứng cuộc vận động giờ Trái Đất
+ Điểm khác nhau giữa bộ NST của bệnh nhân Down và bộ NST của người bình thường?
Khác ở chỗ cặp NST 21 của người bệnh Down có 3 NST của người bình thường có 2 NST
+ Bệnh Down do dạng đột biến nào gây ra?
Đột biến số lượng nhiễm sắc thể( thể dị bội dạng 2n+1)
+Bệnh Down có thể biểu hiện ở những giới nào?
Biểu hiện ở cả nam và nữ
Bộ NST của người bình thường
Bộ NST của người bệnh đao
+ Em có thể nhận biết bệnh nhân Down qua những đặc điểm bên ngoài nào?
Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn, bị si đần, không có con.
+ Tỉ lệ trẻ mới sinh mắc bệnh này là bao nhiêu?
Tỉ lệ khoảng 1/700
+ Bệnh Down còn có tên gọi nào khác?
Bệnh Down trước đây còn gọi là Hội chứng Mông cổ


Người bị bệnh đao
Bàn tay bệnh nhân Down
- Bác sĩ siêu âm sẽ đưa một cây kim tiêm qua thành bụng của mẹ để đi vào trong tử cung, động tác này được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ siêu âm để đầu kim luôn luôn giữ được khoảng cách an toàn cho thai nhi.
Kỹ thuật lấy nước ối được thực hiện như thế nào?
Bộ NST của người bình thường
Bộ NST của người bệnh Turner
+ Điểm khác nhau giữa bộ NST của bệnh nhân Turner và bộ NST của người bình thường?
Khác ở chỗ cặp NST giới tính X của người bệnh Turner chỉ có 1 NST X, của người bình thường có 2 NST X
+ Bệnh Turner do dạng đột biến nào gây ra?
Đột biến số lượng nhiễm sắc thể( thể dị bội dạng 2n - 1)
+Bệnh Turner có thể biểu hiện ở những giới nào?
Chỉ biểu hiện ở nữ
+ Em có thể nhận biết bệnh nhân Turner qua những đặc điểm bên ngoài nào?
Bề ngoài bệnh nhân là nữ : lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, thường mất trí và không có con.
+ Tỉ lệ ở nữ mắc hội chứng này là bao nhiêu?
Tỉ lệ khoảng 1/3000



Nguyên nhân gây bệnh bạch tạng?
Do đột biến gen lặn
Bệnh nhân bạch tạng có những biểu hiện bên ngoài nào?
Có da, tóc màu trắng và mắt màu hồng
Nguyên nhân gây bệnh câm điếc bẩm sinh?
Do đột biến gen lặn.
Những người nào có nguy cơ mắc bệnh này cao?
Người bị nhiễm phóng xạ, chất đôc hóa học, thuốc trừ sâu.