Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ KIM ĐỒNG
TỔ HÓA - SINH
KÍNH CHÀO QUÍ THẦY CÔ ĐÃ ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP CHÚNG TA
Ngày 06 tháng 11 năm 2012
Hỏi bài cũ:
Mời các em hãy xem các hình ảnh dưới đây và: So sánh với hình ảnh của chính mình.
Các khuyết tật trên sinh ra đã có sẵn hay do tai nạn trong quá trình sống ?

I/ Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ?
Sinh ra đã có sẵn và có nhiều điểm giống nhau của loại bệnh. Đó có thể là bệnh di truyền
Hãy tập trung quan sát và so sánh điểm khác nhau giữa NST thường và NST bị đột biến.
NHIỄM SẮC THỂ BÌNH THƯỜNG
NHIỄM SẮC THỂ BỊ ĐỘT BiẾN
Thảo luận đôi:
Các hình(22A.B.C) Ở trên minh họa những dạng nào của đột biến cấu trúc NST?

Đột biến cấu trúc NST là gì?

Tại sao đột biến cấu trúc NST dẫn đến sự sai khác kiểu hình của sinh vật ?

II/ Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST
Hãy xem các hình ảnh sau và suy nghĩ về các nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST
1/ Nguyên nhân:
Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam (Dioxin) xuống các cánh rừng Việt Nam
Mỹ ném bom nguyên tử xuống hai thành phố Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản trong chiến tranh thế giới lần thứ II
Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Công ty Vedan Việt Nam gây ô nhiễm sông Thị Vải
Thảo luận đôi:
1/ Nguyên nhân nào dẫn đến đột biến cấu trúc NST?

2/Các tác nhân đó tác động đến cấu trúc NST như thế nào?

Hãy xem các hình ảnh sau:
2/Tính chất của đột biến cấu trúc NST
Hội chứng “mèo kêu”:
(mất đoạn NST số 5)
HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
Lúa mạch đột biến cấu trúc NST
Cánh đồng lúa mạch
Sản xuất bia từ lúa mạch`
Lúa mạch thường
Nhận xét:
1/Đột biến cấu trúc NST có lợi hay có hại?
2/ Giải thích vì sao.
ĐỂ HẠN CHẾ BỆNH TẬT
1. Nguyên nhân chủ yếu gây đột biến cấu trúc NST là:
a. Các tác nhân vật lý của ngoại cảnh.
b. Các tác nhân vật lý và hoá học của ngoại cảnh
c. Hoạt động co xoắn và tháo xoắn của NST trong phân bào
d. Các tác nhân hoá học của ngoại cảnh
2. Một đoạn nào đó của 1 NST quay ngược 1 góc 180 0 làm đảo ngược trật tự phân bố của gen trên đoạn NST đó, được gọi là đột biến:
a. Lặp đoạn
b. Đảo đoạn
c. Chuyển đoạn
d. Mất đoạn
3. Dạng đột biến cấu trúc NST nào gây hậu quả lớn nhất?
Lặp đoạn nhiễm sắc thể
Đảo đoạn nhiễm sắc thể
Mất đoạn nhiễm sắc thể
cả a, b và c
So sánh đột biến gen và đột biến cấu trúc NST?
Đáp án:
Giống nhau: - Đều là những biến đổi xảy ra trên cấu trúc vật chất di truyền ( ADN hoặc NST ) - Đều phát sinh từ các tác động của môi trường bên ngoài và môi trường bên trong cơ thể. - Đều di truyền cho thế hệ sau. - Phần lớn gây hại cho sinh vật.
Khác nhau:
- Đột biến cấu trúc NST là những ………………… trong cấu trúc NST gồm các dạng: ………………..; …………….; …………………

- Tác nhân ………… và …………. của ngoại cảnh là nguyên nhân chủ yếu gây đột biến cấu trúc NST.

- Đột biến cấu trúc NST thường …………, nhưng cũng có trường hợp có lợi.
4. Chọn các từ hoặc cụm từ thích hợp điền vào
chỗ (…..) Hoàn chỉnh các câu sau:
biến đổi
mất đoạn
Ghi nhớ
đảo đoạn
lặp đoạn
hóa học
vật lý
có hại
* Mất đoạn NST:
- Người bị ung thư máu nếu NST 21 bị mất đoạn
- Mất một phần cánh ngắn của NST số 5 ở người gây hội chứng tiếng mèo kêu.
- Mất 1 phần cánh dài ở NST 22 gây ung thư máu ác tính (philadenphia)
* Lặp đoạn NST:
- Lặp đọan 16a trên NST của ruồi giấm sẽ làm mắt lồi của ruồi trở thành mắt dẹp (lặp càng nhiều thì mắt càng dẹp)
* Đảo đọan:.
- Ruồi giấm người ta phát hiện ra 12 dạng đảo đoạn trên NST thứ 3, liên quan đến khả năng thích ứng với môi trường. 
Em có biết ?