Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

MÔN
PHÒNG GD&ĐT HUYỆN NINH GIANG
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI HUYỆN NINH GIANG
Giáo viên: HÀ THỊ HUYỀN
SINH HỌC
TRƯỜNG THCS HỒNG PHONG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen và đột biến NST.
Đáp án
Nguyên nhân phát sinh đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể:
- Do ảnh hưởng của tác nhân vật lý và hoá học trong tự nhiên.
Do ô nhiễm môi trường.
- Do rối loạn quá trình trao đổi chất trong tế bào.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
1. Bệnh Đao.
Bộ NST của nam giới bình thường(a)
Bộ NST của bệnh nhân Đao(b)
Hình 29.1
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người
- Nguyên nhân : Có 3 NST ở cặp số 21.
1. Bệnh Đao.
Ảnh chụp bệnh nhân bị bệnh Đao
- Biểu hiện bên ngoài: Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn. Xảy ra ở cả nam và nữ.
- Về sinh lý: Bị si đần bẩm sinh và không có con.
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
1. Bệnh Đao.
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
Bộ NST của bệnh nhân Tớcnơ (b)
Bộ NST của nữ giới bình thường (a)
Ảnh chụp
bệnh nhân Tớcnơ(c)
Câu hỏi thảo luận:
Câu 1. Điểm khác nhau giữa bộ NST của bệnh nhân Tớcnơ và bộ NST của người bình thường? Từ đó nêu nguyên nhân của bệnh Tớcnơ.
Câu 2. Bề ngoài em có thể nhận biết bệnh Tớcnơ qua những đặc điểm nào? Đặc điểm sinh lý của bệnh Tớcnơ?
Hình 29.2
0:0
0:1
0:2
0:3
0:4
0:5
0:6
0:7
0:8
0:9
0:10
0:11
0:12
0:13
0:14
0:15
0:16
0:17
0:18
0:19
0:20
0:21
0:22
0:23
0:24
0:25
0:26
0:27
0:28
0:29
0:30
0:31
0:32
0:33
0:34
0:35
0:36
0:37
0:38
0:39
0:40
0:41
0:42
0:43
0:44
0:45
0:46
0:47
0:48
0:49
0:50
0:51
0:52
0:53
0:54
0:55
0:56
0:57
0:58
0:59
1:0
1:1
1:2
1:3
1:4
1:5
1:6
1:7
1:8
1:9
1:10
1:11
1:12
1:13
1:14
1:15
1:16
1:17
1:18
1:19
1:20
1:21
1:22
1:23
1:24
1:25
1:26
1:27
1:28
1:29
1:30
1:31
1:32
1:33
1:34
1:35
1:36
1:37
1:38
1:39
1:40
1:41
1:42
1:43
1:44
1:45
1:46
1:47
1:48
1:49
1:50
1:51
1:52
1:53
1:54
1:55
1:56
1:57
1:58
1:59
2:0
2:1
2:2
2:3
2:4
2:5
2:6
2:7
2:8
2:9
2:10
2:11
2:12
2:13
2:14
2:15
2:16
2:17
2:18
2:16
2:20
2:21
2:22
2:23
2:24
2:25
2:26
2:27
2:28
2:29
2:30
2:31
2:32
2:33
2:34
2:35
2:36
2:37
2:38
2:39
2:40
2:41
2:42
2:43
2:44
2:45
2:46
2:47
2:48
2:49
2:50
2:51
2:52
2:53
2:54
2:55
2:56
2:57
2:58
2:59
3:0
Hết giờ
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
1. Bệnh Đao.
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
Bộ NST của nữ bình thường có
2n = 46NST, cặp NST số 23 là XX.
Bộ NST của người bị bệnh Tớcnơ là 45 NST, cặp NST số 23 là OX.
Có dạng là 2n – 1 = 45NST (đột biến dị bội)
Nguyên nhân:
- Cặp NST số 23 ở nữ chỉ có 1 nhiễm sắc thể X
Câu 1. Điểm khác nhau giữa bộ NST của bệnh nhân Tớcnơ và bộ NST của người bình thường? Từ đó nêu nguyên nhân của bệnh nhân Tớcnơ.
Đáp án
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
1. Bệnh Đao.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
- Nguyên nhân: Cặp NST số 23 ở nữ chỉ có 1 NST X.
Câu 2. Bề ngoài em có thể nhận biết bệnh Tớcnơ qua những đặc điểm nào? Đặc điểm sinh lý của bệnh Tớcnơ?
Biểu hiện bề ngoài: là nữ, lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển.
- Về sinh lý : không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, thường mất trí và vô sinh
1. Bệnh Đao.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
Lùn, cổ ngắn, miệng hơi há, lưỡi hơi thè, má phệ, mắt hơi sâu và một mí, bàn tay ngắn, khoảng cách 2 mắt xa nhau
Nữ lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển.
Có 3 NST 21
Đột biến thể dị bội: 2n + 1
Xảy ra cả ở nam và nữ
NST thường
Chỉ có 1 NST giới tính X (OX)
Đột biến thể dị bội : 2n - 1
Chỉ xảy ra ở nữ
NST giới tính
1. Bệnh Đao.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
- Nguyên nhân: do đột biến gen lặn gây ra.
- Biểu hiện của bệnh bạch tạng: Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng
1. Bệnh Đao.
Người câm điếc
Những đứa trẻ bị bệnh bạch tạng
Mắt của người bị bệnh bạch tạng
-> Bệnh di truyền là các rối loạn sinh lý bẩm sinh.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
1. Bệnh Đao.
2
3
Bàn tay có 6 ngón
Khe hở môi - hàm
Bàn chân có nhiều ngón
Bàn chân mất ngón dính liền
Bàn tay mất ngón
Xương chi ngắn
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
Đột biến nhiễm sắc thể
Đột biến gen trội
Tật khe hở môi- hàm
Bàn tay mất ngón
Bàn chân mất ngón và dính liền
Xương chi ngắn, bàn chân có nhiều ngón.
1. Bệnh Đao.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
1. Bệnh Đao.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
Tật khe hở môi hàm, bàn tay mất ngón, bàn chân mất ngón và dính ngón, bàn tay nhiều ngón : Do đột biến NST.
Tật xương chi ngắn, bàn chân có nhiều ngón: do đột biến gen trội.
=> Tật di truyền là các khiếm khuyết hình thái bẩm sinh.
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền.
1. Nguyên nhân
1. Bệnh Đao.
Đám cưới người lùn
Phun thuốc trừ sâu
Phun thuốc diệt cỏ
Vụ nổ bom nguyên tử tại Hirôxima(Nhật Bản)
Rác thải
Máy bay Mỹ rải chất độc da cam
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền
1. Nguyên nhân
- Do tác nhân vật lý, hoá học trong tự nhiên.
- Do ô nhiễm môi trường
- Do rối loạn sinh lý, sinh hoá nội bào.
1. Bệnh Đao.
HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
1. Nguyên nhân
- Do tác nhân vật lý, hoá học trong tự nhiên.
- Do ô nhiễm môi trường
- Do rối loạn sinh lý, sinh hoá nội bào.
2. Biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền.
- Sử dụng đúng qui cách các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc chữa bệnh.
- Đấu tranh chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và các hành vi gây ô nhiễm môi trường.
- Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây ra các bệnh và tật di truyền hoặc các cặp vợ chồng này không nên sinh con.
1. Bệnh Đao.
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền.
Chung tay bảo vệ môi trường
Dù chịu nhiều di chứng từ chất độc màu da cam nhưng Nguyễn Chiến Thắng đã trở thành chuyên gia máy tính và được Bill Gates đích thân cấp bằng.
NẠN NHÂN NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
Tân Hương, ngày 29 tháng 11 năm 2013
TIẾT 30, BÀI 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. Một vài bệnh di truyền ở người.
2. Bệnh Tớcnơ (OX)
3. Bệnh bạch tạng và câm điếc bẩm sinh
II. Một số tật di truyền ở người
III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền.
1. Nguyên nhân
- Do tác nhân vật lý, hoá học trong tự nhiên.
- Do ô nhiễm môi trường
- Do rối loạn sinh lý, sinh hoá nội bào.
2. Biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền.
- Sử dụng đúng qui cách các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc chữa bệnh.
- Đấu tranh chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học và các hành vi gây ô nhiễm môi trường.
- Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây ra các bệnh và tật di truyền hoặc các cặp vợ chồng này không nên sinh con.
1. Bệnh Đao.
1. Người bị bệnh đao có 3NST ở cặp 23.
S
2. Đột biến gen và đột biến NST là nguyên nhân gây ra các
bệnh, tật di truyền ở người.
Đ
3. Bố mẹ bình thường không bao giờ sinh ra con bị
bạch tạng và câm điếc bẩm sinh.
S
4. Những bệnh di truyền do đột biến gen lặn chỉ biểu hiện
khi ở trạng thái đồng hợp lặn.
Đ
5. Những người cùng mắc một loại bệnh di truyền thì
không nên kết hôn với nhau.
Đ
Em hãy điền Đ(đúng), S(sai) vào các ô trống cuối mỗi câu:
CỦNG CỐ
Trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK trang 85
Hướng dẫn về nhà
Tìm hiểu luật hôn nhân gia đình và kế hoạch hóa gia đình.
Nghiên cứu bảng 30.1, 30.2 SGK trang 87.
Tiếp tục nghiên cứu các hậu quả do ô nhiễm môi trường.
Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh
về dự tiết học
Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ
Chúc các em học tốt.