Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

Kiểm tra bài cũ:
1. Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì?Tại sao phải dùng phương pháp này để nghiên cứu sự di truyền của một số tính trạng ở người?
- Là phương pháp theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định của những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó.
Dùng phương pháp này vì:
Người sinh sản muộn và đẻ ít con.
- Vì lý do xã hội, không thể áp dụng phương pháp lai hoặc gây đột biến.
- Phương pháp này đơn giản, dễ thực hiện và dễ nghiên cứu.
Kiểm tra bài cũ:
-Trẻ đồng sinh cùng trứng đuợc sinh ra từ sự thụ tinh của một trứng với một tinh trùng nên có cùng kiểu gen và cùng giới.
Trẻ đồng sinh khác trứng được sinh ra từ sự thụ tinh của hai trứng với hai tinh trùng nên có kiểu gen khác nhau, có thể cùng giới hoặc khác giới.
* Ý nghĩa: Nghiên cứu trẻ đồng sinh giúp ta hiểu rõ được vai trò của kiểu gen và môi trường đối với sự hình thành tính trạng, đồng thời hiểu rõ sự ảnh hưởng khác nhau của môi trường đối với tính trạng số lượng và chất lượng.
2. Nêu sự khác nhau cơ bản của trẻ đồng sinh cùng trứng với đồng sinh khác trứng ? Cho biết ý nghĩa của phương pháp nghiên cứu này ?
Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
I. MỘT VÀI BỆNH DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
1. Bệnh Đao
Ảnh và tay của bệnh nhân Đao
1. Em hãy cho biết điểm khác nhau giữa bộ NST của người bình thường và của bệnh nhân Đao ?
2. Em có thể nhận biết bệnh nhân Đao qua các đặc điểm bên ngoài nào ?
Thảo luận nhóm:
NST bệnh nhân Đao
NST của nam giới bình thường
Ảnh và tay của bệnh nhân Đao
Đặc điểm di truyền:
Cặp NST số 21 có 3NST
Biểu hiện bên ngoài:
- Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn.
2. BỆNH TƠCNƠ
Bộ NST nữ giới bình thường
Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ
1. Em hãy cho biết điểm khác nhau giữa bộ NST của bệnh nhân Tơc nơ và người bình thường.
2. Em có thể nhận biết bệnh nhân Tơcnơ qua các đặc điểm bên ngoài nào ?
Thảo luận nhóm:
Đặc điểm di truyền:
- Cặp NST số 23 chỉ có 1NST X
Biểu hiện bên ngoài:
- Lùn, cổ ngắn, là nữ, tuyến vú không phát triển, thường mất trí và không có con
Ảnh và mắt của bệnh nhân bạch tạng
3. BỆNH BẠCH TẠNG VÀ CÂM ĐIẾC BẨM SINH
1. Em hãy cho biết đặc điểm di truyền của bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh ?
2. Em có thể nhận biết hai bệnh này qua các đặc điểm bên ngoài nào ?
Thảo luận nhóm:
Đặc điểm di truyền:
- Do đột biến gen lặn
Biểu hiện bên ngoài của bệnh bạch tạng:
Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng
Biểu hiện bên ngoài của bệnh câm điếc bẩm sinh:
- Câm điếc bẩm sinh
II. MỘT VÀI TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
Bàn chân mất ngón và dính ngón
Bàn tay mất một số ngón
Tật hở môi hàm
Tật sáu ngón tay
=> Các đột biến NST đã gây ra nhiều dị tật bẩm sinh ở người.
Tật xương chi ngắn
=> Các đột biến gen trội còn gây ra các tật xương chi ngắn, bàn chân có nhiều ngón
Bàn chân có nhiều ngón
III. CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ PHÁT SINH BỆNH TẬT DI TRUYỀN
Máy bay Mĩ rải chất độc màu da cam
Khói từ các nhà máy
Ô nhiễm nguồn nước
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n + 1) NST (BỆNH ĐAO)
Bố
Mẹ
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n - 1) NST (BỆNH TƠCNƠ)
MẸ
BỐ
NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH:
- Do các tác nhân vật lý, hoá học trong tự nhiên
Do ô nhiễm môi trường
Do rối loạn trong quá trình trao đổi chất nội bào
BIỆN PHÁP HẠN CHẾ:
- Hạn chế các hoạt động gây ô nhiễm môi trường
- Sự dụng hợp lý các loại thuốc bảo vệ thực vật
- Đấu tranh chống sản xuất – sử dụng vũ khí hoá học, vũ khí hạt nhân
- Hạn chế kết hôn (và sinh con) với những người có nguy cơ mang gen gây bệnh di truyền
Điền từ, các cụm từ thích hợp vào chổ trống trong bảng sau:
Điền từ, các cụm từ thích hợp vào chổ trống trong bảng sau:
Tơcnơ
Bạch tạng
Đao
Câm điếc bẩm sinh
BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI
DẶN DÒ
HỌC BÀI VÀ TRẢ LỜI CÂU HỎI TRONG SÁCH GIÁO KHOA
ĐỌC MỤC “EM CÓ BIẾT ?”.
ĐỌC TRƯỚC BÀI 30: DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI