Bài 29. Bệnh và tật di truyền ở người

Tháng 11/2009
Trường THCS Bình Khê- Đông Triều - Quảng Ninh
TỔ: SINH- HOÁ-ĐỊA
SINH H?C 9
B�I 29: B?nh v� t?t di truy?n ? ngu?i
GV thiết kế: Trần Thị Oanh
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
người bị bệnh đao
Bộ NST của người bình thường
Bộ NST của người bệnh đao
Mắt của người bạch tạng
Người bị bạch tạng
Qua tranh ảnh và thông tin SGK hãy hoàn thành phiếu học tập theo bảng
Cặp NST số 21 có 3 NST
- Hình thái: Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa hai mắt xa nhau, ngón tay ngắn.
- Sinh lí: Si đần bẩm sinh, không có con.
- Lùn, cổ ngắn, là nữ
- Tuyến vú không phát triển, thường mất trí và không có con.
Cặp NST số 23 chỉ có 1 NST
Đột biến gen lặn
- Da và tóc màu trắng.
- Mắt màu hồng
Đột biến gen lặn
- Câm điếc bẩm sinh.
Qua tranh ảnh và thông tin SGK hãy hoàn thành phiếu học tập theo bảng
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
1. Bệnh Đao
Bộ NST của bệnh nhân Đao khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này?
- Bệnh nhân Đao có thêm 1 NST ở cặp NST 21 ( 3 NST số 21 )
- Nguyên nhân: do sự phân li không bình thường của 1 cặp NST trong giảm phân hình thành giao tử
Trả lời câu hỏi
Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n + 1) NST
(Bệnh đao)
Bố
Mẹ
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
1. Bệnh Đao
Bộ NST của bệnh nhân Đao khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này?
Em có thể nhận biết bệnh nhân Đao qua những đặc điểm bên ngoài nào?
- Bệnh nhân Đao có thêm 1 NST ở cặp NST 21 ( 3 NST số 21 )
- Nguyên nhân: do sự phân li không bình thường của 1 cặp NST trong giảm phân hình thành giao tử
- NhËn biÕt: ng­êi bÐ, lïn, cæ rôt, m¸ phÖ, miÖng h¬i h¸, l­ìi thÌ ra, ngãn tay ng¾n…
Trả lời câu hỏi
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
1. Bệnh Đao
Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này?
2. Bệnh Tocno
- Bệnh nhân Tocnơ chỉ có 1 NST giới tính và NST đó là NST X
- Nguyên nhân do cặp NST giới tính giảm phân không bình thường
Trả lời câu hỏi
Y
X
OX
O
XX
Giao tử
Hợp tử
Sơ đồ hình thành bệnh Tocnơ
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
1. Bệnh Đao
Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Do đâu có sự khác nhau này?
Em có thể nhận biết bệnh nhân Tơcnơ qua những đặc điểm bên ngoài nào?
2. Bệnh Tocno
- Bệnh nhân Tocnơ chỉ có 1 NST giới tính và NST đó là NST X
- Nguyên nhân do cặp NST giới tính giảm phân không bình thường
- Biểu hiện: L� nữ lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, thường mất trí và không có con
Trả lời câu hỏi
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
1. Bệnh Đao
2. Bệnh Tocno
3. B?nh b?ch t?ng v� cõm di?c b?m sinh
? Nguyên nhân gây ra bệnh bạch tạng,những biểu hiện ra bên ngoài cơ thể của bệnh.
Trả lời câu hỏi
* Bệnh bạch tạng
Nguyªn nh©n: Do ®ét biÕn gen lÆn ( liªn quan ®Õn vai trß cña men tyrosinase trong viÖc chuyÓn ho¸ tyrosin thµnh DOPA)
- Biểu hiện: Bệnh nhân bạch tạng có da , tóc mầu trắng, mắt mầu hồng

? Nguyên nhân và biểu hiện của bệnh câm điếc bẩm sinh
* Cõm di?c b?m sinh: Do đột biến gen lặn dẫn đến câm điếc bẩm sinh
Sự tăng tỉ lệ trẻ mới sinh mắc bệnh Đao theo độ tuổi của các bà mẹ.
* Biểu hiện bên ngoài của bệnh nhân đao và bệnh nhân Tơcnơ có gì giống và khác nhau?
* Nên sinh con ở lứa tuổi nào để giảm tỉ lệ trẻ sơ sinh mắc bệnh đao?
TH?O LU?N
* M?t c?p v? ch?ng
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
II. Một số tật di truyền ở người
Bàn chân mất ngón và dính ngón
Bàn tay mất một số ngón
Bàn chân có nhiều ngón
Tật hở môi hàm
Bàn tay có nhiều ngón
Tật xương chi ngắn
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
Trả lời câu hỏi
II. Một số tật di truyền ở người
? Bệnh và tật di truyền ở người khác với bệnh thông thườngở điểm nào?Nguyên nhân gây bệnh?
- Bệnh và tật di truyền được di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
- Nguyên nhân do đột biến NST
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
II. Một số tật di truyền ở người
III. Các biện pháp hạn chế phát
sinh tật, bệnh di truyền
S? d?ng thuốc trừ sâu trong s?n xu?t
nguồn nước
không khí
Máy bay Mĩ thả chất độc màu da cam tại Việt Nam
Bài 29: Bệnh và tật di truyền ở người
I. Một vài bệnh di truyền ở người
Thảo luận
II. Một số tật di truyền ở người
III. Các biện pháp hạn chế phát
sinh tật, bệnh di truyền
?. Các bệnh và tật di truyền phát sinh do những nguyên nhân nào?
Nguyên nhân: do các tác nhân vật lí, hoá học trong tự nhiên, ô nhiễm môi trường, rối loạn trao đổi chất nội bào.
? Đề xuất các biện pháp hạn chế sự phát sinh các tật bệnh di truyền?
Biện pháp hạn chế:
+ Hạn chế các hoạt động gây ô nhiễm môi trường, sử dụng hợp lí thuốc BVTV
+ Đấu tranh chống sử dụng vũ khí hoá học, vũ khí hạt nhân.
+ Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây bệnh, bệnh di truyền
Chọn các cụm từ: rối loạn, đột biến gen, tác nhân lí hóa, dị tật bẩm sinh, dị dạng, bệnh di truyền điền vào chỗ trống thay cho các số 1, 2, 3 … để hoàn chỉnh các câu sau:
Các đột biến NST và …….(1)……. gây ra các bệnh di truyền nguy hiểm và các ………(2)…...… ở người. Người ta có thể nhận biết các bệnh nhân Đao, Tơcnơ qua hình thái. Các dị tật bẩm sinh như: mất sọ não, khe hở môi – hàm, bàn tay và bàn chân ....…(3)…. cũng khá phổ biến ở người. Các ….....(4)…...… và dị tật bẩm sinh ở người do ảnh hưởng của các .…...(5)……… trong tự nhiên, do ô nhiểm môi trường hoặc do ..….(6)…… trao đổi chất nội bào.
đột biến gen
dị tật bẩm sinh
dị dạng
bệnh di truyền
tác nhân lí hóa
rối loạn
B�I T?P
Hướng dẫn học ở nhà
Học bài và trả lời câu hỏi cuối bài
Đọc mục : "Em có biết"
Đọc trước bài 30: Kẻ bảng 30.1 và 30.2 vào vở
Hãy tìm hiểu tình hình ô nhiễm môi trường ở địa phương em
Chĩc c�c em h�c t�t