Bài 28. Tìm hiểu chung về văn bản hành chính

Chào mừng các thầy cô giáo
và các em học sinh
đến dự tiết học hôm nay
Kiểm tra bài cũ :
Muốn làm bài văn lập luận giải thích thì phải thực hiện các bước nào ?
BÀI :

TÌM HIỂU CHUNG
VỀ VĂN BẢN HÀNH CHÍNH
T?P L�M VAN - TI?T 115
I. Thế nào là văn bản hành chính?
1: Đọc các văn bản.
Văn bản 1
PHÒNG GD-ĐT QUẬN CẦU GIẤY CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG THCS DỊCH VỌNG Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Số : … / TB _____________

Hà Nội, ngày 6 tháng 12 năm 2003

THÔNG BÁO
Về kế hoạch trồng cây

Để hưởng ứng phong trào Vì một môi trường xanh, sạch, đẹp, Ban Giám hiệu nhà trường phát động buổi trồng cây quanh sân trường. Kế hoạch trồng cây như sau:
Thời gian : 14 giờ, ngày 28 – 2 – 2003.
Số lượng và chủng loại : Mỗi lớp trồng 5 cây, loại cây phượng vĩ, bàng hoặc
xà cừ.
Phương thức chăm sóc : Các lớp có kế hoạch bảo vệ và chăm sóc cây do
lớp mình trồng.
Ban Giám hiệu thông báo kế hoạch này để toàn trường được biết và chuẩn bị tốt
cho ngày hội trồng cây của nhà trường.
Hiệu trưởng
(Kí và ghi rõ họ tên)
Nơi nhận :
- Các GV chủ nhiệm
- Các lớp
- Lưu Văn phòng
Văn bản 2
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
_____________

Hà Nội, ngày 20 tháng 03 năm 2003

GIẤY ĐỀ NGHỊ

Kính gửi :Cô giáo chủ nhiệm lớp 7A,Trường THCS Kim Đồng.

Tập thể lớp 7A chúng em xin trình bày với cô giáo một việc như sau : Theo thời khóa biểu của nhà trường, chiều nay (thứ năm, ngày 20 tháng 03 năm 2003), lớp 7A có giờ sinh hoạt tập thể. Những vì bạn Nam bị ốm phải vào nằm viện, nên chúng em xin đề nghị với cô giáo cho chuyển buổi sinh hoạt này sang chiều mai (thứ sáu, ngày 21 tháng 3) để lớp có thể tới thăm và động viên bạn Nam được kịp thời.
Thay mặt lớp 7A
Lớp trưởng (Kí và ghi rõ họ tên)

Văn bản 3
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phú
____________
Thanh Hóa, ngày 20 tháng 03 năm 2003
BÁO CÁO
Về kết quả hoạt động hưởng ứng phong trào
Vì một môi trường xanh, sạch, đẹp
Lớp trưởng
(Kí và ghi rõ họ tên)

Kính gửi : Ban Giám hiệu Trường THCS Đông Thanh.

Hưởng ứng đợt thi đua Vì một môi trường xanh, sạch, đẹp do nhà trường phát động, trong thời gian vừa qua, lớp 7B đã có nhiều hoạt động đạt kết quả tốt, cụ thể là:
1)Về vệ sinh: Đã tổ chức mỗi tuần 1 buổi lao động tập thể để quét dọn khu vực
quanh lớp và sân trường; thực hiện nghiêm túc việc thu gom các loại rác vào đúng nới quy định.
2) Về việc trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh : đã tổ chức trồng được 100 cây các loại (bao gồm 50 cây bạch đàn, 40 cây xà cừ và 10 cây phượng vĩ) ở khu vực được Ban Giám hiệu nhà trường phân công; không bẻ cành, hái lá hoặc ngắt hoa nơi công cộng.
3) Về trang trí: đã tổ chức quét vôi lại các bức tường quanh lớp; kẻ lại các khẩu hiệu và bảng nội quy nhà trường.
Kết quả cuối đợt, lớp đã bầu được 5 bạn tiêu biểu đề nghị nhà trường biểu dương, khen thưởng.
Thay mặt lớp 7B
Hoạt động nhóm:
1. Khi nào phải viết thông báo, đề nghị, báo cáo?
2. Nêu mục đích của mỗi loại văn bản ấy
3. Đặc điểm chung và đặc điểm riêng của mỗi loại văn bản ấy là gì ?
4. So sánh 3 loại văn bản ấy với các văn bản truyện và thơ đã học.
5.Tìm một số loại văn bản khác tương tự với 3 loại văn bản trên.
6. Rút ra kết luận về mục đích, nội dung, hình thức trình bày của 3 loại văn bản trên.
2.Nhận xét:
1. Khi nào thì người ta viết văn bản thông báo, đề nghị, báo cáo?
a) Thông báo :
Truyền đạt thông tin từ cấp trên xuống cấp dưới hoặc thông tin cho công chúng rộng rãi đều biết.
b) Đề nghị (kiến nghị) :
Đề đạt nguyện vọng lên cấp trên hoặc người có thẩm quyền giải quyết.
c) Báo cáo :
Chuyển thông tin từ cấp dưới lên cấp trên.
2. Nêu mục đích của mỗi loại văn bản
a) Thông báo :
Phổ biến thông tin, thường kèm theo những hướng dẫn và yêu cầu thực hiện.
b) Đề nghị (Kiến nghị) :
Trình bày nguyện vọng, thường kèm theo lời cám ơn.
c) Báo cáo :
Tập hợp những công việc đã làm được (sơ kết, tổng kết) để cấp trên biết, thường kèm theo số liệu, tỉ lệ phần trăm,...
a) Đặc điểm chung :
Tính khuôn mẫu.
b) Đặc điểm riêng :
Khác nhau về mục đích, nội dung, yêu cầu.
3.Đặc điểm chung và đặc điểm riêng của mỗi loại văn bản ấy là gì ?
a) Ba loại văn bản hành chính đều có đặc điểm chung :
- Viết theo mẫu (tính quy ước).
- Ai cũng biết được (tính phổ cập).
- Các từ ngữ đều giản dị, dễ hiểu (tính đơn nghĩa).
b) Các văn bản truyện, thơ có đặc điểm :
- Thường có sự sáng tạo của tác giả (tính cá thể).
- Chỉ các nhà thơ, nhà văn mới viết được (tính đặc thù).
- Các từ ngữ thường gợi ra liên tưởng, tưởng tượng, cảm xúc (tính biểu cảm, đa nghĩa).
4. So sánh 3 loại văn bản ấy với các văn bản truyện và thơ đã học.
Đơn từ, biên bản, hợp đồng, giấy biên nhận, giấy khai sinh, nghị định, quyết định, ...
5.Tìm một số loại văn bản khác tương tự với 3 loại văn bản trên.
Trả lời:
a) Mục đích, nội dung:
Là loại văn bản thường dùng để truyền đạt những thông tin, đề đạt những nguyện vọng, sơ kết hoặc tổng kết những việc đã làm được.
b) Hình thức:
Trình bày theo một số mục nhất định:
- Quốc hiệu và tiêu ngữ
- Địa điểm và ngày tháng làm văn bản
- Họ, tên, chức vụ của người nhận hay tên cơ quan nhận văn bản
- Họ, tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản
- Nội dung thông báo, đề nghị, báo cáo
- Chữ kí, họ tên người gửi văn bản
6. Rút ra kết luận về mục đích, nội dung, hình thức trình bày của 3 loại văn bản trên.
II. Ghi nhí :
- Văn bản hành chính là loại văn bản thường dùng để truyền đạt những nội dung và yêu cầu nào đó từ cấp trên xuống hoặc bày tỏ những ý kiến, nguyện vọng của cá nhân hay tập thể tới các cơ quan và người có quyền hạn để giải quyết.
- Loại văn bản này thường được trình bày theo một số mục nhất định (gọi là mẫu), trong đó nhất thiết phải ghi rõ:
+ Quốc hiệu và tiêu ngữ
+ Địa điểm và ngày tháng làm văn bản.
+ Họ tên, chức vụ của người nhận hay tên cơ quan nhận văn bản
+ Họ tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản.
+ Nội dung thông báo, đề nghị, báo cáo.
+ Chữ kí và họ tên người gửi văn bản.

III. Luyện tập:
Bài tập /SGK/tr.110 - 111
III. Luyện tập: Bài 1
* 1. Có một sự kiện quan trọng sắp xảy ra, cần phải cho mọi người biết sự kiện ấy. _->
2. Thầy hiệu trưởng hoặc thầy, cô giáo chủ nhiệm cần biết tình hình lớp. ->
3. Có một sự việc làm em hết sức xúc động, muốn ghi lại những cảm xúc đó. ->
4. Hôm qua đi học về chẳng may gặp mưa, hôm nay em bị sốt, không thể đến lớp được. ->
5. Có một địa danh nổi tiếng ở gần trường, cả lớp đều muốn thầy , cô giáo chủ nhiệm lớp tổ chức cho đi tham quan. ->
6. Bị ốm không đi tham quan được, bạn em rất muốn biết về buổi tham quan ấy. ->
=> Như vậy, những tình huống nào là phải viết loại văn bản hành chính?
Thông báo
Báo cáo
Biểu cảm
Đơn từ
Đề nghị
Tự sự, miêu tả
Bài 2:
1. Văn bản hành chính là gì?
A. Là loại văn bản nghị luận đặc biệt ngắn gọn.
B. Là một thể loại của văn bản tự sự.
C. Là một thể loại của văn bản trữ tình.
D. Là loại văn bản dùng để truyền đạt những nội dung và yêu cầu nào
đó từ cấp trên xuống hoặc bày tỏ ý kiến, nguyện vọng của cá nhân hay tập thể tới cơ quan và người có quyền hạn để giải quyết.
2. Trong cuộc sống sinh hoạt và học tập, khi nào cần phải làm văn bản đề nghị?
A. Khi muốn trình bày về tình hình, sự việc đạt được của một cá nhân hay tập thể.
B. Khi có một sự kiện quan trọng sắp xảy ra, cần phải cho mọi người hiểu biết.
C. Khi xuất hiện một nhu cầu, quyền lợi chính đáng nào đó của một
cá nhân hay một tập thể muốn các cá nhân hoặc tổ chức có thẩm
quyền giải quyết.
D. Khi muốn gia nhập một tổ chức nào đó.
A. Khi muốn trình bày về tình hình, sự việc và kết quả làm được của một cá nhân hay tập thể.
B. Khi muốn truyền đạt những nội dung và yêu cầu của cấp trên xuống.
C. Khi xuất hiện một nhu cầu quyền lợi chính đáng nào đó của một cá nhân hay một tập thể.
D. Khi muốn xin nghỉ học.
3. Trong các trường hợp sau, trường hợp nào phải làm văn bản báo cáo?
- Quốc hiệu và tiêu ngữ
- Địa điểm và ngày tháng làm văn bản
- Họ, tên, chức vụ của người nhận hay tên cơ quan nhận văn bản
- Họ, tên, chức vụ của người gửi hay tên cơ quan, tập thể gửi văn bản
- Nội dung thông báo, đề nghị, báo cáo
- Chữ kí, họ tên người gửi văn bản

4. Những mục dưới đây là những mục phải có trong văn bản hành chính. Đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Bài 3: Viết một văn bản đề nghi với nội dung sau:
Phòng học của lớp 7b có hai cái bàn của học sinh bị hỏng không thể ngồi học được và một cái típ không sáng.
Dặn dò:
- Về nhà:
+ Học thuộc Ghi nhớ.
+ Xem lại bài tập đã làm.
+ Sưu tầm thêm một số văn bản hành chính (ngoài những văn bản đã gặp trong tiết học hôm nay).
+ Làm bài tập 2,3 / Sách Bài tập Ngữ văn 7 / tr. 72 - 73.
- Chuẩn bị bài mới:
+ Tự kiểm tra, đánh giá lại bài viết Tập làm văn số 6 của cá nhân.
Tiết học đến đây kết thúc!
Cám ơn quý thầy cô
và các em học sinh!