Bài 28. Phương pháp nghiên cứu di truyền người

VÀ
Giáo viên:
NỘI DUNG
* Nghiên cứu phả hệ.
* Nghiên cứu trẻ đồng sinh
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI
Tiết 30
Tiết 30
Phương pháp nghiên cứu di truyền người
Nữ
Nam
Kết hôn
I. NGHIÊN CỨU PHẢ HỆ
? Phả là sự ghi chép, hệ là các thế hệ, phả hệ là bản ghi chép về các thế hệ
Trạng thái đối lập
* Các kí hiệu
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
Hình 28.1. Sơ đồ phả hệ của hai gia đình
a (có bà ngoại mắt nâu) và b (có ông nội mắt nâu)
Mắt nâu, mắt đen tính trạng nào là trội?
2. Sự di truyền tính trạng màu mắt có liên quan đến giới tính không? Vì sao?
1.Mắt nâu là tính trạng trội .
2. Sự di truyền tính trạng màu mắt không liên quan tới giới tính .
Vì ở F2 tính trạng mắt nâu và mắt đen biểu hiện cả ở nam và nữ.
Đời ông bà�(P)
Đời con (F1)
Đời cháu (F2)
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
1. Hãy vẽ sơ đồ phả hệ cho trường hợp này
2.Bệnh máu khó đông do gen trội hay gen lặn quy định? Vì sao?
Bệnh máu khó đông do gen lặn quy định, vì bố mẹ bình thường sinh ra con mắc bệnh.
3.Bệnh máu khó đông có liên quan đến giới tính hay không? Vì sao?
Bệnh máu khó đông có liên quan đến giới tính , vì thường thấy xuất hiện bệnh ở nam giới.
Đời b? m? (P)
Đời con (F1)
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
Quy ửụực: A - bỡnh thửụứng
a - bũ beọnh
Viết sơ đồ lai ?
P :
♂
XAXa
♀
XAY
X
G:
XA
XA
Xa
XA
XA
Xa
Y
Y
Đời b? m? (P)
Đời con (F1)
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì? Nhằm mục đích gì ?
Phương pháp phả hệ là phương pháp theo dõi sự di truyền của 1 tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng dòng họ qua nhiều thế hệ .
?
Mục đích: Xác định gen tr?i hay l?n, do m?t hay nhi?u gen qui d?nh, n?m trên nhiễm sắc thể thường hay nhiễm sắc thể giới tính.
?
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh:
Trẻ đồng sinh là những đứa trẻ cùng sinh ra ở một lần sinh.
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:
Thế nào là trẻ đồng sinh?
?

* Đồng sinh cùng trứng và đồng sinh khác trứng :

Đồng sinh cùng trứng
Đồng sinh khác trứng
Hợp tử
Hợp tử
phôi
phôi
thụ tinh
thụ tinh
thụ tinh
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh:
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng:
4
Tiết 30
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đông sinh:
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
* Phân biệt trẻ đồng sinh cùng trứng và trẻ đồng sinh khác trứng.
2.Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đông sinh:
3. Y� nghúa cuỷa phửụng phaựp nghieõn cửựu treỷ ủo�ng sinh
Miền nam
Miền Bắc
Tính trạng n�o phơ thu�c chđ y�u v�o kiĨu gen?
Các tính trạng m�u m�t, hình dạng tóc,nhóm máu . phụ thuộc vào chủ yếu kiểu gen ít phụ thuộc vào môi trường.
Các tính trạng tâm lí, tuổi thọ, thể trọng, chiỊu cao.phơ thuộc chủ yếu vào môi trường sống.
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh:
Cường
Phú
Tính trạng n�o phơ thu�c chđ y�u v�o m�i tr��ng?
3. Ý nghĩa của phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
I. Nghiên cứu phả hệ:
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh:
Kết quả của phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh khẳng định điều gì ?
- Tớnh traùng chaỏt lửụùng phuù thuoọc chuỷ yeỏu vaứo kieồu gen .
VD: Nhóm máu, màu mắt, sống mũi,...
Caực tớnh traùng soỏ lửụùng phuù thuoọc chuỷ yeỏu vaứo moõi trửụứng.
VD: Chiều cao, cân nặng, giọng nói, tuổi thọ,...
Phửụng phaựp nghieõn cửựu treỷ ủo�ng sinh coự yự nghúa gỡ?
?
?
?
Mục đích: Nghiên cứu trẻ đồng sinh là theo dõi trẻ đồng sinh cùng trứng trong các môi trường khác nhau.
Ý nghĩa : xác định được vai trò của kiểu gen và môi trường trong sự biểu hiện tính trạng.
Kết quả:
Bài tập tình huống
Tuấn và Nam là hai trẻ đồng sinh cùng trứng, có cùng nhóm máu và nhiều sở thích giống nhau. Đến tuổi đi học, cả hai đều được cô giáo nhận xét là thông minh và có năng khiếu toán học.
Càng lên lớp trên Nam càng chăm học; còn Tuấn mải chơi không nghe lời bố mẹ, thầy cô.
Nam thi đỗ vào một trường chuyên cấp III và được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi toán. Tuấn thi không đỗ cấp III nên phải học ở một trường dân lập.
- Tính trạng năng khiếu Toán học ở Tuấn và Nam do kiểu gen quyết định hay chịu ảnh hưởng của môi trường là chủ yếu?

Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
- Qua t�nh hu�ng tr�n em rĩt ra b�i h�c g� cho b�n th�n?

Một số phương pháp nghiên cứu khác.
Tiết 30
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN NGƯỜI.
Phương pháp nghiên cứu tế bào
Phương pháp nào dưới đây không được áp dụng để nghiên cứu di truyền người?
Câu 1:
Câu 3:
Câu 4:
A. Phương pháp nghiên cứu phả hệ.
B. Phương pháp lai phân tích.
C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.
D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.
Câu 2:
Câu 1:
Câu 3:
Câu 4:
Phát biểu nào trong các câu sau đây là ®óng ?
Thế nào là phương pháp nghiên cứu phả hệ (chọn phương án đúng nhất)?
A. Là phương pháp theo dõi những bệnh, tật di truyền của một dòng họ qua một số thế hệ.
B. Là phương pháp nghiên cứu đặc điểm di truyền của một bộ tộc nào đó.
C. Là phương pháp theo dõi sự di truyền một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ.
D. Cả B và C đều đúng.
Câu 2:
Câu 1:
Câu 3:
Câu 4:
Trong nghiên cứu di truyền học người, để xác định vai trò của kiểu gen và môi trường, người ta thường dùng phương pháp nào?
A. Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng.
B. Nghiên cứu trẻ đồng sinh khác trứng.
C. Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh.
D. Phương pháp nghiên cứu tế bào.
Câu 2:
Câu 1:
Câu 2:
Câu 3:
Câu 4:
Người ta không dùng phương pháp lai và gây đột biến khi nghiên cứu di truyền người vì :
A. Người sinh sản muộn và đẻ ít con.
B. Không thể tiến hành thí nghiệm trên cơ thể người .
C. Sự không đồng đều trong phát triển cá thể do điều kiện xã hội không giống nhau.
D. Tất cả A, B và C.
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Vụ nổ bơm nguyên tử năm 1945
Tiết học đến đây đã hết
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh
Chúc các thầy cô giáo và các em học sinh có sức khoẻ dồi dào, công tác tốt và học tập tốt.